Lesbók Morgunblaðsins - 28.03.1937, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
91
Gulltoppur á ísfisk-
veiðum. Trollvírarn-
ir liggja aftur af
skipinu.
S. B. með Gulltoppi
á Jökuldjúpi:
Full varpan af fiski
er dregin að skipinu.
Skipstjórinn er fram
á pokanum.
FERÐALOK.
Störf og þreyta.
Það er áreiðanlegt, að flestu
fólki er þvert um geð að vinna —
þess vegna veitist mörgum svo erf-
itt að lifa.
Letin er talin rót alls ills — og
það er víst, að letin á sín sterku
ítök í hverri einustu manneskju.
Stundum er letin kölluð þreyta og
þreytan leti — því í fæstum til-
fellum má nefna hlutina réttu
nafni!
Ef jeg væri nú spurður, hvar jeg
hefði sjetS duglegasta menn vinna,
þá mundi jeg hiklaust telja fyrst
Bensa gamla, grjótbrjót, á Skóla-
vörðuholtinu, og næst hásetana á
Gulltoppi.
*
Nii er mjer vafalaust borið það
á brýn, að þetta segi jeg bara til að
slá samvistarmönnum mínum gull-
hamra, og með því sje jeg að
þakka þeim fyrir lipurðina og
þægilegheitin. En þetta er röng
getsök. Þetta er sannfæring mín, og
jeg vík ekki frá henni. Aldrei hefi
jeg sjeð betur unnið — en jeg hefi
heldur aldrei fyr sjeð unnið á
sjó. Og jeg býst ekki við, að háset-
arnir á Gulltoppi sjeu hvorki betri
nje verri en gengur og gerist á ís-
lenskum togurum. Ef jeg áliti það,
mundi jeg gera öðrum rangt til.
Iðulega er talað um það í ræðu
og riti, að íslenskir sjómenn beri
af sjómönnum annara þjóða, eins
og gull af eiri. Jeg hefi leitað álits
margra manna, sem skyn bera á
þessi mál, og þeir hafa sagt:
— Jú, þetta er rjett. íslenskir
sjómenn skara fram úr — og það
er vegna þess, að erlendis velst í
siglinga- og sjómannastjettina „upp
og ofan“ menn, og stundum heldur
af lakari endanum. En hjer komast
þeir einir á skip, sem eru úrvals-
menn til vinnu. Það gerir atvinnu-
þröngin og vinnuframboðið. — I
þessu liggur það, að íslenska sjó-
mannastjettin er betur mönnuð
en annarstaðar — enda er hún
stjett stjettanna í okkar íslenska
])jóðfjelagi.
A togurum er það vel athyglis-
vert, hve hásetarnir hafa náð
mikilli leikni í starfinu og hve
vinnuafköst þeirra eru mikil, sam-
anborið við vinnuafrek í landi.
En er þá vinnugleði þessara at-
orkusömu manna mikil að sama
skapi? vildi einhver spyrja, og jeg
mundi svara því neitandi — vegna
þess að Jóhannes á Grundarhóþ er
fortakslaust eini maður, sem jeg
hefi sjeð njóta þess að vinna
slituppgef inn!
Vinnutíminn er of langui; og
starfið látlaus endurtekning. Þetta
hvorutveggja þreytir mennina fljótt
— þó þeir kunni sjómenskunni vel
fyrst í stað. Og af því það er
vitað, að unga menn fýsir að kynn-
ast og reyna sjómenskuna, þá á
að opna þessum mönnum leið til
togaranna og greiða götu hinna
eldri og þreyttu sjómanna í landi
— því jafnan eru það þeir, sem
hafa fyrir þyngra heimili að sjá.
Togaravinnan er erfið, og ein-
mitt þess vegna er hún hraustum
æskumönnum nauðsynleg til þess að
stæla viljann og auka þrekið. Vinnu
agi er ungum mönnum hollur, og ef
um menntandi vinnuaga er nokk-
ursstaðar að ræða í okkar losara-
lega atvinnulífi, þá væri það helst
á togurum.
Og jeg er sannfærður um, að níu
mánuðir á togara geri menn að
nýtari borgara, heldur en þó þejr
væru jafnlangan tíma í herþjón-
ustu eða á vinnuhæli.
Heim í höfn.
Gulltoppur hafði verið á þorsk-
veiðum í Kollál.
Þetta kvöld, eins og öll önnur
kvöld, kom Hannes stýrimaður upp
í brúna og leysti Halldór skipstjóra
frá vinnu á tilskildum tíma. Jeg
var vanur að fylgja Halldóri í
háttinn, það er að segja, sitja nið-
ur í klefa hans meðan hanu var
að þvo sjer og hátta. Þá ræddum
við vanalega um sjómensku og bæk-
ur. En áður en jeg bauð — góða
nótt — var jeg vanur að spyrja,
hvenær við myndum halda heim.
Og svarið var altaf eitthvað á
þessa leið: Við höfum nóe kol fvrst
um sinn, kallinn minn.
Framhald á hls, 95.