Tíminn - 17.08.1966, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
MIÐVIKUDAGUR 17. ágúst 1966
,Menn urðu að losa hann
úr armi hennar dauðrar7
Þorsteinn Kristjánsson, lang-l
íerðábílstjórii á Egilsstöðum. sem
hefur flutninga frá Vöruflutninga-
miðstöðinni í Reykjavík til Fljóts-
dalslhéraðs og fjögurra Austfjarða
keypti nj'jan bíl frá Svíþjóð í vor,
lét útbúa hann svefnkoju í stýris-
húsinu. Ekki þó handa farþegum,
heldur bílstjóra, því að bílinn ætl-
aði hanin að láta ganga foæði dag
og nótt, tveir bílstjórar í ferð,
sem hefðu vaktaskipti við stýrið
líkt og Jakob á Raufarhafnarleið-
inni reyndi fyrst í fyrra og gafst
vel. Ég fór að ámálga það við
Þorstein að fá að fljóta með aust-
ur, þégar nýi bíllinn hæfi ferðir.
En þegar búið var að smíða yfir
bílinn uppi í Borgarnesi, var þörf-
in orðin svo mikil fyrir viðbótar-
bíl, að þeir urðu að taka til
óspilltra málanna að keyra allan
sólarhringinn, að ekki gafst tórn
til að sinna farþegum. Það var
fyrst daginn eftir verzlunarmanna-
helgina, að margir urðu seinir til
að vakna og koma vörum í bílinn,
að Þorsteinn hringdi til mín, sagð-
ist ætía að gefa hinum bílstjór-
anuim frí og ég gæti nú fengið
að fljóta með því að hann mundi
aka eihn og hafa sina hentisemi
um það, hvar stanzað yrði. Ég þáði
boðið. En eftir því sem á daginn
leið, jókst aðstreymið með vörur
austur svo að bíllhúsið mikla aftaná
fylitist áður en varði. Mátti segja,
að Þorsteinn hafi verið helzt til
fljótur á sér að gefa hinum bíl-
stjóranum fríið, en við það sat.
Fyrst stóð til að leggja af stað
um náttmál, en ýmislegt tafði fyr-
ir, og þá hringdi Þorsteinn og
sagði að bezt væri úr því sem kom
ið væri áð sofa dálítið áður en
lagt yrði upp, vakna upp úr óttu
og renna þá úr hlaði. Þorsteini,
sem fleiri langferðabílstjórum,
þykir betra aða ekki sé æði mikil
umferð á vegunum á meðan þeir
eru að koma sér á strik út úr
borginni, með þungt hlass. Og það
er fátt bilá á leið okkar upp Mos-
féllssvéitina, Kjalarnesið, Kjósina
og inn með Hvalfirðinum, og veð-
ur hið skaplegasta. Vegurinn má
líka heita eins þolanlegur og við
má búast, en ekki líður á löngu
unz verða á vegi okkar þessar
óteljandi brýr, sem lagðar hafa
verið fyrir áratugum og harla lít-
ið dyttað að, ef eitthvað færist
vir lagi, handrið skekkt eða brot-
in og látin standa þannig von úr
viti, og hólur eða göt við brúar-
sporðana. „Þetta er ein af átján
jmeð gati“, segir Þorsteinn, þegar
|við rennum yfir eina slíka. Önn-
ur brú varð á vegi okkar á nær-
|sveit svo þröng, að stærstu bílar
komast naumast yfir hana. Um
hana var okkur sagt, að þegar
átti að smíða hana fyrir nokkrum
áratugum, fékk verkstjórinn send
þvertré, sem nægt hefðu í nokk-
uð breiðari brú. Honum þótti
býsna illa farið með tréð að fara
áð saga af því, það yrði til ónýt-
is, sem af gengi. Honum datt í
hug að láta tréð ráða og hafa
brúna breiðari, það gæti kannski
komið að gagni síðar meir. Því
skrifaði hann til vegamálastjórnar-
innar og sagði hvernig á stæði,
bað leyfis um að breikka brúna
sem trénu næmi, en hann fékk
ekki svar. Nokkru áður en verk
ið hófst átti hann erindi til Reykia
víkur og gekk þá upp á Vegamála-
skrifstofu og endurtók beiðni sína
Um að breikka brúna svo að timbr
ið kæmi að notum. Honum var
svarað því einu, að gæti hann
ekki gert eins og fyrir hann væri
lagt, þá mundi víst finnast nóg
af verkstjórum til að taka betta
verk að sér. Með það fór hann út
úr hinni opinberu skrifstofu, sag-
aði af brúarbitunum .og hafði brúna
jafnbreiða og hinir háu herrar
höfðu ákveðið. Síðan hefur þessi
brú verið látin duga. Og allmörg
ár eru liðin síðan Vegamálastjórn-
in eignaðist verkfæri, sem ekki
komast yfir þessa brú, þau verða
þarna og kannski víðar að taka stér
an krók, fara niður i fjöru með
ýtur sínar til að komast leiðar
sinnar.
