Vísir - 08.09.1975, Blaðsíða 5

Vísir. Mánudagur 8. september 1975.
UN UTLÖND í MORGUN UTLÖND í MORGUN UTLÖND I MORGUN ÚTLÖND
5
umsjón GP
Sextugur maður baðaði út
hönduHum i örvæntingu og benti
á rústir þess, sem eitt sinn haföi
verið heimili hans. — „Hvar eru
þau? Hvar eru þau?” hröpaði
hann.
Mustafa Baycin sagði frétta-
manni Reuters, að tvö barna
hans hefðu verið grafin upp Ur
rústunum.liðin lik. En tvö eru
einhversstaðar týnd þar undir
enn.
Björgunarsveitir, sem um
helgina hafa gengið berserks-
gang við að leita fólks i rústun-
um eftir jarðskjálftann á laug-.
ardaginn i Lice i Tyrklandi,
töldu i gærkvöldi, að hundrað
manns að minnsta kosti væru ó-
fundin ennþá i rústunum.
Atta þúsund bjuggu i þessum
bæ, sem stendur i fjallshlið.
Flestir þeirra sátu að hádegis-
verði, þegar björgin tóku að
velta niður hliðina yfir húsin.
Innan skammrar stundar voru
flest hús hrunin, kremjandi ibú-
ana undir sér. Onnur urðu eldi
aö bráð, þvi hús stóð i björtum
logum i nær hverri götu þessa
bæjar.
Af þeim 1.700, sem taldir eru
hafa látið lifið i jarðskjálftunum
þarna i austurhluta Tyrklands,
voru 1.000 I bænum Lice og ná-
grenni. Þar slösuðust um 700.
Stjórnin sendi strax um 1.500
manna herlið til hjálpar á vett-
vang, og i gærkvöldi hafði eng-
inn unnað sér hvildar i hálfan
annan sólarhring.
Það var átakanleg sjón að sjá
eftirlifendur á stjái innan um
rústirnar, suma berandi fátæk-
lega pinkla, sem innihéldu allt,
sem fólkinu hafði tekist að
bjarga af eigum sínum, einn eða
tvo skaftpotta og tvo eða þrjá
fataleppa. Aðrirráfuðu um með
starandi augu, miður sin vegna
ástvinamissis, en enn aðrir sátu
og fengu sig ekki hrært, gjör-
samlega yfirkomnir.
Or bænum Lice f morgun: Faöir ber slasaða dóttur slna út úr rúst-
unum og leitar henni læknishjálpar.
Örfó hús standa upp úr
rústunum og flutningar
hafnir ó fólki burt af
jarðskjólftasvœðinu
seint i gærkvöldi og i morgun.
Fólk var flutt burtu, jöfnum
höndum sem fluttar voru að
nauðsynjar handa þeim, sem
eftir voru.
Suleyman Demirel, forsætis-
ráðherra, flaug ásamt fleiri
ráðherrum með þyrlu til Lice til
að skoða verksummerkin. Gaf
hann sig á tal við um 650 slasaða
ibúa, sem komnir voru til
sjúkrahúss í Diyerbakir, og
reyndi að hughreysta hið bág-
stadda fólk. — Bulent Ecevit,
leiðtogi stjórnarandstöðunnar,
tók sér einnig ferð á hendur til
Lice.
mælzt vera 6,8 stig á Richter-
kvarða. Lagði hann i rúst um
1000 hús, moskur, skóla og
sjúkrahús.
Verstu spjöllin urðu i austur-
hluta bæjarins, sem var efstur i
hliðinni. Blómleg byggð hefur
þar verið jöfnuð við jörðu, og
stendur i þeim hluta bæjarrúst-
anna ekki eitt hús uppi.
Flutningarnir
Þyrlur, sjúkrabilar og vöru-
flutningabilar voru i stanzlaus-
um ferðum frá slysstaðnum
800 milljónir
hvorki lœsar
eða skrifandi
Rúmar 800 milljónir manna
kunna hvorki að lesa né skrifa i
heiminum i dag, og þeim fer
fjöigandi — að þvi er segir i
skýrslu UNESCO.
i þessari skýrsiu menningar-
málastofnunar Sameinuðu þjóð-
anna er gerð úttekt á tiu ára starfi
ellefu rikja, sem vinna að áætiun
UNESCO um að draga úr ólæsi.
