Lesbók Morgunblaðsins - 31.10.1937, Blaðsíða 2
338
LÉSBÓK MORGUNBLAÐSÍNS
— Hvernig er veðráttufar á
Amoy?
— Yndislegt. Mjer fellur ljóm-
andi vel við það. Þar er t. d. ekki
nærri eins heitt og í Shanghai á
sumrin, og ekki eins kalt á vetr-
um. Sumarrhiti er að meðaltali
30 st. í skugganum en á vetrum
er meðalhiti 7—8 stig.
— Hvað er að segja um heimil-
isháttu í Kína?
— Heimilis- og f jölskyldulíf er
þar mjög ólíkt og hjer heima.
Aður fyr var það svo, að heilar
fjölskyldur, feður og mæður, með
dætur og syni, og þeirra konur
og börn, bjuggu saman í gríðar-
stórum húsum. En nú er þetta að
breytast, þannig, að synirnir
flytja að heiman að sið Evrópu-
manna, er þeir giftast.
En annars er fjölskyldulífið
mjög sterkur liður í lífi Kínverja,
og ættartilfinningin afar sterk.
011 ættin er svo að segja eitt.
Það þekkist ekki í Kína, að
menn þiggi fátækrastyrk eða fari
á sveit. Fátækur ættingi getur alt-
af leitað til skyldmenna sinna, og
það þykir sjálfsagður hlutur, að
þau hjálpi honum og fjölskyldu
hans, sjái henni fyrir lífsviður-
væri.
— Hver er aðstaða húsmóður-
innar á heimilinu?
— Húsmóðirin er drotning í
sínu ríki, gerir ekkert jiema
stjórna heimilinu og hefir margt
þjónustufólk.
Það eru aðallega kai'lmenn,
vinnumenn, sem matreiða, vinna í
görð'unum og ræsta húsin, stúlk-
urnar hugsa um börnin og eru
húsmóðurinni til aðstoðar. Hella t.
d. te í bolla fyrir hana, ef einhver
kemur í heimsókn o. s. frv., því
að hún má ekkert snerta sjálf.
Það er fvrir neðan hennar virð-
ingu.
— Er ekki dýrt að halda svona
margt þjónustufólk?
— Ónei, vinnukraftur er ódýr í
Kína. Vinnufólk býr algerlega út
af fyrir sig í húsinu, karlmenn og
stúlkur sjer, og hafa mat út af
fyrir sig. Meðalkaup á mánuði er
kringum 15 krónur fyrir stúlkur,
en eitthvað meira fyrir karlmenn.
■
Frú Oddný Sen
í gullsaumuðum kínverskum kjól.
Auk þess sjá húsbændur fólkinu
fyrir húsnæði og það fær vissa
fjárhæð fyrir mat sínum.
Ilúsakynni eru yfirleitt stærri
en tíðkast hjer heima — stofur
stærri og hærra til lofts — og
húsaleiga mun ódýrari. T. d. er
hægt að fá sæmilega 4 herbergja
íbúð fvrir 35 kr. á mánuði.
— Eins og jeg sagði áðan, segir
frú Sen ennfremur, — er hús-
móðirin einvöld í luisinu. og hefir
yfirleitt æðstu ráð, næst húsbónd-
anum. En falli hann frá, er hún
einráð.
Börn sýna foreldrum sínum af-
ar mikla virðingu og blinda
hlýðni. Ungt fólk ber yfirleitt
mikla virðingu fyrir eldra fólki,
og það þykir eitt það ljótasta sem
til er, að sýna gömlu fólki óvirð-
ingu, af hvaða stjett sem það er.
— Er alþýðufræðsla góð í Kína?
— Hún hefir komist í miklu
betra horf á seinni árum, og fer
mjög batnandi. Og þar sem fólk
hefir ekki notið neinnar ment-
unar, gangast stúdentar fyrir því
að kenna því að lesa og skrifa.
Þá er það og annað, sem börnUm
er innrætt í skólum — og það er
föðurlandsást, að elska og virða
föðurlandið. Ekki svo að skilja, að
Kínverjar hafi ekki elskað land
sitt. En þeir liafa ekkert annað
haft til samanburðar.
Kína hefir verið þeirra heimur.
Á Amoy er háskólinn. Þar
stunda um 800 stúdentar nám og
þar búa prófessorar, docentar,
forstöðumenn deildanna og eftir-
litsmenn aðrir, með fjölskyldur
sínar.
Við höfum búið í háskólaliverf-
inu þessi 14 ár, sem við höfum
átt heima á Amoy. Maðurinn minn
er deildarstjóri einnar háskóla-
deildarinnar og jafnframt kenn-
ari í sálar- og uppeldisfræði.
— Hvernig er mataræði í Kína?
— Matur er mjög margbreyti-
legur og góður í Kína. Það er
misskilningur, að lítið beri þar á
fæðutegundum öðrum en hrís-
grjónum, eins og sumir halda. Að
vísu eru hrísgrjón algengasti mat-
urinn og daglega á borð borin
með öðrum rjettum, en þau eru
höfð í staðinn fyrir kartöflur og
brauð. Kínverjar borða lítið af
branði, og ekki smjör eða mjólk,
kjöt, eða annað af nautpening.
Þeim finst það of gróft til matar,
að borða kjöt af áburðardýrum.
Þeí-s í stað borða þeir svínsflesk,
alskonar fuglakjöt, kjúklinga, fisk
margskonar og grænmeti. Bamb-
ushnetur með kjötmat er líka
fyrirtaksrjettur, og margir ljúf-
fengir rjettir eru búnir til og
framreiddir úr krabba, sveppum
og ýmiskonar skelfiski.
En hákarlauggar þykja þó
mesta sælgætið. Það þykir ekki
boðlegur veislumatur, ef hákarla-
uggar eru ekki á borðum, enda
eru þeir einn fínasti og dýrasti
rjetturinn, sem völ er á þar í
landi.
— Kínverjar hafa skrítna mat-
arsiði?
— Þeir koma að minsta kosti
Evrópumönnum nýstárlega fyrir.
Venjulega er setið við kringl-
ótt borð. Súpan er sett á mitt
borð, og eru í henni alskonar jurt-
ir, kjöt o. fl., eftir því hverrar
tegundar hún er. Kringum súpu-
skálina er svo raðað fjórum til
sex rjettum á smádiskum. Hver
maður hefir sinn disk og litla
skál með soðnum hrísgrjónum, og
hver tekur fyrir sig af þeim rjett-