Þegar við nálgumst Staupa-
stein, segir Þorsteinn mér, að fyr-
ir nokkru hafi heldur verið sjón
að sjá þennan sérkennilega stein
einn góðan veðurdag. Þar hafði
numið staðar hópur amerískra
manna og allir farið til og málað
nöfn sín á steininn. Ekki gekk
andskotalaust að þvo nöfnin af,
og sér enn móta á steininum fyr-
ir háttvísi þessara útlendinga.
Ég fer að dást að fegurð lands-
lagsins kringum Hvalfjörðinn, og
Þorsteinn segir: „Já, sannarlega
er fallegt hér, en meinið er, að
mörgum gremst svo hve leiðin fyr-
ir Hvalfjörð er löng, að þeir sjá
ekki fegurð landsins fyrir skap-
vonzku.“
Við stönzum hjá Botasskáian
um í Hvalfirði til að fá olíu á bíl-
inn og kaffisopa til að hressa okk-
ur á. Nýr eigandi er tekinn við
og liefur opið allan sólarhringinn.
Þetta er ungur maður, hvatlegur
og var sjálfur að afgreiða okkur
eina snemma morguns. Honum
fannst alltof þröngt og skilyrði
ónóg. Þess vegna ætlaði hann að
byggja nýtízkulegan skála þarna
hið skjótasta, kvaðst ætla að fara
í skoðunarferð til útlanda um
næstu mánaðamót, kynna sér slíka
skála við þjóðveginn, hraða ferð
sinni og koima skálanum nýja
undir þak í haust. „Það þýðir
ekki annað en að fylgjast með
til að fá olíu og kaffi. Þar er
nýlegur og laglegur skáli, og þar
fáum við góðar kökur og vont
kaffi, sem kostar þó talsverðan
pening. Sú var tíð, að það var
viðkvæði ferðamanna, að af
tvennu mætti marka það, að
Reykjavík væri í nánd, sem sé því,
að tvennt færi versnandi og gerð-
ist þynnra, íslenzkan og nýmjólk-
in. Þá var höfuðstaður okkar æði
danskur og þótti ekki öllum nógu
fínt að tala óbrenglaða íslenzku.
Danskan hefur orðið að víkja fyr-
Bílar Þorsteins mætast á
tímanum,“ sagði hann og hellti aft
ur í bollann hjá okkur.
Uppi á Holtavörðuheiði, þegar
við vorum komnir vel fram hjá
sæluhúsinu, sáum við hátimbrað-
an bíl koma á móti okkur, og
Þorsteinn er fljótur að þekkja
hann, sem von er því að hann
á hann sjálfur. Þetta var einn af
vöruflutningabílunum á Austur-
landsleiðinni. Þeir stanza báðir og.
Þorsteinn hleypur út til að tala
við bílstjórann. Bíllinn er þá með
brotna fjöður. Þorsteinn segist
ætla að hringja frá Akureyri suður
til að panta verkstæðispláss svo
að hann þurfi sem minnst að tefj-
ast við flutninga. Ég spyr Þor-
stein, hvort bílfjaðrir brotni oft
á þessum stóru þungu bílum.
