Lesbók Morgunblaðsins - 08.12.1940, Side 5

LESBÓK M0RGUNBLAÐ8INS
389
ar tunglsljós var og snjór á jörð,
og lágu menn 'þ* rftundum út.i
heilar nætur í leyni fyrir refum
Sveinn borgari var mesta veiði-
kló þegar hann var á ljettasta
skeiði og notaði hvert tækifæri
til öflunar. Hann átti þá líka
bestu byssuna í verstöðinni og
kunni vel að handleika hana svo
að aðrir gerðu ekki betur.
Einu sinni var það eftir miðjau
vetur að tunglsljós var bjart og
jörð alhvít. Sveinn fór með byssu
sína um kvöld og hugðist liggja
fyrir refum um nóttina og skjóta
ef færi gæfist. Hann gekk upp
undir fjallið og fann þar refsspor
í snjónum og rakti þau til svávar.
Meðfram sjávarströndinni var all-
mikill kambur, sem brimið hafði
hlaðið upp, en fyrir neðan kamb-
inn voru þarahrúgur og þangað
hafði rebbi farið að snapa eftir
æti og því misti Sveinn slóð hans
þegar mjöllina þraut.
Hann tók nú það ráð að leggj-
ast í skjól af stórum steini, ef
vera kvnni að refurinn kæmi í
Ijós og hlypi aftur til fjalls. Svo
lagði hann byssuna við, spenti
gikkinn og beið tilbúinn til þess
að hleypa af, — en biðin varð
löng. Tunglið lýsti og kyrð var
vfir öllu, en hörkufrost um nótt-
ina. Sveinn tók á þolinmæði sinni
og hefði eflaust legið til morguns
ef á hefði þurft að halda, en
skömmu eftir miðnætti sá hann
alt í einu eitthvað dökt hreyfasr
eftir kambinum og sló föstu að
þarna væri rebbi kominn. Hann
vandaði sig nú að sigta, hleypti
af, spratt síðan upp og hljóp til
að gá að hvort hann hefði hæft,
en þá varð Sveini ekki um sel.
— Þetta var maður, sem þarna
var á göngu fyrir neðan kambinn,
en höfuðið hafði borið við himinn
fyrir ofan kambinn. Sveinn hafði
skotið hann í hðfuðið og lá hann
nú þarna dauður í blóði sínu.
Eins og gefur að skilja, kom
fát á Svein í fyrstu. Honum varð
ráðafátt, en svo -náði hugur hans
valdi á kaldri yfirvegun. Hann
lyfti nú þeim dauða um öxl sjer
og bar hann fram í sker, sem var
þar skamt undan landi, lagði hann
þar og byssu sína við hlið hans.
Gekk síðan heim, fór hljóðlega inn
og háttaði I rúm sitt og þar lá
hann þegar aðrir risu úr rekkjum
um morguninn. Engan grunaði
neitt, en seinna um daginn fanst
hinn örendi maður í skerinu og
var því slegið föstu að hann hefði
fengið lánaða byssu Sveins borg
ara til þess sjálfur að binda enda
á veru sína í „þessum táradal".
Það þótti nefnilega eðlilegast að
svo hefði verið, því að hann hafði,
í heilögu hjónabandi, verið tjóðr-
aður við kvenskass, sem sýrði
fyrir honum tilveruna, en þeir
góðviljuðu hjeldu því fram, að
skotið hefði hlaupið óvart úr byss-
unni. — Seinni hluta næturinnar
hafði þykknað í veðri og undir
morgun hafði fent í spor beggja,
Sveins borgara og refsins, sem
hann var að elta. — Engan grun-
aði neitt um að Sveinn hefði verið
þarna að verki, enda sagðist hann
hafa lánað manninum byssuna, eu
kunnugustu menn tóku eftir því
að hann varð óvenju fálátur otr
þungbúinn viktirnar eftir að þessi
atburður gerðist, og þau þyngsli
vfirgáfu hann aldrei. Bvssuna
seldi Sveinn lágu verði þeint
fyrsta, sem falaði hana, en hann
var ekki vanur að selja nokkurn
hlut ódýrt og vakti það líka eftir-
tekt manna eins og það, að eftir
þetta snerti Sveinn borgari aldrei
bvssu.
Va r það nú þetta atvik, setn
lá eins og farg á Sveini borgara
alla æfi? Þessa heiðursmanns, sern
engum vildi mein gjöra og var
góðvildin sjálf. Ekki hafði hann
viljandi orðið manninum að bana.
En ætli honum hefði orðið ganga
lífsins ljettari, ef hann hefði um
morguninn farið til hreppstjórans
og tilkvnt honum verknað sinn og
síðan tekið hegningu samkv. lög-
um mannanna og þá verið sviftur
Frelsi svo sem þriggja mánaða tíma
fvrir að hafa orðið manni að bana
í ógáti? Það er og verður óráðin
gáta.
Síðast man jeg eftir Sveini borg-
ara þegar bann lá banaleguna. —-
Hann átti -engln börn, en vildi
gera-erfðaskrá-ng-gefa litlu telp-
unni, sem -ólst upp hjá honum.
en nú var orðin fullorðin kona,
alla jarðneska fjárjnuni sfna. Það
var því sent eftir yflrValdi og
lækni að banasænginni. Sá borða-
lagði samdi skjalið og ljet Svein
skrifa undir það í viðurvist
tveggja votta og var jeg annar,
en læknirinn vottaði að Sveinn
hefði verið með fullu ráði þegar
hann skrifaði undir. Mjer er það
minnisstætt hve Sveinn borgari
var óstyrkur þegar hann reís upp
í rúminu og skrifaði nafn sitt í
síðasta skifti. —• Nóttina eftir
þyngdi honum banasóttin, en um
hádegi daginn eftir bráði snögg-
lega af honum, — það var hel-
fróin. Var þá sent eftir prestin-
um og veitti hann honum heilagt
sakramenti ,en hvort hann skrift-
aði fvrir honum leyndardóm lífs-
síns, veit enginn. — Um kvöldið
fekk hann hægt andlát.
Jeg perlu minni sökti í sortans
haf,
er sorg og þjáning hafði brjóst
mitt gist.
Og handan dags hin dula grafar-
vist
í dimmri gleymsku beið mín bjeð
8’4. af
Og öllum litum lýsti perlan mín,
hið lvgna djúp, sem brynni töfra-
sól.
uns loks hún hvarf — og ljóma
hennar fól,
hinn leyndi hylur minni döpru sýn.
En eitt sinn, þegar brimið brýst að
strönd,
af botni hafsins flyst hún enn á
land.
Og farandsveinn við fjöruhvítan
sand
mun finna hana — og taka sjer í
hönd.
Þótt ljúki mold um leifar dáins
manns,
hún Ieiftrum slær á draumaveginu
hans. •
Ólafur Jóh. Sigurðsson
• -»