Lesbók Morgunblaðsins - 31.03.1929, Side 4

100
LBSBÓK MORGUNBLAÐSINS
Það er ekki víða við strendur
landsins, sem við þurfum á þess-
konar björgunarbátum að halda.
Við getum ekki að svo stöddu sagt
hvað víða.
Hins vegar er ljóst, að við þurf-
um, eins og aðrar þjóðir, að koma
upp mörgum fluglínustöðvum, eink
anlega á suðurströnd landsins, þai
sem skipströnd eru tíðust, Við er-
um að rannsaka, hvar þörfin er
mest.
Góð fluglínustöð kostar 3—5
þúsund krónur.
Þá er að minnast á hitt aðalvið-
fangsefnið: hætturnar úti á rúm-
sjó.
Við þekkjum q11 björgunarskip-
ið „Þór“ og alt það mikla gagn,
sem það skip hefir unnið í Vest-
mannaeyjum.
En það er auðsætt, að kostnaðar
vegna verður okkur ókleift að
gera út svo stór og dýr björgunar-
skip í öðrum veiðistöðvum hjer á
landi.
Þess gerist heldur ekki þörf.
Okkur er þegar Ijóst, að þar eig-
um við að fara að dæmi Norð-
manna. Björgunarfjelag þeirra
(stofnað 1891) á 28 björgunarskút-
ur, seglskútur, framúrskarandi og
víðfrægar skútur, sem eru færar í
allan sjó og verstu veður og hjálpa
um 3000 norskum fiskimönnum úr
sjávarháska árlega. Þær eruá vetr-
um í stærstu fiskiverum, ein í
hverju veri, og þær fylgja bátun-
um út á miðin á hverjum degi, eru
þegar til taks, ef eitthvað bjátar á.
Tveir af okkur höfum sjeð og
skoðað þessar ágætu björgunar-
skútur í Noregi. Hver skúta kost-
ar 45 þús. kr. Framvegis ætlar
norska fjelagið að byggja þær dá-
lítið lengri og hafa í þeim öflugan
hreyfil, en segja þær muni þó
ekki kosta nema 55 þús. kr.
Við höfum fullan hug á því og
teljum okkur brýna nauðsyji að
eignast — helst fjórar þesskonar
björgunarskútur, eina í Faxaflóa,
aðra handa Vestfjörðum, þriðju
handa Austfirðingum, og loks eina
handa Norðurlandi, ef þörf krefur.
Nú sjá menn fram á kostnað-
inn.
Fjelagið okkar þarf um 300.000
krónur til að koma björgunarstarf-
semi sinni í viðunandi byrjunar-
horf — eitt togaraverð!
En j)á þurfum við líka vafa-
laust 50.000 kr. eða fult það til
ársútgjalda.
Við ölum þá von, trúum því og
treystum, að þetta fje muni fást,
muni nást saman í gjöfum góðra
manna, tillögum fjelaga vorra um
land alt og góðum styrk úr rík-
issjóði.
Þarfirnar eru margar, þarfir
þjóðfjelagsins.
En hver sem lítur út á sjóinn
og hugsar sig um, hann mun játa,
að hjer er um brýna nauðsyn að
ræða — sauaKallaða lífs-nauðsyn.
/ ur. tí.
lón Vídalín og postilla hans.
Danski presturinn dr. Arne
Möller hefir Samið rit eitt mikið,
„Jón Vídalín og hans Postil/ ‘ sem
fyrir skemstu er útkomið, 440 bls.
í stóru postillubroti á þykkum
gljápappír og hið prýðilegasta að
öllum ytra frágangi. Áður hefir
dr. Möller, svo sem kunnugt er,
samið allmikið rit um Hallgrím
Pjetursson og passíusálma' hans,
sem liann hlaut fyrir doktors-nafn-
bót. sína, og nokkru síðar yfirlit.
yfir íslenskan sálmakveðskap („Is-
lands Lovsang gennem Tusind
Aar“), hið vandaðasta rit. Dr.
Möller er orðinn sjerfræðingur í
íslenskum kirkjulegum bókment-
um og megum vjer íslendingar
kunna honum þakkir fyrir mikmn
áhuga hans á að kynna þessar
bókmentir vorar löndum sínum og
þá um leið Norðurlandaþjóðunum
hinum, og það því fremur sem það,
er hann ritar um þessi efni, er alt
hið vandaðasta og byggist á alveg
sjálfstæðum rannsóknum.
Þetta á ekki hvað síst heima um
þetta síðasta rit hans, um „Jón
Vídalín og postillu hans.“ Hann
kallar rit sitt „en biografisk og
litterærkritisk Undersögelse“ og
ei það frá upphafi til enda bygt á
strangvísindalegum rannsóknum
sjálfs hans.
Hefir þetta efni aldrei fyrri
verið rannsakað jafn ítarlega og
hjer, og þar sem jafn gjörhugull
og lærður maður hefir við rann-
sóknirnar fengist, ræður að líkum,
að hjer sje ýmislegt nýtt á borð
borið fyrir lesendur, bæði íslenska
og danska. En eins og gefur að
skilja, á rit þetta umfram alt er-
indi til íslenskra lesenda og má
telja framkomu þess bókmenta-
legan viðburð, að minsta kosti
fyrir oss íslendinga ,sem teljum
Vídalín meðal merkustu sona þjóð-

Dr. Arne Möller.
ar vorrar og postillu hans meðal
þeirra bóka, sem öndvegi skipa
meðal íslenskra rita, sem samin
hafa verið á íslensku síðan siða-
skifti. 1 fljótu bragði gæti það
virst ekkí hneysulaust fyrir þjóð
vora, að enginn Islendingur skuli
hafa orðið til þess, að ráðast í
slíka rannsókn, en útlendingur
(þó af íslensku bergi brotinn í
móðurætt) orðið fyrstur manna
til að vinna það verk, sem engum
var skyldara að vinna en sjálfum
oss. En þess er vel að gæta, að
svo skamt er umliðið síðan er oss
fór að vaxa fiskur um hrygg til
útgáfu vísindalegra rannsóknar-
rita, og hinsvegar fjöldi viðfangs-