Lesbók Morgunblaðsins - 28.11.1937, Blaðsíða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
oft mikil björg, ef menn komust
þangað út og náðu í megrurnar.
En sá galli var á, að þettu var
oftast svo iangt, úti, að það
voru hinar mestu glæfraferðir.
Menn fóru, þegar grisjaði í ís-
inn, á smábátum að ná í selket-
ið og náðu ]>á kannske í einstaka
sel um leið. Njarðvíkiugar kom-
ust einu sinni í hann krappann á
þessum árum' í einni slíkri för.
Þeir liigðu af stað að lieiman með
birtu, og í góðu veðri og lentu
út um svonefndan Djúpaklett,
sem er um íy^ tíma róður úr
Njarðvík. Þá voru þeir búnir að
fá í fullan bát. Eu nú brast á
stórhríð á norðan með liörku-
frosti og innan stundar þjapp
aðist ísinn saman og báturinn
varð fastur. Þeir tóku þá það
ráð að selflytja veiðina og draga
bátinn, því þeir þóttust . vissir
eftir veðurstöðunni, livert væri
lands að leita og vissu náttúr-
lega hvernig stóð á sjó. Von bráð-
ar urðu þeir að skHja selinn eft-
ir og drógu bátinn með einhverju
litln í. A þessu gekk allan þann
dag og næstu nótt, en þá komtt
þeir upp uudir svonefnda' Al-
menningsflös, sem er sunuan vio
Borgarfjörð, og þar gátu þeir
komist á auðan sjó og róið suð-
ur með landinu til Brúnavíkur,
sem er næsta vík fyrir sunnan
Borgarfjörð. Þá var eftir í bátn-
um hjá þeim 3 megrur og einn
selur. Þeir voru þrekaðir mjög,
en ókalnir og hrestust brátt. Bát-
inn urðu þeir að skilja eftir hjá
okkur og fara gangandi heim og
þóttust allir heimta þá úr helju.
Þetta mun hafa verið um 1870.
Mennirnir á bátnum voru Steinn
Jónsson, Eiríkur Finnsson, Sig-
urður Árnason og Sigurður Þor-
kelsson.
Skipbrotsmenn í ís.
1894 komu skipbrotsmeun til
okkar í Brúnavík af dönskn kaup-
fari, sem var á leið til Eyja-
fjarðar. Þeim sagðist svo frá, að
klukkan 5 um morguninn hefð'.
skipið lagst saman í ísnum og
þeir liefðu með naumindum getað
komið skipsbátnum út á ísinu
með lítilshátfar af matvælum í.
Þeir drógu svo bátinn innyfir ís
inn, þar til þeir komu á auðan
sjó og náðu svo til Brúnavíkur
ld. 2 um nóttina. Þeir voru ekki
mjög þrekaðir, nema kokkurinn,
enda var hann verst búinn að
klæðum og liafði lítt getað róið,
og jeg man, að það þurfti að
styðja hann heim. Þeir dvöldu
hjá okkur 2 daga, en á þriðja
degi fórum við með þá til Seyð-
ist'jarðar.
Þetta var á einménuði. Sýslu-
maður á Seyðisfirði „var þá Axei
Tirlinius. Skrifari hans var Jón
Runólfsson og tók liann próf í
málinu. \’ið fórum fram á 20 kr.
fyrir alla fyrirhöfnina við skip-
brotsmenniua, en Jón var hinn
versti og vildi ekkert borga, því
við mundum liafa átt ferð suður.
En þó held jeg að þetta liafi þó
verið greitt að lokuin, því mörg-
um sýndist, að þó við liefðum
sett upp 50 kr., þá hefði það ekki
verið of mikið.
Margt mætti skrifa frá þessum
árum, bæði um erfiðleika og
mai'gt annað. Oft var náttúrlega
þröngt í búi á þessum árum, þar
sem fylgdist að harðæri og vöru-
leysi, en eftir að jeg man eftir,
þá var ekki beint hungur- þar
sem jeg þekti til. En það er hægt
fyrir menu nú að gera sjer í hug-
arlund, livaða vöntun liefir ver-
ið á mörgu, bæði tii fæðis og
klæðis. Það sem helst varð til
bjargar var á ísárunum selur og
megrur af sel. Svo rak líka oft
hvali og hvalagrindur, því hval-
fangararnir tóku ekki nema spik-
ið af hvölunum og ljetu svo hitt
eiga sig. Þetta rak svo, en ekki
var það nú æfinlega geðslegur
matur. En það er eins og Káinn
sagði: Sulturinn gerir það sætt.
Fjáreign manna var yfirleitt
lítil, að minsta kosti hinna minni
bænda. Jeg man að Steinn faðir
minn hafði 12 ær og eina belju
og við vorum 10 í heimili, og
það voru víst fleiri undir þessa
sök seldir. En faðir minn stund-
aði smíðar og var mesti veiði-
uiaður, bæði með byssu og til
fiskjar, og það var sjórinn, sem
mest bjargaði mörguin á þeim ár-
um. Hákarlaveiðar voru stundað-
ar frá Höt’n og Hofströnd og
Bakka og nutu margir góðs þar
af. Halldór Pjetursson.
La Guardia,
sem nýlega var kosiiiu borgar-
stjóri í New York.
— Þjer eruð skjálfhentur í dag,
rakari?
— Já, þess vegna er jeg líka
með bitlausan hníf til vonar og
vara.

Veiðidýrasalinn : .— Það er langi
síðau jeg hefi sjeð yður, tíuð-
mundur. Þjer eruð kannska aðal-
lega á veiðum lijá keppinaut mín-
um.