Lesbók Morgunblaðsins - 31.12.1937, Blaðsíða 1
50. tölubliiS.
GAMLÁRSDAG 1937.
XH. árg-angur.
Íufuldi>rpr«ntiiml4jt k.f,
r ri 1 • •
rooarheioi.
Eftir Lúðvik Kristjánsson.
Nýlega lenti pósturinn frá Ólafsvík, Ágúst Óla-
son, ásamt 21 árs stúlku, Elínu Gísladóttur, í hrakn-
ing-um á Fróðárheiði. Ágúst komst til bæja, en stúlk-
an var úti í hríðarbyl á heiðinni um nótt. Daginn eft-
ir fanst hún heil heilsu. Lúðvík Kristjánsson, höfund-
ur þessarar greinar. er allra manna fróðastur um alla
staðhætti á Snæfellsnesi, enda hefir hann safnað það-
an örnefnum og ýmsum sögufróðleik.
Yfir Snæfellsnessfjallgarðinn
liggja sjö fjallvegir. Fróð-
árheiði og Kerlingarskarð eru í
senn fjölförnustu og óhreinustu
leiðirnar. Fúsaskurðir á Kerl-
ingaskarði eru ekki ærnar tor-
færur, en þar hefir samt mörg-
um orðið tafsamt og flestir hafa
haft kynlega sögu að segja um
það, hvað valdið hafi, er til
bygða kom.
f vitund Snæfellinga er Fróð-
árheiði kynjaleið. — Dulmagn
fornrar og rammrar draugatrú-
ar hefir hvílt yfir leiðinni frá
ómuna tíð, og enn í dag kennir
jafnvel beygs í rómnum, þegar
talað er um þessa heiði.
Sunnanverðu við heiðina, rjett
við heiðarfótinn, bjó sá maður-
inn, sem í vitund íslendinga hef-
ir orðið persónugerfingur fólsk-
unnar og óskammfeilninnar. Þar
var vegið að gesti og gangandi,
þar var engum hlíft. Frá bæn-
um hans Axlar-Bjarnar stafar
óhugnan, sem fylgir manni upp
heiðarfótirin og jáfnvel útyfir
heiðarbrúnina.
Norðanverðu við heiðina, að
Fróðá, urðu hin fáránlegustu
undur, sem sögur fara af. Þar
birtist tungl hálft á veggþili
bæjarhússins og gekk andsælis.
Þar kom selshöfuð upp úr gólf-
inu og gekk það upp við hvert
höggið, sem á því dundi. Þar
birtist rófa ein mikil og loðin og
urðu þeir skinnlausir á lófum,
sem í hana toguðu. Þar sátu í
eldaskála sex sjódrukknaðir
menn í öllum sjóklæðum, þrjá
daga í röð, á jólunum fyrir 936
árum.
Fróðá og Öxl varða heiðina
sín hvorum megin.
Frá Ólafsvík liggur þjóðveg-
urinn inn í Fróðárhverfið, yfir
heiðina og suður sveitir. Nokkru
fyrir innan Fróðá beygir vegur-
inn upp hrjóstrug hæðardrögin
og beint til fjalla. Upp af hlíð-
artaglinu er moldarmúli og hall-
ar þar mjög á fótinn. Efst af