Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1941, Blaðsíða 12
436
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sumir þeirra voru heiðingjar og flestir þeirra
höfðu aldrei beðið til guðs.
En nú, er dauðinn beið þeirra, krupu þeir nið-
ur við sigluna. Bráðlega rauf ljós á himni myrkr-
ið og þeir heyrðu rödd, sem sagði: „Heyrið! Fylgið
mjer. Horfið vel og þið munuð sjá mig. Stýrið
skipinu þangað, sem jeg fer“.
Mennirnir gripu stýrið og brátt birti til og
storminn lægði. Þegar skipið að lokum náði höfn,
fóru sjómennimir þegar til dómkirkjunnar í Myra
til að færa þakkir fyrir björgunina. Þarna komu
þeir auga á hinn unga biskup og nokkrir mannanna
bentu á hann og sögðu: „Það er hann! Við sáum
andlit hans í storminum og það var hans rödd, sem
við heyrðum“.
Nikulás gekk til þeirra. Hann bað þá að þakka
hinni miklu miskunn guðs alt, og engum öðrum.
Sjómenn þessir þökkuðu guði fyrir björgunina. Og
Nikulás baðst fyrir með þeim.
Annað kraftaverk olli því, að Nikulás hlaut ást
sjómanna. Sagan segir, að einu sinni hafi hungurs-
neyð vofað yfir öllu landinu. Almenningur í Myra
var farinn að finna til hinnar beinaberu handar
hungursins. Bömin urðu veikburða af sulti og þau
vom hætt að hlæja og leika sjer á götunum.
Hinn ungi biskup gekk niður að hafnarkvíun-
um með biskupsstafinn í hendi sjer og kallaði á
sjómennina og skipstjórana á sinn fund.
„Skip ykkar eru hlaðin komvöru“, sagði Nikul-
ás. „Til þess að þjóð mín farist ekki úr hungri,
hefi jeg leitað til ykkar og bið ykkur að skilja
hundrað sekki af korni af hverjum skipsfarmi“.
„Hundrað sekki af komi“, hrópaði skipstjórinn
undrandi. „Faðir, við þorum það ekki. Hver ein-
asti sekkur hefir verið veginn og mældur. Og hver
einn hefir verið talinn. Þetta verðum við að fara
með í kornhlöður keisarans í Alexandríu. Foringj-
ar hans em strangir og eftirlitsmenn hans standa
hjá og merkja við hvern sekk, sem kemur upp úr
skipinu. Faðir, við þorum ekki.! Við getum ekki
gefið einn einasta sekk, því að við óttumst refs-
ingu“.
Nikulás brosti og sagði blíðri röddu: „Gerið
það, sem jeg hefi beðið ykkur um og jeg lofa, að
þegar þið komið til Alexandríu mun ekki vanta einn
einasta sekk á farm ykkar“.
Þessi orð virtust hafa áhrif á sjómennina, því
að þeir létu af hendi hundrað sekki frá hverju
skipi, sem Nikulás deildi út meðal manna eftir
þörfum þeirra. Og nægjanlegt korn var eftir til
útsæðis og til að halda hungursneyðinni frá land-
inu í full tvö ár.
Jafnvel áður en sjómennirnir höfðu undið upp
segl og hjeldu af stað til Alexandríu, höfðu börn-
in í Myra á ný tekið gleði sína og voru farin að
leika sjer á götunum.
Þegar sjómennimir komu til kornskemmu keis-
arans í Alexandríu, stóðu þeir með öndina í háls-
inum á meðan komsekkimir vom taldir. Þegar
í ljós kom, að alt kornið var með skilum og ekki
vantaði einn sekk, gengu sjómennirnir fyrir keis-
arann og sögðu honum og ráðgjöfum hans frá
kraftaverkinu. Þegar keisarinn heyrði þetta, sagði
hann að nú væri ekki lengur neinn vafi á, að Nik-
ulás, hin helgi biskup í Myra, væri sannur þjónn
guðs.
Enn ein munnmælasaga var sögð á miðöldunum,
um aðalsmann, sem bað til guðs að hann mætti
eignast son. Þegar drengurinn fæddist, gérði hann
þakkir og lofaði að fara með drenginn til kirkju
Nikulásar og gefa gullbikar, sem fóm á altari
kirkjunnar.
Hann fjekk því gullsmið til að smíða gullbikar-
inn. Þegar bikarsmíðinni var lokið, leist honum
svo vel á bikarinn, að hann sagði gullsmiðnum að
smíða annan bikar nákvæmlega eins, sem hann
ætlaði sjálfum sjer. Til þess að halda loforð sitt,
sigldi hann til Myra til þess að láta blessa son
sinn og til að færa gullbikarinn sem fórn á alt-
arið.
Á leiðinrii hallaði barnið sjer yfir borðstokk
skipsins og reyndi að fylla gullbikarinn af sjó.
Drengurinn fjell í sjóinn með gullbikarnum og
sökk þegar.
Hinn sorgmæddi faðir hjelt áfram ferð sinni, og
er hann kom til kirkjunnar, kraup hann við altar-
ið og grjet yfir missi sonar síns. Hann tók því næst
hinn gullbikarinn úr umbúðunum og setti hann á
altarið sem gjöf, samkvæmt heiti því, sem hann
hafði gefið.
En um leið og hann setti bikarinn á altarið,
fjell bikarinn af því og niður á gólf. Hann tók bik-
arinn upp aftur og setti hann á altarið. Aftur
valt bikarinn niður af altarinu og fjell á gólfið.
Hann reyndi í þriðja sinn, en bikarinn valt
einu sinni enn, af sjálfu sjer, og fór nú enn legra
frá altarinu en áður.
Margir voru í kirkjunni, sem voru vitni að þessu
einkennilega atviki og fleiri voru sóttir til að horfa
á, er bikarinn skoppaði af sjálfu sjer af altarinu.
Fólk kom í stórhópum til kirkjunnar, til að sjá hinn
sorgmædda föður taka upp bikarinn og reyna að
setja hann á altarið á ný. En allt í einu birtist
á meðal áhorfendanna barn, sem hélt á gullbikar.
Þar var kominn drengurinn, sonur hans, og bik-
arinn, sem fallið hafði í sjóinn.
Þegar barnið setti bikar sinn á altarið, kom
Nikulás biskup í kirkju og blessaði barnið. Þá
fórnaði faðirinn einnig sínum bikar og í þetta
skifti stóð bikarinn kyr á altarinu. Þannig hitt-
ust faðir og sonur á ný.
Þessar þrjár helgisögur frá sjónum voru sagðar
og endursagðar á hinum löngu dögum og nóttum
gegnum miðaldirnar. Og aðallega vegna þessara
kraftaverka á sjó, varð Nikulás dýrðlingur og
vemdari þeirra, sem á sjó ferðast. I margar aldir
á eftir var líkneski eða mynd af Nikulási helga
haft um borð í hverju einasta skipi, sem um höfin
sigldi. Jafnvel sjóræningjar báðu um vemd þessa
góða dýrðlings, og þeir óttuðust áhrif hans svo
mjög, að dæmi eru til að þeir gæfu helming ráns-
fengs síns til þess að vinna hylli hans.