UNESCO telur viljaskort vera
meginástæðuna fyrir því, hve illa
þessi áætlun hefur gengið. Bent er
á reynslu þeirra landa, þar sem
skorin hefur verið upp herör til að
kenna fólki lestur og skrift. Kúba
er tekin sem dæmi, þar sem 23%
þjóðarinnar voru ólæs unz henni
var tekið tak. 1961 var svo komið
að einungis 4% Kúbumanna voru
ólæsir. Þar var enda gengið svo
langt, að skólum var lokað um
tfma, og nemendur sendir út af
örkinni til að kenna almenningi
lestur.
Kemur núna i ljós, að fram-
kvæmd áætlunar UNESCO hefur
verið það til trafala, að sérfræð-
ingarnir gátu ekki komið sér
saman um leiðir eða aðferðir.
Um ein milljón kennara átti að
hrinda áætluninni i framkvæmd,
og tóku þrettán lönd þátt i tilraun-
inni. Skýrslan nær hinsvegar að-
eins til eilefu þeirra, en þau voru:
Alsfr, Ecuador, Eþi'ópia, Guinea,
Indland, íran, Madagaskar, Mali,
Súdan, Sýrland og Tanzania.
Fœr Spassky að gift-
ast sinni útvöldu?
Skilinn við Larissu, franskri unnustu hans hótað
mólsókn, ef hún yfirgefur ekki landið
Boris Spassky, fyrrum heims-
meistari i skák, hefur skýrt frá
þvi, að hann viiji ganga að eiga
franska stúlku, sem starfar I
sendiráði Frakklands i Moskvu.
En það er ekki iikiegt, að þau
fái notið mikillar hamingju
fyrst um sinn, þvi að I loftinu
svifur, að stúikunni verði visað
úr landi.
Þau hafa búið saman frá þvi i
janúar i vetur, en sambúð
þeirra hefur ekki verið á vitorði
nema fárra vina — og svo emb-
ættismanna Frakklands og So-
vétrikjanna.
1 manntalsskrifstofu Moskvu
stendur skráð, að Spassky hafi
ákveðið brúðkaup þeirra 11.
nóvember. Hann fékk skilnað
frá konu sinni, Larissu, fyrir
tveim mánuðum. Spassky hefur
reynt að fá brúðkaupinu flýtt, en
umsóknum hans um leyfisbréf
hefur ekki verið svarað.
Stúlkan, sem hér um ræðir,
heitir Marina Stcherbatcheff og
er þritug að aldri. Hún er frá
Allemont skammt frá Grenoble,
en starfar sem ritari i verzlun-
ardeild sendiráðsins.
Marina hafði verið ráðin fram
á mitt ár 1977, en henni hefur
veriðskýrt frá þvi af yfirboður-
um hennar, að ráðningartimi
hennar hafi verið styttur. Hún
verður látin hætta 30. septem-
ber, eftir að sovézka utanrikis-
ráðuneytið lét i veðri vaka, að i
undirbúningi væri málsókn á
hendur henni, ef hún yrði ekki
látin fara. Málsóknaratriðið er
umferðarslys, sem bifreið
stúlkunnar lenti i s.l. ár. Sjálf
var hún hvergi nærri, þegar ó-
happið vildi til. Hafði hún lánað
kunningja sinum, rússneskum,
bilinn, og hann lent i slysinu.
Hlaut hann fyrir það dóm i
október.
Gangandi vegfarandi, sem
varðfyrir bilnum — án þess að
slasast alvarlega — er nú
sagður hafa i huga að höfða
skaðabótamál á hendur Marinu.
Samkvæmt sovézkum lögum
er sovézkum borgurum ekki
meinað að ganga i hjónabönd
með fólki af Vesturlöndum. En
menn hafa mýmörg dæmi um
það frá siðustu árum, að fólki
hafi verið stiað sundur. Vest-
ræni makinn hefur neyðst til að
yfirgefa Sovétrikin, annað hvort
skömmu fyrir hjónavigsluna,
eða skömmu eftir.