Hann segir, að fjaðrirnar brotni
sízt þegar bílarnir séu fullfermd-
ir, frekar sé það hristingurinn á
voridum vegi, sem skaki til tóman
bíl og brjóti fjöður.
Enn stönzum við í Hrútafirði
iði, annar með brotna fjöður.
Tímamynd — GB
ir annarri tungu. Og mjólkin er
svona og svona í höfuðborginni.
Ekki held ég þekkist á loaffinu,
að leiðin lengist frá Reykjavík út
á landbyggðina, fólk á mörgum
veitingastöðum í borginni kann
ekki að laga kaffi. En annað er
tilfinnanlegt eftir því sem lengra
dregur frá Reykjavík norður og
austur, og það er verðlagið á veit-
ingum. Eðlilegt má telja, að það
sé nokkuð hærra, því sem nemur
flutningsbostaaði, en fyrr má rota
en dauðrota. Langferðabílstjóri,
sem ók þessa leið í fyrra, sagði
mér, að fiskmáltíð, sem kostaði
35 krónur í Reykjavík þá, kostaði
70 krónur á Akureyri. Á Seyðis-
firði sannreyndi ég að hversdags-
leg baunamáltíð kostaði 115 krón-
ur og kaffi með tveim eggjafrans-
brauðsneiðum sama.
Á Akureyri reyndi Þorsteinn
mikið til að ná símasambandi við
Reykjavík en gafst upp þar sem
hann fékk afnot af síma á skrif-
stofu, sagði mér, að það hefði
versnað að mun síðan sjálfvirka
stöðin fór að komast í símasam-
band við Reykjavík. Við settumst
inn í hótelveitingasal og fengum
okkur kaffi á meðan símastúlkan
náði loks sambandi við Reykja-
vík. Það var krökkt af íslenzkurn
unglingum og útlendum ferðalöng-
um í veitingasalnum, og fólks
mergðin í rigningunni á götunni
fyrir utan, Aðalstræti, var eins og
í útlendri stórborg. Við urðum að
olnboga okkur eftir gangstéttinni
til að komast sem fyrst í bílinn
og halda áfram ferðinni.
Næst var áð við Mývatn og þá
komið fram yfir náttmál. Það var
gott að setjast að borði í Hótel
Reynihlíð og fá soðinn silung í
svanginn, því að við höfðum ekki
fengið okkur ærlega máltið allan
daginn, og einir sextán tímar sí8-
an við lögðum af stað úr Reykja-
vík. Gestir í salnum að Reynihlíð
voru allir útlendir, enskir, amer-
ískir, þýzkir. franskir og ítalskir.
Ég spurði framreiðslustúlkuna,
hvað allir þessir útlendingar
hefðu helzt fyrir stafni, hvort þeir
sæktust ekki eftir að fá að veiða
i vatninu. Nei, sagði hún, þeir
njóta bara sveitasælunnar í róleg-
heitum, ganga um landið og skoða
fuglalífið á vatninu, þeir eru marg-
ir hverjir náttúruskoðarar. Óveðurs
kaflinn fyrir skemmstu gerði mik-
inn usla á þessum slóðum, þá
drapst fjöldi andarunga á vatn-
inu. Skammt frá, hjá svonefndu
Bjarnarflagi, er verið að reisa mik-
il mannvirki, kísilgúrverksmiðjuna
og hafa margir af því áhyggjur,
að hið heimsfræga dýralíf við Mý-
vatn bíði hnekki við tilkomu þess
arar herjans fabrikku.
Við leggjum af stað saddir á
elleftu stundu og nálægt lágnætti
rennum við um hlaðið í Möðru-
dal. Það er ljós í eldhúsinu á öðr-
um bænum, þar sitja ungu hjónin
við gluggann, eru sjálfsagt að
drekka kvöldkaffið, þau veifa þeg-
ar Þorsteinn þeytir hornið í kveðju
skyni, þegar við brunum fram hjá.
