Alþýðublaðið - 02.02.1922, Blaðsíða 1
Alþýðublaðið
Geflð át af Alþýgafiolflmaia
1922
•3K
Fimtudagins 2. febrúar.
27 tölublað
Pað tilkynnist vinum og vandámönnum, að elsku litll drengurino
okkar, Guðmundur, andaðist í nótt að hsimilí okkar, Bsrgstaðastig 22,
2. febrúar 1922.
Guðný Þ. Kristjánsdóttir. Guðmundur Einarsson.
Einfalt mál.
Það virðist ósköp einfalt mál,
að jafnaðarstefnan eigi að kom-
ast á.
Húsnæðisskörtinum, fataskort
inum, í stiittu mili fátæktinni,
eins og hún kemur fyrir sjónir
t»ér f Reykjav-k, hefir verið lýst
nokkuð undanfarið hér f blaðinu
-af ýmsum höfundum
Við jafnaðarmenn viljum útrýma
þessari fátækt, og það er hægt.
Þvi landið með fiskimiðum þess
er nógu rfkt og þjóðin kann nógu
vel að vinna störf sfn til þess,
^ð hér þurfi eng:nn að vera fá-
tækur.
Af hverju stafar fátæktf Hún
stafar i 99 skifti af hverjum 100.
af þvi, að það eru einstakir menn,
.sem eiga framleiðslutækiu, ea ekki
þjóðia Þessir einstöku mean hirða
gióðausi af svita þjóðarinnar, en
íjöldirm af þjóðinui býr við mestu
fátaékt. Þjóðin á sjálf að kljóta
arðinn, en ckki örfáir útgerðar
me. n og heildaalar. Þetta er jafn
auöjáeilið mál og það, að tveir
og tveir eru fjórir.
Auðvaldinu íylgir örbyrgð, eins
víst og nótt fylgir degi. En eins
víst og það, að dagur rennur eftir
aótt, eins vfst er þaö, að jrtfnað
arstefnan tekur við af auðvaldinu.
Aðaimunurinn á jafnaðarstefn-
unni og auðvaldinu er þó ekki
það, að þjóðin fær með jafnaðar-
ateinunni arðinn af atvinnurekstr-
inurn, heldur hitt, að þá verður
vinnan látin fara tram með al-
menningshag fyrir augum. Tog-
ararnir verða þá ekki bundnir við
land, steinsmiðir og aðrir verka-
meun verða ekki látnir ganga at-
vinnulausir, meðan ekki er til nóg
húsnæði. Trésmiðir vetða ekki
látnir vera vihnulausir, meðan þörf
tr á að srníða borð, stóla, rúm
kommóður, skapa og önnur hús-
gögn; skósmiðirnir vcrð§ ekki
látnir verða atviuculausir, meðaa
ekki hafa allir heiZfc og hlýtt á
fótunum. Og þegar öllum gefst
aitaf kosfur á að vinna, þá verður
brátt nóg af öllu, svo aiiir geta
fengið nóg, einnig þeir, sem sjúkir
eru og geta ekki unnið; sömu-
leiðis munaðarlausu börnin og
farlama gamalmennin. Og þegar
ait er orðið fult af allskonar varn-
ingi, búið að byggja meir en nóg
af íbúðarhúsum, skólum, spítölum
o. s. frv., þá verða svo sem ekki
vandræði úr þvf, því þá er tkki
annað en stytta vinnutfmann, og
þá er það fært, án þess að draga
af dagkaupinu. En með núverandi
fyrirkomulagi á þjóðfélaginu —
auðtfaldsfyrirkomulaginu — er at-
vinnuleysið þvf meira og neyðin
því stærri hjá almenningi, því
fyllri, sem forðabúrin e u. Því
þegar ait er orðið fult af varn-
ingi, þá er verkalýðnum sagt upp
vinnunni, því þess krefit hagur
auðmannanna.
Jafnaðarmenn vilja útrýma fá
tæktinni rneð þvi að grafa íyrir
rætur hennar — kolltfarpa því
bandvitkusa fyrirkomulagi sem er
á þjóðféUginu nú. Auðmannaliðið
— yfirstéttin — segist líka ætla
að útrýma fátæktinni En hún
getur ekki einu sinni gert tilraun
til þes3, því það er saraa sern að
grafa undan fótunum á sér. Þvf
auðvaldið getur ekki átt sér stað
án örbirgðarinnar, auðvaldið bygg
ist á örbirgð fjöldans. Fyrir jóla
hátfðir og þegar aérstök slys ber
að höndurn, fyllist auðmannaliðið
meðaumkun með fátækustu fá-
tækiingunum. Það þrútnar ní ná
ungans kærleika, og grátbóigið af
meðaumkvun ryður það sig og
gefur tíunda hverjum fátæklingi
hundraðasta hluta af því sem hann
þarfnast. Og fátæklingarnir —
kúgaðir af fátækt og þekkingat-
leysi — falla fram og tilbiðja
þessa hálfguði. Og auðvaldsblöðln
básúna út lof eg dýrð um þessa
velgerðamenn — gera það sjálf
eða, það sem bezt er, Íjá rúm til
þess mönnum, sem fúsir skrifa
um það undir nafni, f von um að
náðarljós einhvers úr auðvalds-
stéttinni^ skfni á þá, þó ekki sé
sterkara en það, að það fylgi þvf
viudill eða kaffi — það er ekki
ónýtt að hafa verið boðið upp á
siíkt hjá einum af þeira stórul
Þegsr jafnaðarstefnan er komin
á, og allir farnir að vinna fyrir
þjóðfélagið, hverfur fátæktin og
mnð henni undirlægjuskspurinn,
sem fær menn til þess að falla
fratn og tiibiðja. þá sem sletta
graut f almenning til þess að
biinda hann fyrir auðvaldsokrinu.
Aubvaidið verður ekki til og þá
heldur ekki guðfræðiskandidatar
sem f mannúðaiinnar nafni viðra
sig upp við það til þess að fá að
vera í náðaisóiskiui þess.
Ólafur Friðriksson.
Saltkjöt fæst hvergi hér undir 1 kr.
pundið, en í Khöfn er það boðið
út f heildsölu á 115 kr. tunnan
(þ. e. 224 pund) f Khöfn 26 jan.
Slaturféiagið seiur tunnuna hér á.
200 krónur.
Söngfiokkarinn „Freyj a“.
Æfing á morgun í Alþýðuhúsinu
kl. 8«/a