Lesbók Morgunblaðsins - 07.11.1937, Page 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
349
— þau eru fljótandi gistihús —
og raunverulega borða allir sama
matinn, þó misjafnlega snyrtilega
sje hann framreiddur og á horð
horinn. Munurinn er mestur í um-
búðunum.
I stuttu máli sagt: Það er borð-
að vel á Eimskip. Og milli landa
linna margir hinir lieilsuhraustari
farþegar ekki á bjórþambinu frá
því um hádegi og langt fram á
kvöld. — Og því meira sem fjar-
lœgist Frónið og nær dregur meg-
inlandinu er hert á róðrinum.
Menn keppast um að bjóða öl —
og kröftugar veigar. Þá eru allir
góðum efnum búnir. Og fínt fólk
móðgast, ef ekki er drukkið hjá
því. En svo kemur skilnaðarstund-
in, og yfir henni hvílir altaf einn
skuggi það er: uppgjör matar-
reikningsins. Það er bæði fróð-
legt og meutandi að virða fyrir
sjer hvernig menn taka matar-
reikningnum, seni í æði mörgum
tilfellum eru þjettskrifaðir talna-
og vörutegundadálkar, er fylla
framhliðina á stóru eyðublaði.
Efsta línan er fæði í svo og svo
marga daga — en hinar tölurnar
er hegning og baknag bjórsins —
timburmenn pyngjunnar, sem eru
flestum timburmönnum örlagarík-
ari.
Fvrstafarrýmisfarþegar eru vf-
irleitt veraldarvanari og getu-
meiri en þeir, sem ferðast á öðru
farrými og taka því smá fjár-
hnekkjum með yfirskinsmikilli
karlmensku og hirðuleysislegu
jafnaðargeði. En sakir vanheilsu
eða hjegómagirni slæðist altaf
nokkuð af lítið fjáðu fólki, sem
líka verður að borga — og fyrir
það er þetta enn tilfinnanlegra.
Á haustin er annað farrými
ínest skipað skólafólki og útlend-
um eftirlegukindum. Tslenskt
iiámsfólk býr flest við þröngan
kost erlendis og veldur því bæði
fátækt og gjaldeyrisörðugleikar.
Sumir eiga fyrir að lifa allan vet-
urinn á káli og súpum og neita
sjer um alt annað en draga fram
lífið. En á leiðinni „niður“ drekka
þeir öl .... Þegar að skuldadeg-
inum kemur, er sá „dúx“, sem
hæstan hefir ölreikninginn, en sá
„fúx“, sem minst hefir drukkið.
I þessari einkanagjöf er fúxinn
liinn hamingjusami maður.
Fyrsta farrými er farrými kaup-
sýslumannanna og sendisveina við-
skiftalíf-ins. En hjer flýtur og oft
með einkennilegt fólk, sem siglir
vfir liafið í misjöfnum tilgangi. I
þetta skifti var í förum með Detti-
fossi hartnær áttatíu og tveggja
ára gamall Hornfirðingur. Hann
var ungur að vallarsýn, en þögull
og fáskiftinn.
Saga hans var á þessa leið:
Hann var trjesmiður að iðn og
atvinnu og flutti úr Hornafirði til
Vopnafjarðar nokkru fyrir alda-
mótin. Þar kvæntist hann og átti
einn son með konu sinni. En svo
dó konan og smiðurinn flutti vest-
ur um haf með soninn ungann. Þar
0
lagði hann fyrir sig húsasmíði og
ljet son sinn ganga í skóla. Honum
sóttist námið vel og þótti smiðs-
sonurinn hinn gjörfulegasti mað-
ur, er mundi eiga glæsilega fram-
tíð. En að loknu háskólaprófi í
lögfræði veiktist hann og dó.
Smiðurinn hjelt áfram að smíða
hús — hús vfir annara manna
sonu.
I vor voru liðin þrjátíu og tvö
ór síðan smiðurinn úr Hornfirði
fór vestur um haf — og í vor kom
hann lieim í fyrsta og síðasta sinn
til að sjá bernskustöðvarnar sínar,
Hornafj örð.
Jeg spurði gamla manninn,
hvort hann hefði ekki staldrað við
í Vopnafirði og kvaðst hann ekki
hafa komið þangað — það hefði
staðið svo illa á ferðum. „Og þó
ætlaði jeg mjer að skoða leiði kon-
unnar minna — en jeg var ekki
viss um að jeg fyndi það. Það er
svo langt síðan hún dó“, bætti
hann við.
Þessi einstæði ,gamli maður var
að fara vestur til Winnipeg til að
deyja — og með flestum milli-
ferðaskipum fara einhverjir í
sömu erindum og hann.
— Lögregluþjónninn segir, að
þjer hafið verið drukkinn og
reynt að klifra upp í ljóskera-
staur ?
— Hvað átti jeg að gera, dóm-
ari góður? Það voru fjórir krókó-
dílar á hælunum á mjer.
Tvö kvæði.
Rökkurvöldin.
Borgin vefst öll í blóma
í bliki, við sólarlag.
Ömar hníga í auðnir
og andvarpa liðinn dag.
Turnar og hvolfþök hverfa
í kvnlegt móðudjúp.
Vafið er alt liið ytra,
sem innra, í dularhjúp.
Jeg ræ út í rökkurvöldin
og rýni’ on’í tæra lind.
A fjallahnúkana liáu
jeg horfi, sem spegilmynd.
Dan Björni.
Gestir.
Eins og vorsinu frjálsu fuglar
þið fóruð um, og kvödduð mig.
Eitt bros á vör, eitt tár, sem titrar
er teljandi eigi, fyrir þig.
I fjarskanum ögra fjöllin bláu —
þið fóruð um og kvödduð mig.
Eitt tár sem fjell, hve fljótt það
gleymist,
ef framar ögrar torsótt leið.
Annað tár, og augu döpur,
þjer er það tæpast mikil neyð.
En það er sumum, er sitja heima
og sjá aðeins — hina bröttu leið.
Með köldu brosi þið komið, farið,
kveðjið og isyngið um vorsins þrá.
I raunum fanginn raular í búri,
reynir að syngja um fjöllin blá,
sem hefir ’ann aðeins í huganum
litið —
hlustar og líkir eftir — með þrá.
Dan Björni.
Á Wrangeleyju, sem er við Síb-
eríustrendur, hafa nýlega fund-
ist merkilegar ísaldar fornleifar.
Það er mammút-dýr, sem er meira
en 6 metrar á lenmd og skrokk=
urinn hefir geymst svo vel í ísn-
um, að hann er alveg óskemdur.
Þetta er fullkomnasta mamm-
út-dýrið, sem nokkru sinni hefir
fundi-t. Það verður nú flutt til
Moskva til frekari rannsókna.