Lesbók Morgunblaðsins - 05.04.1942, Blaðsíða 14

110
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
ur kjarkinn. Hljóðsprengjur,
flautur og jafnvel sírennur, er
þeir höfðu fest á flugvjelarnar.
Hávaðin var óskaplegur en tjón-
ið, sem við urðum fyrir var und-
arlega lítið. Án efa hefir það
verið vegna þess, að allir gættu
þess, að rísa aldrei á fætur með-
an á árásinni stóð.
EINASTI flugvjelahópurinn
hvarf í fjarskann, og hlje
varð á árásinni. Jeg klifraði þá
upp í varðstöð, er var á fjalls-
tindi skamt frá, til þess að hafa
gætur á fallhlífarhermönnum.
Þegar jeg var kominn þangað
upp heyrði jeg flugvjelarhvin
fyrir aftan mig. Jeg leit við og
sá þá hvar geysistór, svört svif-
flugvjel bar við loft. Hún lækk-
aði smám saman flugið, er hún
sveif niður eftir fjallshlíðinni,
þar til hún hrapaði til jarðar
nærri staðnum, er fjelagar mín-
ir stóðu. Flugmaðurinn fótbrotn
aði, þegar vjel hans lenti. Við
nánari rannsókn kom það í ljós
að hann var óvopnaður 15 ára
unglingur. Hann sagðist hafa
farið frá Vínarborg fyrir fjór-
um vikum, og hafði þýskur liðs-
foringi sagt honum, að hann
yrði með öllu öruggur á Krít,
þar sem æfðir hermenn myndu
gæta hans, og illa vopnaðir
Grikkir og Kríteyjarbúar einir
til varnar.
Skömmu eftir lendingu svif-
flugunnar komu í ljós stórir hóp
ar flutningavjela af gerð Junk-
ers 53. Flugvjelarnar svifu í
að eins nokkur hundruð feta
hæð, og voru stjórnendur þeirra
auðsýnilega að finna hentuga
stað til lendingar fyrir áhöfn-
ina. Við sáum, þegar hver her-
maðurinn á fætur öðrum stökk
út úr vjelunum. Fyrst f jellu þeir
óðfluga niður á við en sigu síð-
an hægar og hægar, þegar fall-
hlífarnar höfðu þanist út. Um
fimtán menn stukku út úr hverri
flugvjel.
Smá-fallhlífar, festar í körf-
ur með ýmiskonar birgðum,
voru síðan látnar síga niður á
eftir. Þær komu ekki niður, þar
sem þeim var ætlað að lenda, en
hurfu úr augsýn hinu megin við
hæð eina, um hálfa mílu í burtu.
Brátt kvað við mikil skothríð.
Flestir Þjóðverjarnir voru skotn-
ir áður en þeir náðu til jarðar.
Hinir voru drepnir er þeir
reyndu að losa sig við fallhlíf-
arnar og ná saman í smáhópa
til þess að veita viðnám.
Það var engin vafi á því, að
Þjóðverjar voru mjög hissa yfír
þeim viðtökum, er þeir höfðu
fengið. Síðar frjettum við það
frá föngum er teknir höfðu ver-
ið, að þeir höfðu búist við því,
að einungis Grikkir og Kríteyj-
arbúar væru þar til varnar. Upp
lýsingamálaráðu-neytið hafði
ekki skýrt þeim frá því, að mik-
ill breskur liðsafli hefði komið
þangað, eftir undanhaldið frá
Grikklandi.
Þegar þeir stukku út úr vjel-
unum höfðu þeir gert ráð fyrir
því, að hafa nægan tíma til þess
að skipuleggja lið sitt til árása,
á virki eyjarinnar. í stað þess
urðu þeir strax varir við það, að
setið var um líf þeirra, jafnvel
áður en þeir hefðu stigið fæti
sínum á hina rauðu mold Krít-
ar. Þeir voru samt sem áður
mjög vel útbúnir og alt nákvæm
lega skipulagt. Fallhlífarnar
voru af ýmsum litum. Foringj-
arnir fyrir hverri sveit höfðu
brúnar og hvítar fallhlífar, og
átti hver hermaður eftir lend-
inguna að halda til þess staðar,
er hann sá, að foringinn hafði
lent, fallhlífar, sem báru skot-
færi voru rauðar, sáraumbúnað
Ijósrauðar og þær sem fluttu
matvæli hvítar og bláar. Skipt
var um liti daglega.
Lending fallhlífarhermanna
fór fram samtímis alls staðar á
eyjunni. Fyrstu tilraunirnar
stóðu yfir í hálftíma, en á okkar
stað voru eigi gerðar fleiri en
ein. Einu sinni sá jeg, hvar flug-
vjel flaug inn dalverpi nokkurt,
um hálfa mílu í burtu. Flug-
maðurinn hlýtur að hafa mis-
reiknað hæðina, sem hann flaug
í, því að jeg sá 35 menn stökkva
út, án þess að nokkur fallhlíf-
anna opnaðist. Þennan morgun
lentu um 3000 Þjóðverjar á
eyjunni. Smáhópar, sem lentu
við Heraklion og Retimo voru
samstundis strádrepnir og voru
aldrei gerðar frekari tilraunir
til að ná þar fótfestu. Fjölmenn-
ir flokkar, sem lentu við
Maleme-flugvöllinn, fóru einnig
sömu leiðina. Aðeins fámennir
hópar, sem tókst að grafa sig
niður við árfarveg, næst flug-
vellinum, veittu mótspyrnu, þar
til þeim barst liðsauki. Síðar
kom það í ljós, að það var ein-
ungis mótspyrnu þessara flokka
að þakka, að Þjóðverjum tókst
að ná eynni á sitt vald.
II.
I / VÖLDIÐ 20. maí var her-
deildin, sem jeg tilheyrði,
kvödd burt frá fjöllunum en lát-
in gæta stöðva herforingjaráðs-
ins. Þar gafst okkur tækifæri til
þess að ná í allar þær fjettir, er
þá voru kunnar. Það var enginn
efi á því, að Þjóðverjar höfðu
alls staðar mætt mikilli mót-
stöðu.
Okkur var gefin skipun um
að vera við öllu búnir kvöldið
þann 21. Klukkan 10 var allri
sveitinni skipað upp í bíla og
ekið af stað. Við stigum úr bíl-
unum skamt frá Maleme-flug-
vellinum, og var okkur sagt, að
við ættum í dögun að ráðást á
fallhlífarhermennina, sem höfðu
flugvöllinn á valdi sínu. Við
urðum að bíða þarna í myrkr-
inu, uns merki um árás yrði gef-
ið. Allir voru mjög spentir, og
lítið var talað, ,en við vorum þó
innilega glaðir yfir því, að gef-
ast nú færi á að klekkja á Þjóð-
verjum.
Hersveitinni var skipað í
langa línu, frá ströndinni og alt
til þjóðvegarins, sem lá að flug-
vellinum. Á vinstri hlið okkar,
hinum megin vegarins, voru inn-
fæddir hermenn frá Nýja-Sjá-
landi.
Þegar lagt var til atlögu var
enn þá koldimmt. Við gengum
hægt og höfðum rifflana reiðu-
búna, er taka þyrfti til þeirra.
Jeg gat auðveldlega greint fóta-
tak mannanna, sem komu á eft-
ir í nokkurra metra fjarlægð.
Þar sem jeg var ysti maðurinn í
fylkingunni varð jeg að ganga
við vegarskurðinn og hafði jeg
einkum það hlutverk að hafa
gætur á því, ef einhver úr óvina-
liðinu færi eftir veginum.
Brátt varð mótspyrnu vart.