Lesbók Morgunblaðsins - 12.07.1942, Page 4
220
LBSBÖK MORGUNBLAÐSINB
EYJAR HÖRMUNGANNA
annrauntr eÁ
eýlir ^oíía jfrá Q)injjajore
Eftirfarandi grein er útdráttur úr brjefi, sem barst til
London frá manni, sem áður dvaldist í Singapore. í þessu
brjefi skýrir hann frá ævintýrum, sem hann lenti í ásamt
nokkur hundruð öðrum óbreyttum borgurum og hermönn-
um næturnar áður en Japanar gerðu innrás í borgina.
Skipbrot í eyja-
klasanum.
ið ljetum úr höfn, þegar
myrkva tók 13. febrúar og
jeg mun aldrei gleyma því, er jeg
sá Singapore í síðasta sinn. Eldur
geisaði á sex stöðum, svo að okk-
ur fanst borgin öll standa í björtu
báli. Um nóttina fórum við all
nærri eyju, sem er á yfirráðasvæði
Japana, og snemma næsta morg-
un vörpuðum við akkerum nálægt
eyju að nafni Pohinpohm, og höfð-
um við í hyggju að leynast þar um
daginn og halda áfram næstu nótt.
Um sólarupprás sáum við, að þar
voru einnig tvö önnur skip, annað
var nálægt eynni, ekki langt frá
okkur, en hitt var beint úti á rúm-
sjó, þar sem ekki gat farið hjá
því, að japanskar könnunarflug-
vjelar sæjui það.
Könnunarflugvjel flaug yfir það
og á eftir henni komu 9 sprengju-
flugvjelar í hóp. Þær vörpuðu
fyrstu sprengjunum á skipið, en
því höfðu þær reynt að sökkva
daginn áður, og á þrem mínútum
var það sokkið. Á leiðinni til baka
flugu sprengjuflugvjelarnar yfir
okkar skip. En er þær voru komn-
ar lítinn spöl fram hjá okkur,
sneru þær snögglega við. Fyrstu
sprengjurnar hæfðu skipið að
framan og löskuðu stjórnpallinn.
Flugvjelarnar hurfu frá, en kom u
aftur og vörpuðu enn sprengjum.
Að þessu sinni fjellu spengjurn-
ar miðskipa og drápu og særðu
fjölda manns, einkum konur og
börn. Eldur braust út á skipinu,
en það sökk ekki strax. Björgun-
arbátarnir, sem voru þegar komn-
ir á flot, komu upp að skipshlið-
inni og særðir menn, konur ög
börn fóru um borð í þá. Nokkrir
karlmannanna syntu að landi, en
aðrir bárust með mjög sterkum
straumi burt frá eyjunni og marg-
ir hljóta að hafa druknað.
Sprenffjur valda
hörmungum.
En flugvjelarnar komu aftur og
vörpuðu fleiri sprengjum og komu
flestar þeirra nálægt björgunar-
bátunum, sem voru á leiðinni frá
skipinu til eyjarinnar, og fjellu
niður meðal mannanna, sem á
sundi voru, en þeir skiptu hundr-
uðum. Margir særðust og fórust.
Sprengjur hæfðu þriðja skipið,
sem lá við akkeri nálægt skipinu
okkar, en það sökk ekki fyrr en
eftir margar klukkustundir, löngu
eftir að skipið okkar var komið
á hafsbotn. Síðar um daginn fóru
nokkrir menn frá eyjunni út til
skipsins og komu aftur með
vistir úr birgðageymslu þess. En
skipið sökk, áður en hægt vær.i
að fara aðra ferð.
Eyjan, sem við höfðum lent, var
óbygð, hjer um bil hálf míla á
iengd, en ekki alveg eins breið.
Hún var hálend,og öðrum megin
á henni var urð, en neðst í þeirri
urð var þurr lækjarfarvegur. 011
eyjan var til allrar hamingju skógi
vaxin, og við höfðum skjól af
honum. Við leituðum um alla eyj-
una, en gátum ekki fundið nein
ávaxtatrje. Til allrar Guðs mildi
gátum við fundið grunna tjörn
með fersku vatni, sem stóð í sam-
bandi við neðanjarðarvatn. Við
mældum aðrenslið og sáum, að úr
þessari tjörn gátum við fengið
eina fötu af vatni á klukkustund,
eða hálfpott á mann á dag. Þessi
vatnsúthlutun, sem fór fram
tvisvar á dag, var ein af hinum
sameiginlegu athöfnum okkar.
Margir voru særðir, karlar, konur
og hjúkrunarkonur þær, sem eft-
ir lifðu, unnu dásamlegt starf með
svo að segja engum hjúkunarút-
húnaði. Til allrar hamingju fund-
ust sáraumbúðir í björgunarbát-
unum og þær björguðu mörgum
mannslífum.
Greftrun á
eyjunni.
Við klömbrnðum saman sjúkra-
skýli og þöktum það með röftum
og laufi, til þess að vernda sjúki-
ingana fyrir sólskininu og hinni
miklu næturdögg. Þetta var eins
og hjá Robinson Crusoe. Rúm-
stæði voru útbúin, til þess að
sjúklingarnir þyrftu ekki að
liggja á jörðinni. Margir dóu og
það var átakanlegt að heyra stun-
ur þeirra, sem alvarlega voru
særðir. Grafir voru grafnar á eyj-
unni fyrir þá, sem dóu og óvand-
aðir krossar settir á þær. Nöfn
hinna látnu voru rist á krossana.
Við, þessi 400—500, sem eftir
lifðum, höfðum lítið af fötum,
* #
þar sem flestir karlmennirnir af-
klæddust að mestu, áður en þeir
syntu í land, og allmargar yngri
konurnar gerðu slíkt hið sama. Fá-
ir höfðu skó eða sokka. En einhver
snjall náungi hafði haft með sjer
frá skipinu stranga af striga, og
sá strigi var skorinn í ræmur,
sem sumir vöfðu um fætur sjer,
en margir voru berfættir því nær
allan tímann.
í nokkra daga gátum við ekki
þvegið okkur, af því að eitt skip-
anna, sem sökt var, var knúið
með olíu, og ofan á sjónum flaut
sorug, brún olía, og við gátum
með naumindum hindrað, að
drykkjarvatn okkar spiltist af
olíu, þegar flóð var. Ef við hefð-
um mist drykkjarvatnið, hefði