Lesbók Morgunblaðsins - 17.04.1938, Blaðsíða 4

116
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Sæluvikci Skcigfirðinga.
Sjeð með augum Stefáns
Vag'nssonar, Hjaltastöðum
Þetta er sann nefnd sæluvika,
sú á skilið lof og prís.
Skift ’enni mundi margur hika,
móts við ár í Paradis.
Syona líta Skagfirðingar á
sæluviku sína, eða a.m.k.
sá, sem setti þessa vísu saman,
og mundi mörgum langt geng-
ið, að vilja ekki hafa skifti á
henni og heilu ári í alsælunni.
En það kemur líkl. til af þeim
efa, sem lýsti sjer í svari Hjálm
ars Hjálmarssonar (Hauganes-
Hjálmars) er einhver sagði við
hann að kona hans, er þá var
nýdáin, væri sæl að losna hjeð-
an. „Ó já, maður veit altaf
hverju maður sleppir, en ekki
hvað maður hreppir“.
Ekki veit jeg með neinni
vissu, hvenær sýslufundarvikan
náði þessari hefð og hylli, sem
aldrei mun verða frá henni
tekin. Fyrir og eftir aldamótin
var brennivínsöld mikil og
drykkjur stórar um það leyti á
Króknum, svo það var ærið er-
indi þeim, sem voru við það
kendir. En einnig höfðu menn
gaman að fylgjast með ýmsum
þeim málum, er komu fyrir
sýslunefndina, og þá sjerstak-
lega útsvarskærunum er áttu
drjúgan þátt í að menn fjöl-
mentu þangað, því þá hafði
sýslunefnd æðsta úrskurð í
þeim málum. Voru þær oft
margar, því menn voru þá her-
skáir og vildu lítt búa undir
ósvinnu hreppsnefndarinnar,
er altaf átti að hafa á röngu
að standa í þeim málum, eftir
því sem lýðurinn áleit. Tóku
þær einatt langan tíma, og
sóttu kærendur og hrepps-
nefndir mál sitt fyrir sýslu-
nefndinni ,sem fyrir kviðdómi.
Urðu þá stundum allheitar um-
ræður, og þótti áheyrendum
það hin besta skemtun, er
vaskir menn áttust við.
Svo var farið að leika sjón-
leiki. Fyrst í pakkhúsi einu
miklu, er Poppsverslun átti. Má
nærri geta að þar hefir verið
kalt og óvistlegt, en menn gerðu
heldur ekki háar kröfur til
þægindanna þá. Síðan kemur
Good-Templarahúsið upp og
þá var um langt bil ráðin bót á
samkomuhúsleysinu, og pakk-
hústímabilið þar með úr sög-
unni. Good-Templarahúsið var
gott hús á þeim tímum, enda
leikið í því enn fullum fetum,
og þar heldur sýslunefnd fundi
sína.
Löngu seinna bygði U.M.F.
Tindastóll ágætt samkomuhús,
er Bifröst heitir. Einnig hefir
verkamannafjel. Sauðárkróks
komið sjer upp fundarhúsi.
Þegar húsrúm var orðið svo
mikið urðu skemtanirnar fjöl-
breyttari. Samsöngvar voru
haldnir, bíósýningar, sjónleik-
ir og fyrirlestrar fluttir. Auk
þess, eftir að Framf.fj. Skagf-
var stofnað, stofnaði það til um-
ræðufunda seinni hluta sælu-
vikunnar, með völdum ræðu-
mönnum. Var þar oft lagður
grundvöllur að þeim málum,
sem síðar urðu hin mestu nytja-
mál fyrir hjeraðið, og unnið ó-
sleitilega að þeim. Þrátt fyr-
ir pólitískan skoðanamun gátu
menn staðið hlið við hlið um
heill hjeraðsins, eins og góðum
drengjum sómdi.
Þá má ekki gleyma dansin-
um, sem einatt hefir verið að-
alskemtun unga fólksins. Var
stundum dansað nætur allar,
sjerstaklega seinni hluta vik-
unnar og jafnvel í öllum þrem-
ur samkomuhúsunum samtímis.
Altaf hrúgaðist fólkið svo
hundruðum skifti á Krókinn
Mikið orð fer af hinni
svonefndu „sæluviku“
Ska^firðinga, eða hjer-
aðsmóti því sem haldið
er á Sauðárkróki í sam-
bandi við sýslufundinn
ár hvert. Lítið mun þó
hafa verið ritað um
samkomu þessa eða há-
tíðahöld. Eftirfarandi
frásögn hefir Stefán
bóndi Vagnsson að
Hjaltastöðum sent Les-
bók.
sæiuvikuna. Oft var akfæri
gott um það leyti (í febr. og
mars), mátti þá sjá heilar lestir
af sleðum á ferð út eylendið,
fullum af fólki og þá stundum
farið greitt ef færið var gott.
Var þá einatt sungið og hátt
kveðið á sleðunum, því gleðin
greip um sig, strax og var á
stað farið. F.n eríiðast var að
fá hús fyrir hestanna er á
Krókinn kom og vantaði þó
ekki vilja hjá þeim þar, að
bæta úr því á allan hátt. Hest-
ar voru settir á fjósbása, tómar
hlöður, skúra og hvar sem hægt
var, og svo var farið með þá á
næstu bæi. Þetta breyttist mik-
ið er hið myndarlega hesthús
var bygt á Króknum, að miklu
leyti fyrir samskot og svo veitti
sýslunefnd það, sem á vantaði
að það kæmist upp. Nú er það
að verða óþarft, alt er farið í
bílum, vetur, sumar, vor og
haust. En fólkið munið þið
spyrja, hvar kemst það fyrir?
Ja, það er nú bara það undar-
lega við þetta alt saman, að þó
að íbúatala Sauðárkróks nær
því tvöfaldist um sæluvikuna,
fá allir aðkomumenn fæði og
húsaskjól hjá Sauðkrækingum.
Gistihúsið er auðvitað yíirfult,
en þannig er líka með prívat-
húsin, alt er fult af fó!ki, og
alt er í tje látið með gleði og
ánægju-af hendi húsráðenda.