Haft hefur verið eftir
Spassky, að hann hafi i umsókn
sinni um giftingarleyfi vitnað til
Helsinkisamþykktarinnar, sem
Sovétstjórnin skrifaði undir á
dögunum. En þar var sérstak-
lega kveðið á um, að stjómir
þeirra 35 landa, er undirrituðu
hana, mundu liðka til fyrir
borgurum sinum, svo að þeir
gætu gengið^i hjónaband, þótt
Marina væri af öðru þjóðerni.
Islendingar minnast þeirra
beggja, Spassky og konu hans
Larissu, frá veru þeirra hér i
Reykjavik 1972, þegar Spassky
tapaði einviginu við Bobby
Fischer um heimsmeistaratitil-
inn i skák.
Spassky hefur sagt, að hann
hafi ekki i huga aö flytjast burt
úr Sovétrikjunum.
Spassky og Larissa stödd á vesturlöndum fyrr á árum. meðan allt
var I lukkunnar veistandi. Þau skiidu fyrir tveim mánuðum.
Leita hœlis í USA
Tékkneska tennisstjarnan.
Martina Navratilova, hefur
leitað hælis i Bandarikjunum
sem pólitiskur flóttamaður, og
þykir fullvist, að henni verði
veitt það.
'Þessi 18 ára stúlka, sem
tamið hefur sér klæðaburð og
lifnaðarhætti ameriskra ung-
menna, hefur dvalib um nokk-
urt skeið i Bandarikjunum og
tekið þar þátt i innanlands-
keppnum. Mun hún halda þvi
áfram.
A meðan verður fjallað um
landvistarumsókn hennar á
venjulegan máta.
Fangi skœruliða í
16 mánuði
Frakkar liafa sent af stað
leiðangur inn i eyðimörk i
Chad i Afriku til aðsemja við
skæruliða þar um lif mann-
fræðingsins, Fr ancoise
Claustre. lihn hcfur verið á
vaidi skæruliðanna i 16 mán-
uði.
Skæruliðarnir hafa krafizt
10 milljón franka lausnar-
gjalds fyrir konuna, en það
hefur valdið erfiðleikum, hve
afskekktar bækistöðvar þeirra
eru og einangraðar. Hafa
samningar verið háðir sendi-
boðum, sem fara á milli, en
skæruliðarnir myrtu einn
franska sendiboðann, liðsfor-
ingja.sem sendur var á þeirra
fund.
Prestley á spítala
Elvis Preslev, konungur
rokksins, hefur tekið scr hvlld
frá skemmtiiðnaðin-
um um sinn. Hann er nýíit-
skrifaður af sjhkrahhsi, þar
sem hann hefur verið undir
eftirliti lækna i tvær vikur.
Presley, sem er nú fertugur
oröinn, hyggst hafa hægt um
sig næstu þrjá mánuðina. Er
þvi borið viö, að hann hafi of-
reynt sig.
1/2 milljón
punda spurningin
Hinn 58 ára gamii sir John
Waller var að vonum stoltur,
þegar hann leit frumburð sinn
augum, nýfædda dóttur hans
og konunnar. En eitt litilræði
skyggði ögn á sviðið þarna i
sjúkrastofu fæðingardeildar-
innar i London. Telpan kann
að kosta hann 500.000
sterlingspund.
Frændi hins nýja föður,
höfuð Walleranna, hafði arf-
leitt sir John að hálfri milljón
punda, sem hann fær þó ekki
nema hann sjái til þess að ætt-
inni verðihaldið við, ogeignist
son.
Bretar kolalitlir
Bretar neyðast nh til að
flytja inn útlend kol — reyndar
frá Vietnam. Er það i fyrsta
skipti i 20 ár. Verkföll hafa
leitt til þess, að gengið hefur á
birgðir gljákola til húsahitun-
ar.
Húseigendum til vonbrigða
kosta innfluttu kolin 8 pund
meira smálestin, en sala á
þeim er byrjuö, eftir að fyrstu
íooþúsund smálestirnar komu
til Bretlands.