Lesbók Morgunblaðsins - 23.05.1937, Blaðsíða 4

156
LESRÓK MORGUNBLAÐSINS
É& „Jeg skal ekki þvælast
Það er Hannes gamli Hansson,
sem talar:
Hannes gamli póstur, sem
margir kannast við, var
föðurbróðir minn — og það átti
að heita svo, að jeg hjeti í höfuðið
á honum. Frœnda mínum og nafna
þótti fara illa um mig þarna fvrir
austan,og um vorið 1881 tók hann
mig með sjer hingað suður til
Revkjavíkur og rjeði mig sem
vinnustrák til Sigurðar heitins
fangavarðar.
Ari seinna rjeðist jeg til Ilann-
esar frænda og var um sumarið
settur í vegavinnu upp á Mos-
fellsheiði. Jeg var yngstur og lítil-
fjörlegastur allra vegagerðar-
manna, og því var sjálfsagt að
kenna mjer allar vammir og
skammir — og alt, sein aflaga fór
og miður skyldi. Þetta ljet jeg
mjer alt í ljettu rúmi liggja, þang-
að til brennivínsflaska hvarf frá
einum tjaldfjelaga mínum, og öll-
um bar saman um, að jeg mundi
hafa stolið henni — „það væri
ekki um aðra að ræða“.
Þá sagði jeg:
Ef jeg á að hafa stolið flösk-
unni, þá ættuð þið að hafa sjeð
mig vafra hjer um blind-þreif-
andi-útúr fullan. Og á hverjum
hefir sjest hjer vín? Engum nema
verkstjóranum. En framvegis skul
uð þið ekki hafa mig til að níðast
á — verið þið sælir.
Þegar jeg kom heim til Hannes-
ar frænda, sagði konan hans við
mig:
— Hvað á að gera við þessa
strákskömm, sagði hún við mig.
En þá sagði jeg:
— Þú skalt engu kvíða, sagði
jeg. — Jeg skal ekki þvælast fyrir
fótunum á þjer.
Rjeði jeg mig í kaupavinnu, eða
eitthvað, ó Vesturgötu og var þar
fram í apríl — eða þangað til jeg
fór í mína fyrstu siglingu.
*
orska seglskútu, „Nikoline",
hafði rekið á land í Borgar-
nesi og laskast mikið. Þetta skip
kevpti Gránufjelagið, og Ijet
flytja það hingað til Reykjavíkur
til viðgerðar. Er það var sjófært
orðið komu hingað upp þrír Danir
til að sækja það, og áttu að ráða
til sín þrjá íslendinga. Fyrir for-
göngu Óla heitins norska, sem var
kunningi minn, fekk jeg skipsrúm
sem kokkur á „Nikoline“ — og
ljetum við hjeðan úr höfn 5. apríl
1883.
Þá kom jeg í fyrsta sinni á
sjó — og ekki íþvngdi mjer far-
angurinn fyrst í stað.
Jeg átti engin stígvjel, eng-
an sjóstakk og engin rúm-
föt, nema þrjá heypolca, sem
Óli norski gaf mjer. Á einum
pokanum lá jeg, annan hafði jeg
fyrir kodda og þann þriðja yfir
mjer. Mjer var kalt.
íslendingarnir, sem með mjer
fóru voru þeir: Ólafur Waage,
skipstjóri á Ingólfi, og Friðgeir
Ilallgrímsson, er síðar varð kaup-
maður í Rönne á Bornholm og
Eskifirði.
*
Hjeðan úr Reykjavík fórum
við með „Nikoline“ til Aale-
sund í Noregi. Þar var skipið tek-
ið á land og biðum við þar í sex
vikur. Það þóttu mjer skemtileg-
ar vikur.
Meðan gert var við skipið, og
það lestað, var jeg látinn mat-
reiða fyrir skipshöfnina í landi.
Og það. er skemst af því að segja,
að stúlkurnar keptust um að vinna
öll verkin fyrir mig, og á kvöldin
sýndu þær mjer bæinn. Það voru
dásamlegar stúlkur.
í Aalesund tókum við farþega,
salt og tómar tunnur og fluttum
til Siglufjarðar og vorum síðán á
síldveiðum um sumarið.
I síldarvertíðalokin gerði þá
mikið voðaveður. Þá ráku fimm
skip á land í Hrísey og nokkrir
menn druknuðu. Mjer er kvöldið
og nóttin sú minnistæð, sem VQ$r-
ið var mest, því það var mín
fyrsta lífsháskanótt á sjónum. Við
vorum inni á Eyjafirði, og hálfa
mílu rak skipið með bæði akkeri
í botni. I hryllandi tunglskins-
glætunni, sem vi-ð og við brá fyrir,
sáum við skipin reka „fyrir bi
okkur“. —
Við höfðum talíur á akkeris-
keðjunum til að ljetta á þeim, svo
þær ekki springju, þegar skipið
bar upp á öldutoppana. Og um
tíma var skipstjórinn, Larus Ped-
ersen, að hugsa um að höggva
niður möstrin — en þó var ekki
höggin nema „messan“-stöngin,
eða efri hluti afturmastursins.
Þegar veðrið lægði náðum við
inn á Oddeyri.
I þessu roki rak víða á Norður-
landi heilar síldartorfur á land,
svo síldarhaugarnir í fjörum voru
víða eins og „þang ellegar þari“.
Á Oddeyri tókum við síldar-
farm til Hafnar og höfðum við
þar vetursetu. Þann vetur svaf jeg
um borð í „Gránu“ gömlu og borð-
aði uppi á „Kaupmangara“ hjá
kærustu skipstjóra míns. Það var
besta fólk.
*
Vorið eftir lögðuin við aftur
upp í Islamdsferðir og um
haustið lögðum við „Nikolini“ enn
á ný upp í „Friðrikshólms-kanal-
inn“ og fór nú alt á sömu leið og
veturinn áður. En kanske hefi jeg
lagt leið mína oftar en efni stóðu
til um Holmensgade í skammdeg-
inu, því jeg var orðinn peninga-
laus skömmu eftir nýár! Þá fekk
jeg vaktmannsstöðu á skonnort-
unni „Peter“ frá Luhals, og rjeði
jeg mig á það skip um sum-
arið. — Á áliðnum vetri var
„Peter“ hlaðinn matvörum til Ás-
geirssens kaupmanns á Akranesi.
Þegar til Akraness kom ljeði
Jensen skipstjóri Ásgeirssen heitn-
Endurminningar karlsins
í kotinu II.: Siglingaárin.