Lesbók Morgunblaðsins - 10.09.1939, Blaðsíða 6

286
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Ljósmyndasýningin
í Kaupmannahöfn
Björn Amórsson: Lundar
Hinn 26. ágúst var opnuð í
Charlottenborg í Kaup-
mannahöfn norræn ljósinyndasýn-
ing, í tilefni af Jiví að 100 ár eru
liðin síðan að ljósmyndaaðferðin
var fundin upp.
Það var sumarið 1839 að hinum
fræga landa vorum, myndhöggv-
aranum Albert Thorvaldsen var
sýnd fvrsta ljósmyndin. Hann var
þá í Kaupmannahöfn. Hann varð
svo hrifinn af þessari nýu upp-
götvun, að hann lagði leið sína
fram og aftur um Kaupmanna-
höfn til þess að velja þá staði,
sem að hans áliti átti að taka ljós
myndir af. Lítið mun hann þá
hafa órað fyrir því, að þessi list
yrði almennings eign, svo að jafn-
vel sveitafólk á íslandi skemti
sjer við að taka myndir. Og eng-
an mundi á þeim dögum hat'a ór-
að fyrir því, hverja framtíð þessi
list ætti fyrir sjer og bve stór-
kostlega væri hægt að fullkomna
hana. Því að það er mikill munur
á fyrstu ljósmyndunum, sem tekn-
ar voru og kvikmyndunuin og
litmyndunum, sem nú eru teknar.
Eða þá Röntgenmyndum, mynd-
um sem teknar eru í myrkri við
innrauða geisla, og myndum sem
teknar eru á einum miljónasta
hluta úr sekúndu.
Á sýningunni eru myndir frá
því er ljósmyndasmíði hófst fyrst
og alt fram á þennan tíma. Mynd-
ir af öllum gerðuin.
Island tekur ]>átt í sýningu þess
ari og á þar 55 myndir, teknar
af Reykvíkingum. 10 myndir eru
eftir Björn Arnórsson kaupmann
og hafa tvær þeirra verið teknar
í sýningarskrána. Halldór Am-
órsson (Ijósm. hjá V. Sigurgeirs-
syni) á þar 12 myndir, Jón
Kaldal sex, Osvaldur Kuudsen
fjórar, Ólafur Maguússon sex,
Vigfús Sigurgeirsson tólf, og frú
Katrín Nörgaard Vigfússon fimm
myndir.
Þessar myndir, eða öllu heldur
íslenska sýningardeildin, hefir
fengið| hið besta orð. Þannig segja
Berlingatíðindi í frásögú um sýn-
inguna:
— Sýniugin er of stór, vegna
þess, að 2000 ljósmyndir er meira
heldur en sýningargestur getur
melt. Á einkennilegan hátt eyði-
leggja ljósmyndirnar hver aðra.
Þessir endalausu veggir, með
svart-hvítum myndum, eru ógur-
lega þreytandi, og maður verður
að vera mjög áhugasamur og öt-
ull, ef maður ætlar sjer að vinsa
perlurnar úr fjöldanum. Stórt
undrunarefni skal þó nefnt fyrst.
Og þetta undrunarefni heitir Is-
land. Það er hreint furðulegt
hvaða myndir hafa komið frá Is-
landi. Þær eru aðallega af ís-
lenskri náttúru og dýrum, og í
þeim er furðulegur kraftur og
fegurð. „Regnboginn“ eftir Vig-
fús Sigurgeirsson er framúrskar-
andi mynd og „Lundar“ eftir
Björn Arnórsson er opinberun. Og
myndir eins og „Sumarnótt“
(Halldór Arnórsson) og „íslensk-
ír hestar“ (Vigfús Sigurgeirsson)
geta tæplega verið betri“.
Politiken segir: ,,Um ljósmynda
tækni fylgjast Norðurlönd vel að
og þurfa ekki að öfunda hvort
annað. En það er sjerstök ástæða
til þess að hrósa íslandi og Finn-
landi fyrir hinar dásamlegu land
lagsmyndir.
Lítið breyttur.
Hinn enski bókaútgefandi Mark
Twains skrifaði honum og minti
hann á það, að hann ætti að greiða
tekjuskatt í Englandú Mark
Twain svaraði:
— Enska stjórnin hefir einu
sinni áður leut í stríði við Banda-
ríkin, vegna þess að hún heimtaði
skatt af amerískum borgurum.
Mig langar ekkert til að ríkin
fari aftur í stríð, einkum vegna
]>ess að jeg þekki persónulega
prinsinn af AVales. Jeg sat uppi á
þaki á strætisvagni mitt í Straud
þegar prinsinn reið þar lijá í
broddi riddarariðils. Jeg er viss
un( að prinsinn tók vel eftir mjer.
Jeg sat sem sje á fremsta sæti,
var í gráum fötum með svörtum
tölum, og heilsaði honum. —
Þetta brjef birtist nokkru síð-
ar í ensku tímariti. Nú vildi svo
til um sama leyti, að Mark Twain
var kyntur fyrir prinsinum af
Wales. Prinsinn tók innilega í
hönd hans og sagði:
— Þjer eruð mjög lítið breytt-
ur.
— Breyttur? át Mark Twain
eftir. Yðar konunglega tign hefir
ekki sjeð mig áður.
— Jú, jú. Muuið þjer ekki eft-
ir því? Þjer sátuð einmitt á
fremsta sæti á strætisvagni mitt
í Strand, voruð í gráum fötum
með svörtum töluin, og heilsuðuð
mjer er jeg reið þar framhjá í
broddi riddarariðils.