Lesbók Morgunblaðsins - 19.07.1931, Side 4

220
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
uin fyrir öllu. Og þótt. lionutn
auónaðist ekki, frekar en öðrum
samtíðarmönnum hans, að skygn-
ast, hvað þá heldur að komast
inn í hið fyrirheitna land fram-
tíðarinnar, vildi hann feginn heitia
öðrum brautina þangað og benda
þeim í áttina. Því varð hann bæði
mjer og öðrunt svo innilega góður
og elskulegur fræðari, og því sagði
jeg þegar á fyrstu námsárum mín-
um, að jeg hefði lært miklu meira
af honum sjálfum en af bókum
hans; hann væri eins og andlegur
faðir okkar allra.
Feginn vildi jeg geta heiðrað
minningu þessa skrumlausa, göf-
(Framh.).
Útróðrar undir Eyjafjöllum.
Þá kemUr maður aftur undir
Eyjafjöllin. Það má máske segja
að mjer hafi dvalist helsti lengi
í Vestmannaeyjum, en sjálfum
finst mjer ekki að jeg hafi gert
það um skör fram, því það er
minst á mununum hvort sjó-
menska Fjallamanna sje minni í
Vestmannaeyjum eða undir Fjöll-
unum, þegar taldar eru með kaup-
staðarferðirnar, sem voru þá sann-
arlega einn þátturinn í sjómensku
Fjallamanna. Og ekki þurfti síður
í þeim ferðum á góðum sjómanns-
hæfileikum að halda en við
fiskveiðar. — Sjerstaklega heyrði
jeg oft minst á haustferðirnar, og
þá sjerstaklega það, að þeir hefðu
teppst í Eyjum eina til fjórar vik-
ur, upp í þrjá mánuði. Og svo
að lokum máske að verða að
lenda í Landeyjum, þaðan var full-
komin dagleið heim, en hálf dag-
leið ef lent var utarlega undir Út-
fjöllum. Svo að þurfa æð liggja
til byrjar dag eftir dag, viku eftir
viku, til að sækja skipin. — Það
þættu slæmar og erfðar samgöng-
ur nú á tímum.
í lýsingu mína fyr í þessari frá-
sögn, um undirbvinmginn undir
uga manns, þegar nú líkams-
leifar hans verða bornar til hinstu
Jivíldar. En mig brestur bæði orðin
og máttinn til þessa. Því er þögn-
in best.
Ekki nenni jeg að fara að telja
upp öll þau sæindarinerki, er þess-
um manni hafa hlotnast um ævina,
— en það get jeg sagt að síðustu,
og með fullum sanni, að
Höffding hefir á hinni löngu
vegferð sinni jafnan verið fram-
arla í flokki þeirrar heiðurs-
fylkingar, er vjer nefnum fram-
iierja mannkynsins í leitinni að
ljósi og sannleika.
vetrarvertíðina í Vestmannaeyjum,
get jeg vitnað þegar jeg lýsi und-
irbúningnum undir vetrar- og vor-
vertíðina heima undir Eyjafjöll-
um.
Það þurfti auðvitað að sauma
skinnklæði og prjóna sjóvetlinga,
en ekki þurfti að skera skrínu-
kind, því enginn var smálkinn
og engin skrínan, heldur ekki
smjör; en það þurfti að ala reið-
hestinn og hafa hann á'jámum
því á honum var riðið til sjávar-
ins, í Sandinn, eins og það var
nefnt. Svo þurfti að liafa að
minsta kost.i einn útigangshest á
járnum, því fyrir kom að dags-
aflinn varð of þungur á einn hest.
Nauðsynlegt var og að dytta
að skipunum og áhöldum þeirra,
svo sem möstmm, seglum. stögum,
dragreipum, sem voru þó mjög
sjaldan notuð, stýri og stýrisveif.
TTnall, færi og ífæru, kolluband
og hnútuband þurfti að hafa í
lági, því það var ávalt notað,
þá þurftu keiparnir, árarnar
og áraskautarnir og að vera í
lagi ekki síður en seilamar, ef
seila þurfti, og austurtrog ef ausa
þyrfti og þiljurnar, ef fiskaðist vel,
svo sjórinn gæti runnið til aust-
urrúmsins. Aldrei liöfðu menn með
sjer matarbita, en það kom fyrir
að þeir höfðu drykkjarkúta. Þó
man jeg eftir að jeg sá einn mann
— Einar í Varmahlíð — drekka
sjó við þorsta, og oft sá jeg, og
gerði líka sjálfur, tekin ýsu augu
og þorskauga og sprengdum við
|)au upp í okkur, og fengum kald-
an lög úr, sjerstaklega úr ýsu-
auganu, en mjer fanst það skamm-
góður vermir.
Þegar alt var komið í lag, og
komið var langt fram á Þorra,
var farið að hugsa um að koma
þeim skipum sem ganga áttu, til
sjávar, og tók það eins og
áður er sagt einn til tvo daga eftir
vegalengd og færð.
Eitt var alveg óumflýjanlegt,
og ])að var að ráða formann og
háseta, 12—13, á sexæring. For-
maðurinn skifti þeim niður í sæti.
TTann var sjálfur auðvitað í for-
mannssæti, en svo voru tvö önnur
sæti mjög virðuleg, bita-sætin,
mjer fanst. í þau væru skipaðir
meðráðamenn formanns. Framan
vi ð bitann var austurrúmið, jeg
held að það hafi þótt langauðvirði-
lcgasta rúmið á skipinu. Þar var
jeg aldrei látinn vera. líklega
af því að jeg var sióveikur, og
gat því ekki ausið. Þá kom mið-
skinsrúmið. Að vera skipaður í
það, var talið, að jeg lield, næst
mesta virðingarstaðan, næst bita-
mönnunum. Þar frainan við kom
andófsrúmið, þar var jeg oft.
einkanlega þegar ieg gat ekki
verið undir færi fvrir sjóveiki.
og stundum til að fiörga upp 0"
gefa þeim sem undir færi voru
fallega stúlku. ef þeir drægi. Jeg
kem að því síðar.
1 andófsrúmið voru vanalega
valdir ófisknir menu, svo voru
þrír og fjórir frammí, framan við
andófsmenuina. o<r voru kallaðir
frammímenn. og var miög eftír-
sótt staða. Þeir áttu að stvðia
frammí. sem ieg liefi áður lýst.
sömuleiðis fara ntanundir begar
lent var o" seni ieg kem að síðar
og sjá um að fara upp með kollu
O" hnútuband. Einu mann verðu'-
að telia enn. sem hafði bá stöð”
að gæta hestauna. Þa?S leiðir at
siálfn sier að bar sera meun reru
frá flestnm bæium uudir 'F'inil-
nnum á eiuum stað. var æði lan»-
ur vegur sem sumir þurftu að
40rára minningar
um sjóferðir undir Eyjafjöllum og
Vestmannaeyjum.
Eftir Svein Jónsson.