Lesbók Morgunblaðsins - 21.06.1942, Blaðsíða 3
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
i
i
195
Magnús
að hann hafi verið fullkomlega
ðómbær um þetta, þar sem hann
hefir sjálfur með mestu prýði snú-
ið í íslensk ljóð Tilraun um mann-
inn1) og Dagleg bæn eftir Pope.
Panst honum svo mikið til um
fejálslyndi það, sem kemur fram
í síðarnefnda kvæðinu, að hann
iffitur stundum syngja það í kirkj-
nnni.Jeg hefði verið sæll að geta
sýnt löndum mínum við heimkom-
una fjölda prentaðra rita, aðallega
sögulegs efnis, sem jeg átti að
þakka örlæti þessa lærða og göf-
uga rithöfundar; en þó að jeg
væri því miður sviftur þeirri
ánægju, skýri jeg samt með sjer-
staklega mikilli ánægju frá þakk-
arskuld minni við hann, ekki ein-
nngis fyrir þessi rit, heldur einnig
fyrir ýmsar aðrar bækur, sem jeg
hefði ekki getað fengið annar-
staðar.2) Tveggja rita, sem komið
hafa úr penna etatsráðsins ber
sjerstaklega að geta; nöfn þeirra
hafa að vísu fallið mjer íir minni,
en ef jeg man rjett, var annað
á dönsku, en hitt á íslensku, og
hæði greindu frá markverðustu
viðburðum í sögu lands:ns á síðari
f'mum. Þegar höfundurinn þýddi
sjálfur fyrir mjer kafla úr þeim,
var mjer, Englendingnum, sjer-
staklega lcærkomið að finna, hve
innilega og ástúðlega hann ber
vitni göfugmensku og örlæti Sir
Josephs Banks og leggur ríkt á
við landa sína þakklætisskuld
þeirra við hann fyrir þá dæma-
fáu hjálpsemi, sem hann hefir
auðsýnt þeim íslendingum, er
teknir voru höndum í dönskum
skipum í upphafi þessarar styrj-
aldar; kostaði hann jafnan hins
mesta kapps um að fá þá látna
lausa og bætti úr fjeleysi þeirra
J) Hjer skjátlast Hooker, því að
sjera Jón á Bægisá þýddi Tilraun
manninn, eins og Paradísar-
missi, nema um aðra þýðingu sje
aÖ ræða, sem M. St. hefir ekki
hirt.
2) Þetta lýtur að því, að skip
það (Margaret and Anne), sem
Hooker fór með, brann við Reykja
hos, svo sem segir í Jörundarsögu,
°g misti Hooker þar allan farang-
nr siun, nema örfáa hluti.
af takmarkalausu örlæti.1) Jeg
verð samt að segja það, íslend-
ingum til maklegs lofs, að þeim
er engin þörf á frjettablöðum til
þess að brýna fyrir þeim þakk-
látssemi fyrir velgerðir þær, er
þeir hafa þegið úr höndum þessa
ágætismanns, því að ákafar eftir-
grenslanir, hvar sem jeg kom, um
líðan hans, bæði frá gömlum mönn
um, sem mundu hann ennþí
sjálfir, og ungum mönnum, sem
þektu hann af sögusögn feðra
sinna og afa, voru full sönnum
um virðingu þá og lotningu, sem
þeir báru fyrir honum. Það bar
því ekki sjaldan við, þegar jeg
var á ferð um hrjóstur íslands,
að mjer hitnaði um hjartarætur
og jeg fann til sjálfsþótta, sem
mjer hefði þótt skömm að því að
kannast ekki við, af því að mega
kalla slíkan mann vin minn og
velgjörðamann.
Stuttrar ritgerðar eftir etatsráð-
ið um ætisveppa hefir áður verið
J) Hooker á hjer við Eftirmæli
18. aldar, sem einnig komu út ?
danskri þýðingu.
Stephensen.
getið.1) Hann gaf s;g líka tals-
vert að hljómlist, og ekki hann
einn, heldur einnig öll f jölskyldan
að Innrahólmi, og stórt danskt
orgel stóð við annan vegginn í
herberginu. Þegar jeg ljet í ljós
ósk um að heyra íslenskan söng,
kom öll fjölskyldan inn í skrif-
stofuna og söng nokkra sálml
með undirleik hans. Því næst var
mjer skemt með nokkrum dönsk-
um og íslenskum söngvum, er dótt-
ir etatsráðsins söng ,og Ijek undir
á langspil. Þetta hljóðfæri er sem
óðast að leggjast *niður og er nú
orðið afarfágætt, og mjög fáir
íslendingar, nema etatsráðið og
fjölskylda hans, geta leikið á það
af nokkurri kunnáttu. Þetta er
mjór trjekassi, um 3 fet á lengd,
bre'ðari í annan endann og boga-
dreginn, og þar eru hljómgötin.
Þrír koparstrengir, og stundum
fimm, eru eftir endilöngu hljóð-
færinu og strengdir eða slakað á
þeim með litlum trjetöppum, eins
og á fiðlu hjá oss. Venjulega er
J) Hjer mu, nátt við rit M. St.
um söl.