Lesbók Morgunblaðsins - 19.09.1937, Síða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
291
S. B.
í SKUGGA
MILJONARINNAR
lifið. Þau líktust ekki þeiin hol-
skeflum erlendra „hreyfinga“, sem
nú flæða yfir landið. Því má ekki
heldur gleyma, að nú vex mikill
liluti þ.jóðarinnar fjarri andróms-
lofti fjallanna. — Æskan hefir
fengið útvarp í staðinn með alls-
konar bylgjulengdum, grammófón
og jazz.
Verum því sammála uin, að
aldrei hefir íslenskri þjóð verið
meiri þörf en nó á, að greiða veg-
inn til Þingvalla með iillu móti,
opna augu allra fyrir fegurð ís-
lanskra fjalla, auðlindum íslenskr-
ar sögu, fyrir öllu því, sem þjóð-
legt er og rammíslenskt.
Sem betur fer er mikið unnið
að þessu. Vel sje öllum þeim, sem
það gera.
En flest það, sem okkur ríður
mest á að læra, lærum við best á
Þingvöllum.
Með þeirri ósk, að vegurinn til
Þingvalla týnist aldrei þj.óð vorri,
að við lærum betur og betur að
þekkja landið okkar, fegurð þess
og verðinæti, að landið okkar geti
enn sem fvr þroskað þjóðina, til
manndóms og frelsis, bið jeg ykk-
ur að standa upp og hrópa ferfalt
liúrra fyrir íslandi.
Bílstjórinn (eftir að hafa ekið
á slátrara sendisvein): Er nokk-
u ð að þjer?
Sendisveinninn: Við skidum
sjá, hjerna er lærið og þarna er
lifrin, en hvar eru nýrun?
*
Ungur maður hjá spákonu.
— Sjáið þjer engin veikindi?
— Veikindi .... Við skulum
sjá---------nei, veikindi eru ekki
sjáanleg nálægt yður.
— Það var nó verra .... Jeg
sem les læknisfræði.
að er fyrirkomulagsatriði við
Síldarverksmiðjur ríkisins á
Siglufirði, að láta vinnuvikuna
hefja-t klukkan sex á sunnudags-
kvöldum — og þetta var á sunnu-
dagskvöldi klukkna sex.
Fornvinur minn einn, sem jeg
liafði grafið upp úr síldarþrónum,
stimplaði vinnuseðilinn siiin, and-
varpaði þreytulega og stundi fram
þessum sfærðfræðilegu táknum,
sem óyggjandi mælikvarða á gildi
athafna sinna og iðju:
Fjörutíu og níu krónur í dag
— tvö hundruð og tvær krónur
þessa viku!
Og um leið og hann sagði þetta,
í friðþægjandi tón — eins og
hann teldi sig standa í einliverri
þakkarskuld við sjálfan sig —
brá fyrir gletnisglampa í augum
hans og uppgötvandi bros leið yf-
ir andlitið — skeggjað og skítugt
andlitið. Því þegar menn verða að
vinna fyrir tvö hundruð og tveim
krónum á viku er enginn tími til
að sitja í rakarastólnum og fara
í bað.
Manninum hafði greinilega dott-
ið eitthverttsnjallræði í hug — og
ef jeg hefði fengið nægilegan um-
hugsunarfrest mundi jeg hafa sak-
að hann um ágirnd og auragræðgi,
og nefnt bros hans maurapóka-
glott og f járaflamannsskælur! En
áður en jeg fekk minsta ráðróm
til hugleiðinga slöngvaði hann
fram þessari viðurstyggilegu
spurningu:
— Á jeg að skreppa með þjer
til helvítis, rjett sem snöggvast?
— Hvert þá? spurði jeg viðutan.
— Til helvítis, endurtók hann
með sama hógværðarglottinu. —
Jeg málaði þar í síðustu viku og
lagaði til fyrir okkur báða!
— Er langt þangað?
— Nei, vertu í eilífri náðinni.
Þetta er örskamt. Við verðum
enga stund.
Mig fýsti að sjá, hver sá stað-
ur væri, sem bæri þetta dapra
nafn. Og þar sem kunningi minn
liafði sjálfur unnið þar við liósa-
málningu hlaut hann jafnframt
að vera allvel kunnugur híbýla-
skipun og því hættulaust, að hann
mundi rata með okkur á glap-
stigu. Tók jeg því tilboði hans
með kitlandi eftirvæntingu. Jeg
ímyndaði mjer bókstaflega, að
með þessum veraldarvana vini mín
um fengi jeg tækifæri til að skoða
þaim hinn ömurlega stað — þann
hinn verri helming eilífðarinnar
— sem miljónir manna óttast og
ákalla, með sannfæringarkrafti
tróarinnar, alt frá vöggunni til
grafarinnar.
Svo hlupuin við á stað, ljett-
stígir eins og skóladrengir í mán-
aðarleyfi.
Við skunduðum norður eftir
verksmiðjuportinu í áttina
til Dr. Paul-verksmiðjunnar, sem
í daglegu tali verksmiðjumanna
er nefnd St. Pauli. En miðja vegu
milli stimpilklukkunnar og St.
Pauli staðnæmist leiðbeinandi
minn undan stóra, stálgráa lýsis-
geyminum og vippaði sjer ljetti-
lega upp í járnstigann, sem er
smíðaður fastur við lóðrjettar
bliðar þessa mikla járnsívalnings,
er gnæfir yfir verksmiðjuportið
með ámóta hátignarsvip og vfir-
læti og Stóri-Dimon yfir Þverár-
og Markárfljótssanda.
Er hann hafði klifað nokkra
metra upp í stigann, leit hann
hlæjandi um öxl og kallaði niður
til mín, eins og þeir einir kalla,
sem standa skör ofar en fólkið á
jafnsljettunni!
Hjer á Siglufirði er farið upp
til helvítis.
Jeg kvaðst mundu koma og
prikaði á stað, rim fyrir rim, upp
þverhnýptan stigann — og er jeg
dinglaði utan á miðjum geyminum
lagði vinur minn lærið upp á þak-
brónina og hvarf mjer sjónum.
FRAMH. Á BLS. 295.