Lesbók Morgunblaðsins - 25.06.1933, Blaðsíða 6

190 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Flug (Tlatterns.
James J. Mattern og flugvjeí hans „Century of Progress."
Skamt frá Kragerö í Yíkinni
1 Noregi, er lítil eyja, sem heitir
Jomfruland. Þar eru um 60 íbúar
og lifa þeir í friði og ró utan við
skarkala heimsins.
En á Hvítasunnudag komst alt
í uppnám á eynni. Þangað kom
flugvjel og' lenti þar á ströndinni.
Það var auðsjeð að flugmaðurinn
var ókunnugur, því að hann
steypti sjer beint ofan í stórgrýtta
urð, og er það talið furðulegt, að
liann skvldi okki drepa sig á því.
Þetta var ameríski flugmaður-
inn Mattern, er var í hnattflugi og
ætlaði að fara fram úr hnattflugs-
meti þeirra Post og Gatty í fyrra,
en þeir flugu umhverfis hnöttinn
á 8y2 sólarhring. Mattern var einn
í flugvjelinni og hafði flogið frá
New York til Jomfruland á 23
klukkustundum. Yfir Atlantshafi
hafði hann fengið versta veður,
storm, þoku og ísingu. Hann hafði
á allan hátt reynt að forðast
storminn, en það var sama hvort
liann beygði til hægri eða vinstri,
fiaug hátt eða lágt, ekki losnaði
hann við storminn og þokuna. —
Helst var að fljúga nógu hátt,
en þá settist ísing á flugvjelina,
og einu sinni sá Mattern sinn
kost vænstan að steypa sjer 2000
metra beint niður til þess að kom-
ast í hlýrra loft, svo að ísingin
bráðnaði af flugvjelinni. Sagði
hann svo frá að þetta væri sú
versta nótt sem hann hefði lifað,
enda var hann alveg iirvinda af
þreytu. Vegna þokunnar og ill-
viðrisins viltist hann 300 km. af
leið. Hann hafði ætlað sjer að
fljúga til Skotlands, þaðan til
London, París, Berlín, Moskva. En
þegar hann sá fyrst land, var hann
skamt sunnan við Bergen. Hjelt
hann fyrst að hann væri kominn
ti! Skotlands, en áttaði sig, þegar
hann sá Stavanger. .Hann hafði
ekkert sjerkort af Noregi, því að
þangað ætlaði hann alls ekki að
koma. Var hann nú að hugsa um
að fljúga til Oslóar, en treysti
sjer svo ekki til að rata þangað
og er hann kom í Víkina fór
liann að leita sjer að lendingar-
^stað. Flaug hann fyrst vfir Krag-
erö, en leist ekki á að lenda þar.
Svo flaug hann yfir Jomfrúland.
Þar sýndist honum ágætur lend-
ingarstaður, sljettir harðvellis-
bakkar meðfram sjónum. En það
var missýning. Þar var aðeins
hnullungagrjót eins og áður er
sagt. Annað hjól flugvjelarinnar
sprakk og skektist í lendingunni,
en aðrar skemdir urðu ekki svo
teljandi sje.
Flugvjelina varð að draga langa
leið þangað, sem nokkurt viðlit
var fyrir Mattern að hefja sig
til flugs. Var beitt fyrir hana
hestum og mönnum og gekk flutn-
ingurinn furðu vel. Flugvjelar frá
hernum komu til þess að veita
Mattern lijálp við að gera við
flugvjelina. Hvíldist hann á með-
an, enda veitti honum ekki af
því. En hann gat ekki sofið ró-
lega, svo óðfvis var hann að halda
áfram. Og undir eins og flugvjelin
var tilbúin, lagði hann á stað.
Flugvjelin ,Century of Progress'
er liin sama sem Mattern og
Griffin flugu á í fyrra, ]>egar
þeir ætluðu umhverfis hnöttinn.
Þeir komust þá ekki lengra en
til Rússlands, urðu að nauðlenda
þar, og skemdu flugvjelina, svo
að ekki var hægt að lialda áfram
ferðinni. En á þessu flugi settu
þeir ný met og eru þau máluð á
flugvjelina : „Yfir Atlantshaf 2000
mílur á 10 klst. 50 mínútum. Frá
New York til Berlín 4106 mílur
á 29 klst. 31 mín Frá Newfound-
land til Berlín, 2960 mílur á 17
klst. 30 mín. Fyrsta beint flug
frá Ameríku til Berlín.“ Og nu
hafði Mattern orðið til þess fyrst-
ur manna að fljúga beint frá
Ameríku til Noregs. Áður en hann
lagði á stað þaðan, kvaðst hann
kvíða mest fyrir fluginu frá Si-
beríu til Alaska. Það er alveg
eins og hann liafi haft eitthvert
hugboð um það hvernig átti að
fara. Einmitt á þeirri leið slysað-
ist honum — hann hvarf þar og
hefir ekki til hans spurst síðan.
— Þú veist það Bjössi, að þú
mátt ekki láta illa meðan hann
pabbi þinn sefur.
— Jú, jú, meðan hann sefur má
jeg ekki hreyfa mig. Og þegar
hann er vakandi ætlar hann að
verða vitlaus ef jeg hreyfi mig.
Hvenær má jeg þá láta illa?