Lesbók Morgunblaðsins - 24.10.1937, Blaðsíða 2
330
LfiSBÓK MORGUNBLAÐSÍNS
liðnir vorn fimm Stumlarfjórð-
un<rar frá því hverinn byrjaði og
við hættum að rífast, var gosinu
lokið, Stóri Gevsir dottinn í dúna-
logn.
Aður en hvítir menii námu
þarna land, álitu Indíánar þetta
svæði helgan stað. lljer töldu
þeir vera bústað guðanna. Undir
goshvernum stærsta var liátíða-
ketill æðsta guðsins. En þegar
hann gaus vatni' og gufu var það
talið inerki þess, að guðinn væri
að elda mat lianda hátíðagestum
sínum.
Svo mikil var lotning Indíána •
fyrir svæði þessu, að niargir kyn-
flokkar þeirra þorðu ekki að
koma þangað. Það þurfti hugaða
menn til, að þeir þyrðu að stíga
þar fæti.
Skamt frá hvernum er stöðu-
vatn. Ur því rennur Yellow-
stone-á. Hún er ein mesta gljúfur-
á í Ameríku.
Þar sem hún fellur úr vatninu,
fellur hún niður í tveim fossum.
Er annar 32 metra, en hinn 100
metrar á hæð. En þegar fjær dreg
Ur er gljúfrið 800—- 1100 metrar
á dýpt,
Gljúfrið er snarbratt, svo það
er víðast hvar illkleift eða ó-
kleift með öll'u. Eru hamravegg-
iniir hinir fegurstu, bergið alla
vega litt, rautt, grænt, gylt. Þar
eru allir litir nema blár.
Veðursæld er mikil í Yellow-
stone Park, þegar þess er gætt,
hve hann er hátt yfir sjávarmál.
Af öllum dögum árs eru 56%
sólskinsdagar að meðaltali. A
hverju ári korna skemtiferðamenn
til Yellowstone Park í þúsunda-
tali, til þess að leita sjer hvíld-
ar og íkemtunar við að skoða
náttúrunnar furðuverk og dýralíf
skóganna í þessum mikla friðaða
fjallafaðmi.
Þegar menn koma til Yellow-
stone Park í bílum sínum, gera
varðmenn leit í bílunum. Leitað
er hvort menn hafi skotvopn
meðferðis. Ef svo er, þá eru þau
tekin. Því enginn má skjóta þar
dýr, særa, meiða eða hrekkja.
Vegna friðunarlaganna hefir
dýrum fjölgað þar ört. Þar eru
birnir og elgsdýr, vísundar, bifr-
Roosevelt forseti í Yellowstone
Park. „Sníkju-björn“ mætir
vagni hans.
ar o. m. fl. Hvar sem maður fer
þar um verður maður var við
þessi skógardýr. Þar eru líka
antilópar. Þeir eru þar styggast-
ir dvra. Þeirra verður maður
hekt var með því að bíða við
árnar á morgnana eða kvöldin,
og fela sig þar, þegar dýr þessi
koma á þessum tíma sólarhrings
að fá sjer að drekka. Eftir að
þeir hafa svalað þorsta sínum
gæða þeir sjer um stund á góð-
gresi árbakkanna, en leita síðan
aftur til fjalls.
Einu sinni elti jeg hóp af þess-
um fallegu ljónstyggu dýrum, alt
frá á einni upp eftir hlíðunum
upp undir jökulmörk. Aldrei gat
jeg komist í gott færi til þess að
ná ljósmynd af þeim. Jeg skreið
yfir urðir og læddist eftir gjót-
um til ( þess að komast nálægt
þeim. En áður en jeg var kominn
að þeim hætti alt af einn hafur-
inn að bíta, hristi eyrun, fitjaði
upp á trýnið, frísaði og tók til
fótanna. Og þá hljóp allur hópur-
inn á eftir, án þess að skeyta
nokkuð hvað um var að vera,
stiklaði yfir stokk og steina,
tylti rjett tánum við jörðina og
þaut áfram eins ljettilega og máf-
ar, sem fljiiga upp á móti vindi.
Af dýrunum þarna vekja birn-
irnir mesta eftirtekt. Þeim hefir
fjölgað svo mikið á síð-
ustu árum, að menn geta varla
verið svo klukkustundum skiftir
í Yellowstone Park, að þeir verði
ekki varir við bjarndýr.
tíirnir eru skynsöm dýr. Þeir
virðast vita vel, að þeir sjeu frið-
aðir og hafi ekkert að óttast frá
hendi mannanna. Þegar menn
gista í tjöldum geta þeir átt von
á því, að birnir heimsæki þá, er
fraín á nóttina kemur, til að að-
gæta hvort ekki sjeu neinar mat-
arleiíar uppi við, sein hægt sje
að gæða sjer á. En á daginn
halda þeir sig oft við alfaravegi,
þar sem þeir beinlínis sníkja á
ferðamenn, eins og heimavanir
seppar.
Skammt frá aðalhótelinu í
Yellowstone Park eru skógar-
birnir fóðraðir einu sinni á
dag, klukkan 7 að kvöldi.
Þá fjölmenna gestirnir út á stóra
velli, til þess að vera viðstaddir
þegar bjarnarhóparnir koma.
Litlu bjarndýrin koma venju-
lega fyrst á vettvang. Flestar
birnurnar sem þarna koma hafa
með sjer tvo húna. Sumar hafa
þrjá, en það er fremur sjaldgæft.
Húnarnir eru ákaflega spaugileg-
ir í hreyfingum. Þeir puðast þetta
áfram og velta sjer yfir trjáboli
sein á vegi þeirra verða, líkt og
litlir feitir hvolpar. Bjarndýrin
jeta allskonar matarleifar, brauð
og reykt svínak^jöt. En öll sæt-
indi eru þeirra uppáhald.
Ef bjarndýr finnur t. d. sultu-
tauskrús, rekur það upp óp af
ánægju. Síððan hoppar það ögn í
kring af kæti, og tekur þvínæst
að gleikja krúsina að innan.
Einu sinni hefi jeg sjeð björn
reka höfuðið ofan í ketil til þess
að sleikja hann innan. En þá fór
illa fvrir bangsa. Ketillinn festist
á haus honum. Þó hann reyndi að
losa sig, gat hann það ekki.
Hann varð hamslaus af
hræðslu. Fyrst tók hann undir
sig stökk og þaut um öskrandi og
urrandi. En þá fór ver fyrir hon-
um. Blindaður af katlinum gat
hann ekki sjeð fótum sínum for-
ráð. Hann rakst á trje, á viðar-
búta, á fjelaga sína hina birnina,
datt og kútveltist. Hin dýrin
horfðu á hann og litu hvort til