Lesbók Morgunblaðsins - 16.08.1942, Blaðsíða 4

260
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
Gandhi matast.
með löndum sínum og stefna að
því, að Indland yrði sjálfstætt og
draumarnir rættust. Þessi draum-
ur magnast og tekur á sig full-
komnari mynd. Það eru ekki að-
eins hinir frjálslyndu og mentuðu
Indverjar, sem láta sig dreyma
um það, að Indland verði styrkt
og eindrægt. Indverjar af lægri
stjettum, bændur á afskektum bæj
um og þorpsbúarnir, eru hrifnir
af hinni voldugu þjóðernishreyf-
ingu. Sumir finna það án þess að
finna, að þeir finni það. Hún er
orðin samgróin hinu daglega lífi.
Æskulýður Indlands á mikinn
þátt í þessari vakningu. Það er
ungi Indverjinn, sem aflar sjer og
nágrönnum sínum mentunar. Það
er hann, sem hjálpar til að rífa
niður hina gömlu stjettaskiptingu,
sem hefir valdið því, að Ind-
verjar hafa verið skeytingarlausir
og sofandi. Það er hann, sem
reynir að hreinsa Hindúatrúna af
öllum kreddum, sem spilt hafa
Indverjum, og vinnur að því að
hún verði hrein eins og hún var
í upphafi. Hann hefur baráttuna
gegn mýraköldunni, sem hefir
hrjað og strádrepið Indverja.
Hann vill, að allir hafi nóg að
bíta og brenna í landi, þar sem
miljónir manna hafa um alda-
raðir orðið hungurmorða. Vakn-
ingin í Indlandi efiist með ári
hverju.
★
ndland er frjósamt land og gef-
ur af sjer óhemju arð. Jeg
hef heyrt það sagt, að breskir
auðkýfingar hafi fengið 500.000
sterlingspund fyrir hvert, sem þeir
hafa átt í Indlandi, og jeg held,
að það sjeu engar ýkjur. En nú
hin síðari ár hefir afrakstur Breta
af Indlandi ekki verið jafnmikill
og undanfarin ár. Það stafar af
því, að Indverjar vilja nú halja
sínu fyrir sig. Tvær aðalorsakir
liggja að því, að bómullariðnað-
ur Breta hefir farið minkandi nú
á síðari árum: samkepni við Jap-
ana og ákvörðun Indverja um að
nota sína bómull sjálfir. Indverj-
ar eru færir um að reka iðnað.
Það hafa þeir sýnt með bómull-
ariðnaðinum, stáliðnaðinum u. fl.
1 Indlandi eru margar ónýttar
auðlindir, af því að það hefir
stundum brotið í bága við hags-
muni Breta, að þær væru nýttar.
Hið heimskulega framferði
Breta í Indlandsmálunum er ekki
að kenna allri bresku þjóðinni,
heldur breskum auðkýfingum og
breskum mönnum í Indlandi. Þeir
hafa altaf verið fullir hleypidóma
og skammsýni. Hinir fyrnefndu —
þessir afturhaldsseggir, sem nú
eru á heljarþröminni — höfðu
aðeins eitt mark og mið: að nota
Indland sem markað fyrir iðnað-
arvörur-sínar og fá þaðan hráefni.
Hinir síðarnefndu voru flestir lít-
ilsigldir, montnir og hrokafullir
menn, sem á heimskulegan hátt
gerðu Indverja sjer fráhverfa. í
Bombay er siglingaklúbbur, sem
jafnvel hinir tignustu Indverjar
fá ekki inngöngu í. Meðlimir
þessa klúbbs eru það argasta sam-
safn af andstyggilegum og hleypi-
dómafullum mönnum, sem jeg hef
nokkurntíma sjeð eða get búist
við að sjá. Einu sinni sagði Ind-
verji við mig: „Indland er gengið
úr greipum Breta, af því að Eng-
lendingar þóttust of góðir til að
drekka te með indverskum stuðn-
ingsmönnum sínum, enda þótt
þeir gtæðu þeim langt að baki.
Þessi sannleikur olli því, að
Malayar gerðpst landráðamenn og
að íbúar Burma gengu í lið með
Japönum.
í Indlandi hafa verið dugandi
og gáfaðir breskir stjórnendur, og
þar hafa verið Bretar, sem elsk-
uðu Indland og fórnuðu lífi sínu
fyrir velferð Indverja. Það hafa
verið þar Bretar, sem Indverjar
hafa elskað. En þeir menn hafa
flestir verið fylgjandi einstaklings-
hyggju, en ekki verið fulltrúar
neinnar allsherjarstefnu. Ástandið
í Indlandi er ennþá hörmulegra
vegna þess, að það hefði ekki
þurft að vera hörmulegt.