Lesbók Morgunblaðsins - 31.03.1929, Blaðsíða 2
98
LESBÓK MOBGUNBLAÐSÍNS
mjög andvígt spíritisma og sál-
rænum rannsóknum.
IV.
Að því er mjer virðist, þá hafa
menn ekki nægilega veitt því eft-
irtekt að rannsóknir þær, sem
hjer hefir verið nokkuð af sagt,
eru beinlínis framhald af viður-
kendum eldri rannsóknum líffræð-
inga á endurvextinum eða regen-
erationinni. Dr. Crandon og sam-
starfsfólk hans hefir svnt að þó að
líkaminn sje dauður, þá er ennþá
til kraftur til að endurskapa (re-
generera) hann. Endurvaxtaraflið
(regenerations-afiið) líður ekki
undir lok með líkamanum. Þetta
er ákaflega merkileg uppgötvun
í líffræði, og vissulega tími til
kominn að náttúrufræðingar fan
að átta sig á þessu. Því að sú líf-
fræði sem þekkir ekki lífið eftir
dauðann, er í bernsku ennþá, og
ekki komin á örugga þroskaleið.
Og hinsvegar ættu einnig spiritist-
ar, ,andatrúarmenn‘ að geta grætt
ákaflega mikið á þessari uppgötv-
un, að hið endurskapandi afl er
til, þó að líkaminn sje liðinn undir
lok. Því að það virðist nokkurn-
veginn í augum uppi, að hið endur-
skapandi afl muni hafa eitthvert
annað og meira hlutverk en ein-
ungis það, að endurskapa líkami
eða líkamshluta um stutta stund
á miðilsfundum. Ætti það úr þessu
að fara að verða auðveldara að
hjálpa mönnum til að skilja hvern-
ig lífinu eftir dauðann er í raun
rjettri háttað.Því að um verulegan
skilning á lífinu eftir dauðann er
ekki að ræða, fyr en menn vita
að það er líkamlegt líf, fram-
hald af lífinu hjer á jörðu, í end-
ursköpuðum líkömum. Aðalatriði
verða þá svo auðskilin þegar menn
vita þetta. Tilrauninni til að skapa
fullkomið mannfjelag er haldíð
áfram í hinum endursköpuðu lík-
ömum, og tilrauninni tii að lík-
amirnir sjálfir verði fullkoinnir.
En tilgangur lífsins er hinn full-
komni líkami og hið fullkomna
samband fullkominna líkama. Og,
enn má segja: tilgangur alheims-
ins er hið fullkomna efni (stoff,
matter, matiere), efni sem er bygt
upp í ávalt samsettari heildir,
uns alheimurinn er ein alsamstilt
heild, harmoni, í fullkomnu sam-
ræmi við andann. Það stoðar ekki
að misskilja efnið og líkamann
á þann hátt sem gert er. Því að
það er að vera á móti hinum skap-
andi krafti, á móti guði. En þegar
rnenn hafa lært að líta á lífið og
efnið eins og hjer er kent, þá
fara þeir að taka undii' með hinni
guðlegu liugsun. Þá fer að verða
ljós nauðsynin á hinum ótölulega
grúa af hnöttum, sólhverfum og
vetrarbrautum. En engin leið er
að skilja tilganginn með hinum
óendanlega stjörnugrúa, fyr en
menn vita, að þar er sá jarðvegur
sem lífið á að gróa í, efnið í lík-
ama hins óendanlega lífs.
V.
•Mjer virð^st það eftirtektar-
vert. að dr. Tillyard, dýrafræðing-
urinn sem svo skörulega hefir lýst
Hverjum íslending er orðið ljóst,
að sjóslysin eru okkar sái'asta og
sorglegasta þjóðarmein.
Því verður aldrei varnað, að
eitthvert manntjón hljótist af
sjóferðum.
En hjer hefir manntjónið verið
svo gífurlegt. Það liefir verið hlut-
fallslega margfalt — alt að því
tífalt meira en meðal anuara sjó-
sóknarþjóða og er þá miðið við
tölu þeirra, sem stunda sjó.
Tjónið er afskaplegt, bæði bein-
línis og óbeinlínis.
Yið megum aldrei gleyma því,
að þeir sem farast ,á sjónum eru
allflestir hraustir menn á besta
aldri, úrvalsmenn, fyrirvinnu-
menn.
Og livers virði er mannslífið?
Pyrir stríð var það talið 18—20
þúsund krónu tjón fyrir þjóðfje-
lag, að missa fullorðinn og full-
hraustan verkamann. Það verða
nú 60.000 krónur.
Nú drukna hjer að meðaltali 70
sjómenn á ári.
því yfir í sjálfri „Nature“, að
framhald lífsins eftir dauðann sje
vísindalega sannað, er frá New Zea
land (Nýja Sjálandi), og hefir
þar starfað, eins og minn virðu-
legi vinur prófessor Macmillan
Brown — einn af mestu ritsnilling-
um og landfræðingum sem nú eru
uppi, höfundur verksins Peoples
and Problems of the Pacific, I—II,
og annara ágætra bóka, —• og hmn
ágæti málfræðingur prófessor Arn-
old Wall, sem ritað hefir langa
og góða grein um Nýal (A Think-
er in Thul'e) í líklega merkasta
blaðið, sem kemur út á suðurhveli
jarðarinnar, áður en farið er að
minnast á þá bók í blöðum eða
tímantum sem út koma í Noregi,
Svíþjóð eða Danmörku. Sýnir
þetta, eins og fleira, að Ný-Sjá-
lendingar eru brautryðjandi menn.
24. mars.
Metið til peninga nemur það
tjón á fimtu míljón króna á ári.
Þetta er þyngsti skattur þjóð-
arinnar, rifinn undan hennar blóð-
ugu nögluin, slitinn af hennár
hjartarótum.
í Öðrum löndum hafa á undan-
förnum mannsöldrum verið stofn-
uð voldug fjelög til að koma í veg
fyrir sjóslys ög bjarga þeim, sem
lenda í sjávarháska. Elst er hið
nafnfræga enska fjelag (Royal
National Lifeboat Institution). —
Það var stofnað 1824 og er mælt
að það hafi á hundrað árum bjarg-
að 60.000 manns úr beinum lífs-
háska á sjó, eða að meðaltali 600
manns á ári.
Hjer á landi er Björgunarfjelag
Vestmanaeyja fyrsta sporið í þessa
átt, og allir vita að það þjóðkunna
og ágæta fjelag hefir unnið sínu
bygðarlagi ómetanlegt gagn.
Nú veit jeg vel, að þeim, senl
gengust fyrir stofnun Slysavarna-
fjelags íslands, hefir öllum verið
Ijóst, að viðfangsefnið er afar-
Slysavarnafjelag íslands.
Ræða forseta S. V. t, á aðalfnudi 10. mars 1929.