Lesbók Morgunblaðsins - 12.03.1939, Blaðsíða 4

76
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Herðubreið sjeð úr Herðubreiðarlindum. Myndin
tekin 30. júlí.
Upp á Herðubreið. í baksýn hátoppur fjallsins,
suðvesturröndin í gígnum.
Samt sem áður dvöldum við 2 klst.
á fjallinu og nutum hins dásam-
lega útsýnis, en þaðan sjest norð-
ur á Langanes, út á ystu fjöll
beggja vegna við Hjeraðsflóa, alt
Austf jarðahálendið, háfjöllirr
sunnan Vatnajökuis og langt vest-
ur um heiðarnar norðan Hofsjök-
uls.
Niður af fjallinu gekk ferðin
greiðlega. Renduin við okkur fót-
skriðu niður allar fannir á örfá-
um mínútum. Hjeldum síðan norð-
ur fyrir fjallið og niður í Lind-
irnar, en þangað komum við eft-
ir 15% klst. útivist og þóttumst
hafa unnið gott dagsverk að
ganga á hátind fjallsins og hriug-
inn umhverfis það. Við lögðumst
því til hvildar, glaðir og ánægð-
ir, og meðan tjaldsúðin blakti i
sunnangoiunni og ljett lindahljóð-
ið barst til eyrna okkar, svifum
við inn í land druumanna. En rjett.
þegar við vorum að festa blund-
inn heyrðist kveðið:
Tjaldið hrærir sunnansvali,
suða lindir hægt og rótt.
Nú er að síga draumadvali
á drengi þreytta. Góða nótt!
★
Mánudaginn 1. ágúst tókum við
saman pjönkur okkar og hjeldum
úr Lindunum kl. ll1/^. Gengum
við austan og norðan við Herðu-
breið og stefndum síðan í vestur
á Bræðrafell, sem er mjög ein-
kennilegt móbergsfell, við suður-
rætur Kollóttudjuigju. Vindur var
allhvass á móti, dálítið sandfok,
og áttum við von á leiðinlegu, ó-
sljettu hrauni og fáu markverðu
þenna dag.
Alt fór þétta þó á annan veg.
Vindinn lægði, þegar kom lítið
eitt vestur í hraunið, og gerði
mjög þægilegt gönguveður. Megin-
þorri leiðarinnar reyndist egg-
sljett helluhraun og við fundum
þarna í hrauninu fjölda gíga og
niðurfalla. Einkurn var einn gíg-
urinn mjög stórfenglegur. Við
nefnílum hann Tunglið, af því
hann minti á myndir af tunglfjöll-
um. Yst var gejrsistór hraun-
hringur, sem sýndi takmörk gígs-
ins, þegar hann hafði verið upp
á sitt besta, og mun þvermál hans
þá hafa verið um 300—400 m. Síð
ar hefir gígurinn gengið saman
og mj'ndast anuar hrauuhringur
innar, inst er sv > djúp hvylft og
í henni miðri keilumyndaður
hrauntappi, 15—20 m. hár, vaf-
inn upp úr mjóg einkennilegum
hrauntaumum.
Við Bræðrafell tjölduðum við
kl. 9 um kvöldið, eftir að hafa
skoðað fellið, sem er mesta furðu-
verk. Móbergið er mjög sorfið af
vatni og vindurn og má sjá þar
hinar furðulegustu kynjamyndir.
Sunnan í fellinu eru háir drang-
ar. sem haldast tnman af blágrýt-
isgöngum, sem ganga í gegnum
fellið sunnanvert. frá SA til NV.
Þar sunnan í fellinu hefir komið
upp lítil hraunspýja og hefir
hraunið slest utan í móbergsklett-
ana, svo þeir eru þaktir þunnri
hraunkápu á þeirri hlið, sem hefir
vitað að gosinu. Að lokum er fell-
ið klofið að endilöngu af gríðar-
mikilli sprungu.
★
Um nóttina var heiðskírt veður
og talsvert frost. Klukkan rúm-
lega 3% á þriðjudagsmorguuiun
2. ágúst lögðum við af stað í heið-
skýru veðri til að skoða Kcllóttu-
dyngju. Er uppgangan hæg og
auðveld. Margt er þar merkilegt
að sjá. Á toppi dyngjunnar er
gej'simikill gígur, um 1000 m. i
þvermál, en grunnur. I honum
miðjum hefir svo myndast stórt
niðurfall eða spi'engiop, afarmikið
gímald, líklega um 200 metra vítt
og 60—80 m. á dýpt, með þver-
bröttum hliðum. Þó má komast
þar niður á stöku stað. Þá eru
mjög hrikaleg og einkennileg
jarðföll austur frá Bræðrafelli, í
dyngjunni neðanverðri. Eru þau
fjögur í röð. Eru 2 þau austustu
ferhj'rnd og um 200 m. á hvern
veg, en 2 þau vestustu alt að km.
á lengd. Gll eru þessi jarðföll í
beinni línu, um 40—50 m. djúp, og
aðskilin hvert frá öðru með þuun-
um hamrabríkum. Neðar í dj'ngj-
unni er enn eitt j&rðfall, sem opn-
ast fram á sljettuna við rætur
fjallsins. Þarna á milli þessara
jarðfaila hittum \ið á litla holu,
um 6—8 m. víða, með hyldýpis-
vatni í, og voru ekki meira en 2
m. niður að vatnsvfirborðinu. Er
næsta óskiljanlegt hvernig vatn
getur staðið þarna í gljúpu hraun-
inu, sem virðist annars gleypa
alla vætu, og milli gínandi jarð-
falla. Jeg klifraði niður í þessa
gjótu, til þess að ná í vatu, en þá
heyrðist alt í einu drunur miklar,
og hjeldum við fyrst, að dj'ngjan
væri að vakna til lífs á nýjan leik,
eftir langan dvala. En brátt kom
í ljós, að svo (Framh. á bls. 79)