Lesbók Morgunblaðsins - 10.09.1939, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
285
Vitinn á Horni og vitavarðarhúsið
marks um jarðveg og sneggju
túnsins má nefna, að fjandafæla
vex í því. Samt ræðst ríkið eða
vitavörðurinn í að brjóta þar land,
stækka dálítið túnin. Annars sæk-
ir hann mest heyskap að bænum
Horni. Utsýni af Hornbjargi er
sjerkennilegt og jafnvel mjög
fallegt í góðu skygni. Miðnætur-
sólin er talin vera jafnfalleg að
sjá þaðan og af Kap Nord í Nor-
egi, ferðamannastaðnum. Röstin
prýðir sjóinn, þar sein hún fellur
eius og hvítfyssandi elfa út eða
inn, eftir því, hvort er aðfall eða
útfall. Allir lækir stíga fram af
bjarginu í fossum. Þetta er mesta
fuglabjarg landsins. Jeg gekk hátt
upp, þangað sem kliðurinn úr því
þagnaði og ekkert hljóð heyrðist
í stafalogninu, og einmitt þar
varð samræmið í línum og lituín
best, allur sjónjeildarhringurinn
var fullur af músik, þótt enginn
fingur hreyfðist, ekkert hljóðfæri
væri snert og enginn barki bærð-
ist. Það var ósnortin náttúran.
17 rái Látravita helt jeg aftur til
Furufjarðar. Þaðan fór jeg
Skorarheiði tii Hrafnsfjarðareyr-
ar. Lækir á þeirri leið voru í vexti
og mjög straumharðir, en suma
þeirra mátti ennþá skríða á snjó-
brúm. Það var enn maímánuður
þarna á heiðinni, þótt almanakið
segði, að það væri júlímánuður.
Hrafnsfjarðareyri er kuldakot,
sem hefir stundum verið í eyði.
Bóndinn þar fær nú smástyrk til
þess að greiða fyrir ferðamönnum,
sem fara heiðina. Nú í vetur var
þess m. a. brýn þörf, því að mán-
uðum saman var svo snjóþungt á
heiðinni, að hvergi sá á vÖrðu eða
stein. Talið er, að Fjalla-Eyvind-
ur hafi borið beinin í þessu koti
eftir allan útiganginn. Snjóiun
hafði tekið upp af dys hans, og
ferðalanga setur hljóða, er þeir
lesa þessi látlausu orð klöppuð í
stein á dys útilegumannsins:
„Hjer liggur Fjalla-Eyvindur
Jónsson“. Kirkjan hefir gleymt
honum, en bókmentirnar ekki.
Frá Hrafnsfjarðareyri gekk jeg
að Stað í Grunnuvík, og þar náði
jeg í Djúpbátinn, sem jeg fór ineð
um Djúpið, en jeg gekk síðan
Steingrímsfjarðarheiði til Hólma-
víkur. Þaðan fór jeg með bíl
suður.
Landslag og veðráttufar er
mjög ólíkt á Suðurlandi og
á Ströndum. Strandirnar eru
mjög opnar móti Ishafinu og haf-
ísnum og „norðanslögunum“, þar
er víða þur jarðvegur og oft af
skornum skamti; lítið er þar um
frjósamar áveitur, gróuar lieiðar
og stór tún, laudið er yfirleitt
snjóþungt, hrjóstrugt og kjarn-
gott, en skógarleifar eru þar eng-
ar. Náttúran er þó Strendingum
gjöful í mörgu þaðau er skamt
á góð fiskimið, þar er víða góður
trjáreki, selveiði og varplönd,
enda lifðu þeir furðanlega af
hallærin fyr meir, sem, oftast stöf-
uðu af hafís. Votviðri og óþerrar
eru þar mjög tíðir á supirin, en
nú hafa bændur þar lært súrheys-
gerð. Samgöngurnar eru Htlar og
erfiðar; á norðurströndunum kost
ar nú á annað hundrað króntir að
sækja lækni að vetrarlagi. Unga
fólkið sækir í kaupstaðina, fólk-
inu hefir heldur fækkað í seinni
tíð, enda er heimilisiðnaður, til
dæmis úr rekaviði, úr sogunni að
kalla, móts við það, sem áður var,
en sýnishorn af þeirrí göntiu,
merkilegu ir.etiningu geta menii
nú sjeð í förngripasaíniriu. Hörf-
in er nú hjátrúin með Hornstrerid
ingum, sem Eggert Olafsson gat
um og margir, menn hafa haldið
á loft síðan. Víst heita sumir
Hornstrendingar rímnanöfnuin
enn í dag, en þau eru síst ljótari
en reyfaranöfnin á sumum Sunn-
lendingum, s. s. Kapítóla og
Rúrik Nevel. Horustrendingar eru
eðlilegir í framkomu, gestrisnir
og greiðviknir, en auðvitað eru
allar lýsingar ferðalanga á lynd-
iseinkunnum íbúa heilla hjeraða
meira skoðanir eu skýrar sann-
anir.
Göfgi og háttprýði í fasi og
framkomu hefi jeg naumast sjeð
meiri hjá nokkrum konum heldur
en mæðgum tveim á Hornströnd-
um. Sú hæverska er gott dæmi
um hæversku, sein er eðlileg, en
er ekki sprottin af setningi, og í
rauninni virðast mæðgurnar tákn-
legar fyrir hið besta í konum
Strandanna allra. Sá þokki er
Sunnlendingi í raun og veru nokk
uð framandi af því, hve hann hef-
ir þróast við ólík skilyrði og
kvenþokki hjer syðra. Hann liefir
þróast við óð hinnar ósnortnu natt
úru, við liafísbreiður og miðnæt-
ursól.
Einar Guðmundsson.
— Því situr þú á píanóstólnum?
Þú getur ekki spilað.
— Það getur heldur enginn
annar á meðan jeg sit hjer.
★
— Seppi minn borgaði sjálfur
hundaskattinn sinn núna.
— Hvernig?
— Hann fann um daginn vasa-
bók með 75 krónum í.