Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1941, Blaðsíða 21

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
445
Hann vildi búa í London
mest vegna uppeldis barnanna,
svo þau fengju þá skóla, sem
honum líkaði. Annars hefði það
verið eins hentugt fyrir hann
að vera t. d. í Noregi, því þar
voru flestir þeir, sem voru við
Þjórsárfjelagið riðnir.
Á þessum árum komum við
alltaf heim á hverju sumri. Svo
mikill tími fór í ferðalög. Einar
þurfti líka tilbreytingu. Hann
undi því ekki að vera lengi á
sama stað. Það átti ekki við
hann. Hann þurfti ný áhrif og
yrkisefni, bæði í heimi ljóða og
framfaramála.
FRAMFARIR
ISLANDS
Hann hafði, eins og allir vita,
alveg bjargfasta trú á því, að
landið okkar ætti mikla fram-
tíð. En hann vissi líka, að það
mundi koma við sögu í átökun-
um um yfirráðin á heimshöf-
unum. Jeg lifi það kannske
ekki, sagði hann við mig oftar
en einu sfhni. En þú lifir það.
Sannaðu til.
Þegar byrjað var að tala um
símasamband til Islands, þá
■> ildi hann loftskeyti. Þau voru
þá að vísu ófullkomnari en
þau eru nú. En hann vildi held-
ur ófullkomið samband, held-
ur en ekkert. — Hann
vildi fá sambandið strax.
>11 bið var honum erfið. Hann
átti sinn þátt í því, að Marconi-
fjelagið setti upp tilraunastöð-
ina hjerna við Rauðarárvík. —
Hann var upphafsmaður þess.
Það mun sannast þegar skjölin
verða rannsökuð ofan í kjöl-
inn. Og að þetta frumkvæði
hans studdi það að koma síma-
málinu áfram til skjótra enda-
iykta. Hann hitti í London einn
af forstjórum fjel. og fekk hann
á sitt mál, að reist yrði tilrauna-
stöð þessi. Veturinn eftir andað-
ist Kristján IX. Kvöldið,
sem sú fregn var send, var
vont veður. Það var að því kom-
ið að loftskeytamaðurinn treysti
sjer ekki inn að Rauðará. En
hann fór samt og náði í fregn-
ina um andlát konungs. Það
þótti merkilegt, að hægt var að
byrja að syrgja konunginn hjer
EINAR BENEDIKTSSON
rúmlega tvitugur.
„þessari mynd hafði hann mestar
mœtur á“.
í Reykjavík, sama daginn, sem
byrjað var á því í Danmörku.
— Og svo voru fyrirætlan-
irnar um höfnina við Skerja-
fjörð?
— Já. En þær fyrirætlanir
allar voru í sambandi við Þjórs-
árvirkjunina. Þetta hekk .a'llt
saman.
HIN TORSKILDU
KVÆÐI
— Hverju svaraði maðurinn
vðar til, þegar menn kvörtuðu
undan því, að kvæðin hans
væru torskilin ?
— Hann sagði blátt áfram
að það væri helber vitleysa.
Þar væri ekkert, sem hver
maður gæti ekki skilið. Hann
hafði jafnvel nokkuð stór orð
um þá stundum, sem skildu
ekki, eða þóttust ejtski skilja
kvæði hans. Hann átti það til
að nota þyngri orð í garð
manna, en hann eiginlega
meinti. Stundum sagði hann
að aðfinslur manna og útásetn-
ingar á kvæði hans, væru
sprottnar af illgirni o. s. frv. En
eins og hann sagði: ,,Þó kasti
þeir grjóti og hati og hóti, við
hverja smásál jeg er í sátt“.
Jeg skil aldrei hvernig á
þessu umtali öllu stóð með hinn
torskrlda skáldskap hans. Hve
fast þetta var í mönnum. Þetta
klingdi altaf. Jeg man t. d. eftir
því þegar kvæðið ,,Stjarnan“
kom út í Þjóðólfi. — Jeg var
heimagangur hjá Benedikt
Gröndal. Við Helga dóttir hans
vorum náskyldar og góðar vin-
konur. Jeg kom þangað sama
daginn, sem þetta Þjóðólfsblað
kom út með kvæðinu. Gröndal
segir við mig, er hann sjer mig:
„Hefir þú sjeð þetta ,,pródukt“
eftir kærastann þinn?“ Hann
vissi þá, að við hittumst stund-
um og kallaði hann kærastann
minn. En kvæðið spratt út af
því, að við vorum saman á
gangi eitt stjörnubjart kvöld.
Munið þjer eftir kvæðinu
hans „Jörð“, heldur frúin
áfram. Mjer datt það í hug í
sambandi við Stjörnukvæðið.
Fólki finnst það kannske mont
af mjer. að segja frá því. En
kvæði það er þannig til komið.
Einar seirir eitt sinn við mig.
Úm kvað á jeg nú að yrkja. —
Mig vantar efni í svipinn. Þá
segi jeg við hann. Þú ert nú bú-
inn að yrkja um stjörnurnar og
himingeiminn. Nú finst mjer þú
ættir að yrkja um þá stjörnu
sjerstaklega, er við erum á. —
Hvaða vitleysa, sagði hann þá.
En fjelst síðan á þessa uppá-
stungu mína. I því kvæði vil jeg
minnast þessa erindis:
þú deplar auga og dagur verður
kveld.
þú dregur blœju hægt á mána-
gluggann —
og breiðir þjer að brjósti nætur-
skuggann.
þú blundar, vaknar, kveikir
morguneld.
þú dúðar okkur hljótt í haustsins
feld,
en heitan móðurkoss til vorsins
geymir.
Svo snýr þú við, sem víf að ástar-
hótum
og vetrardvöl í röðulfaðmi gleymir.
LÍTIÐ UM
TÆKIFÆRISKV ÆÐI
— Var hann ekki oft beðinn
um að yrkja tækifæriskvæði.
— Það kom fyrir. En þeir, er
þektu hann vissu sem var, að
það bar sjaldan árangur. Hann
vildi ekki yrkja tækifæriskvæði.
Hann gat ekki fengið sig til
þess, nema rjett í einstöku til-
fellum. Hann orkti erfiljóð eft-
ir frú Elínu Bjarnason, og einu
sinni eftir barn.