Jón bóndi, sá gestrisni öldungur
hefði ekki látið okkur sleppa, ef
hann hefði náð taki á okkur. Nú
sjö um áttrætt en er þó spræk-
ur eins og strákur, gengur að
slætti og þeysir á gæðingum sin-
um um fjöll og firnindi, er því
er að skipta. Þarna stendur kirkj-
an, sem hann keypti efnið í og
smíðaði eigin höndum til minn
ingar um konu sína, og málaði
sjálfur altaristöfluna, sem frægt er.
Sú var tíð, að prestur sat í Möðru-
dal, en það er firna langt síðan.
Já, vel á minnzt, nú munu vera
250 ár síðan prestssetur í Möðru-
dal var lagt niður. Síðastur prestur
þar var séra Bjarni I Möðrudal,
einkennilegur maður, sem þjóð-
sögur hafa spunnizt um og er
einna mest reyfarabragðið aí því,
hvernig Bjarni gerðist þar prest-
ur.
f Gráskinnu Gísla Konráðssonar
Framhald á bls. 12.
HESTAR OG MENN
KAPPREIDAR HARÐAR
Nýtt landsmet?
Kappreiðar Harðar síðastl.
sunnudag tókust prýðilega og
náðu þar margir hestar ágæt-
um tíma. — Veðrið var eins
gott og bezt verður á kosið:
logn, eða hægur andvari og
sólskin. Mikill fjöldi var þar
samári kominn og fylgdist af
áhuga með því sem fram fór.
Öll stjórnsémi var góð og fram
koma áhorfenda til fyrirmund-
ar.
Úrslit í einstökum keppnis-
greinum urðu þessi:
I góðhestakeppni varð
Tvistur nr 1 og hlaut Skær-
ingsbikarinn. Eigandi hans er
Bjarni Kristjánsson Reynivöll-
um. Annar varð Blesi Kristjáns
Finnssonar á Grjóteyri og
þriðji Blesi Kristjáns Þorgeirs-
sonar Leirvogstungu. í keppni
klárhesta með tölti bar Storm
ur Haraldar Jóhannssonar sig-
ur af hólmi og hlaut Leósbik
arinn. Annar varð Stígandi Har
aldar Sigvaldasonar og þriðji
Loftur Kristján Þorgeirssonar.
Á skeiði varð Hrollur Sigurð
ar Ólafssonar hlutskarpastur á
25.0 sek.
2. Blesi Jóhanns Kristjáns-
sonar á 26.3 sek og
3. Blesi Kristján Þorgeirs-
sonar á 26.9 sek.
f nýliðahlaupi (folahlaup)
varð Tontó fyrstur á 20.2 sek.
Eigandi hans er Jens Arnar.
2. Brúnn Benedikts Kristjáns-
sonar á 22.2 sek og
3. Cæsar Guðbjargar Þor-
varðardóttur á 22.3 sek.
Stjarni Signýjar Jóhannsdótt
ur hljóp þessa vegalengd (250
m), á sama tíma og Cæsar.
Aðeins sjónarmunur greindi á
milli.
300 metra hlaupið vann
Steinn Aðalsteins Aðalsteins-
sonar á 23.2 sek.
2. Áki Guðbjartar Pálssonar
23.5 sek.
3. Litli-Steinn Birgis Aðal-
steinssonar 23,7 sek.
f 400 metra hlaupi varð
Reykur Jóhönnu Kristjónsdótt-
ur fyrstur á 29.9 sek.
2. Stjarni Gests Jónssonar í
Meltungu 30.4 sek.
3. Gula.Gletta Erlings Sig-
urðssonar 30.5 sek.
Tími Reyks 29.9 sek, mun
vera einhver sá bezti sem náðst
hefur í þessu hlaupi og mun
verða reynt að fá hann staðfest-
an sem Iandsmet í 400 m.
hlaupi.
Á Landsmótinu í Skógarhól-
um 1958 hlupu Garpur og Gný-
fari þessa vegalengd á 30.2 sek
en það varð aldrei staðfest sem
íslandsmet.
Knapaverðlaunin hlaut Signý
Jóhannsdóttir Dalsgarði.
Auk peningarverðlaun var
keppt um verðlaunapeninga og
verða þeir afhentir á árshátíð
Harðar nú í haust.
G.Þ.