Lesbók Morgunblaðsins

Ulloq
Ataaseq assigiiaat ilaat
Saqqummersitaq pingaarneq:

Lesbók Morgunblaðsins - 25.04.1937, Qupperneq 6

Lesbók Morgunblaðsins - 25.04.1937, Qupperneq 6
126 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS R«pni8 drýpur niður frluKP**- rúðurnar (>k kornöxin á akrimuu sri^ua (>k KanKa * bylgjum. Þarna glitlir í skógarjaðarinn - rn hann rr oitthvað syn undar- lepa svartur. Hjer fæddist Jens Christian Christeusen 21. nóvember 1856v og hefir því verið um tví- tupt. þegar litln greniplönturnar. sein nú eru orðnað að háúm trjám. teygðu sig sniátt og smátt upp úr beitilvngjnu. Nú standa þa*r heiðnrsvörð við berskuheim- ili hans. Foreldrar J. C. Christensen voru bæði feedd og uppalin í Paaböl, því þá var fjórbýli á jörðinni. og hjer bjuggu þau all- an sinn búskap. Þau voru dugandi hjón í litlum efnum. en úr liófi fram trúuð og þjóðrækin. Þau miðuðu alt við kóuginn og guð og vildu revnast báðum trii. Kkki er þess getið, hvort nokkur bók var í svefnherbergi þeirra hjóna, en ])ó hjekk þar bókahilla uppi á þili og á henni var geymd ur hrísvöndur, sem þau börðu sou sinn, Jens Christian, með flesta daga. til að kenna honum að virða guð og temja sjer góða siði! En það gilti einu þó hann væri barinn og látinn hýrast tím- unum saman inni í gömlum og myrkum reykháf — en það var þyngsta refsingin, sem heimilið gat látið honum í tje. — þá var hann altaf jafn óstýrilátur og mikill fyrir sjer, stríðinn og ó- fyrirleitinn, en þó hrekklaus að mcstu, eftir því sem hann segir sjálfur. Aunga aldri var J. C. Christ- ensen látinn vinua við bú- skapinn og 10 ára gætti hann sauða föður síns úti á heiði og las Grettissögu. Skömmu fvrir andlát sitt. 19. desember 1929, ljet hann þess getið, að sjer hefði jafnan þótt mest koma til Absa- lon biskups og Grettis Asmund- arsonar af öllum ýturmennum norrænnar sögu. Og bætti svo við: Jeg kyntist þeim báðum úti á heiðinni heima. Fimtán ára fjekk hann vinnu á vetrum við að segja til börnum, og gegndi þeim starfa í þrjú ár. eða þangað til liann fór í skóla, til að búa sig undir að gera barna kensluna að æfistarfi sínvi. Tutt- ugu og eins árs lauk hann kenn- araprófi frá kennaraskólanum í Gedved, og ári seinna kvæntist hann nágrannastúlku sinni, Karen Kirstine l’etersen í Suðurgreni. Síðan fjekk. liann kennaraem- bætti í Stadil, litlu sveitaþorpi í Ringköbing-hjeraði og vann sjer þar mikið traust sem frábær kennari. Hann ljet sig snemma þjóð- mál miklu skifta, og 1890 var hann kjörinn á þing í Ring- köbing-kjördæmi fyrir jóska bændaflokkinn (Vinstri), sem þá var í miklum uppgangi undir stjórn hins snjalla foringja, Chr. Berg. En á fyrsta þingári J. C. Christensens ljest Berg og þótti Christensen þá álitlegasta foringjaefuið og hafði liann flokksforustuna á hendi, uns hann ljet af þingmensku 1924. Árið 1901 var J. C. Christen- sen kjörinn kirkju- og kenslu--* málaráðherra í samsteypustjórn Deuntzers, og vann sjer mikið álit fvrir ýmsar umbætur. sein hann gerði á dönsku kirkjulög- gjöfinni. En sama ár og hann var kjörinn kirkjumálaráðherra ljet hann af kennaraembætti sínu í Stadil, sem hann hafði fengið að halda í ellefu ár eftir að hann var kjörinn á þing. Við kosninguna 1905 náði bændaflokkurinn meirihluta og myndaði stjórn. Varð þá J. C. Christensen forsætisráðherra og atkvæðamikill valdamaður, en lield ur þótti andstæðingum hans hann viðsjárverður í samningum og sögðu liann lævísan ref. t dönskum skopblöðum frá þessum árum úir og grúir af mynd um af forsætisráðherranum með refinn, sem fyrst stakk trýninu upp undan treyjulafinu að aftan, en var von bráðar orðinn að stóru dýri, og Christensen að litlum' fermingardreng, með sálmabók í hönd, sem var sakleysið sjálft á svipinn. En þegar vegur Christensens stóð í mestum blóma, sem valdamesta manns þjóðar sinnar, varð innanríkisráðherrann í ráðu- levti hans, Alberti, uppvís að stórkostlegum fjársvikum (Al- berti-hneykslið), er olli því, að Christensen, er var stjórnarforseti og ábyrgur fyrir gjörðir stjóru- arinnar, varð að láta af embætti og skjóta málum sínum fyrir dómstóla. Með úrskurði landsyfir rjettar var hann levstur af öllum grun um að hafa verið i vitorði, eða á nnnan hátt meðsekur í fjár glæfrum Albertis. Daginn seui bændaflokks- stjórnin sagði af sjer hjelt Christ ensen skilnaðarræðu, sem enn er minst í Daninörku sem eins merki legasta viðburðar í þiugsölum þjóðarinnar: Christeusen var að vanda hnarreistur við þetta tæki- færi og sagði, að gljáfægðum rýt- ingi hefði verið stuugið í bakið á sjer, og sárið, sem hann liefði lilotið við þessa stungu, mundi draga úr starfskröftum sínum um skeið. — En svo mundi liann aftur verða heill heilsu. . . . Þegar á leið ræðuna misti hann jafnvægi á geðsmunum sínum og grjet eins og barn — þessi sterki og harðlyudi maður. Og með tár- in í augunum gekk hann yfir til flokksmanna sinna, sem urðn að styðja hann út iír salnum. ■* Nliöfum við gert okkur gott af rabarbaragrautnum í stofunni á Paaböl. Gamli maður- inn stendur fyrstur upp frá borð- um og kyssir son sinn og tengda- dóttur fyrir matinn. Því næst gengur liann rakleitt að stofu- stafni og grípur þar langa og forneskjulega reykjarpípu ofan af þili og kveikir sjer í lienni. Pípuhausinn var á stærð við stóra ausu. Eftir nokkra stund buðust þeir feðgar til að ganga með mjer út til að svipast um á landareign- inni. Regnið var nvikið til stytt upp. Við gengum í áttina til skógar- ins, yfir gráhvítan akurinu. En síst var að undra þótt mjer sýnd-

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.