Lesbók Morgunblaðsins - 30.08.1942, Blaðsíða 6

278
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
er lokið, sje mjög vel gerðður. En
af þýðingum er talin ágætust þýð-
ing Jóns Þorlákssonar í bundnu
máli á Paradísarmissi Miltons. —
Þessi maður var prestur á Austurl.
og þegar jeg segi, að landar hans
töldu hann fátækan prest, má fá
nokkra hugmynd um örbirgð hans.
Prestakall hans veitti honum ekki
nema 40 shillings í árstekjur, og
jeg er hræddur um, að honum hafi
ekki fjenast mikið á annan hátt.
En í fátækt sinni orti hann ekki
einungis mörg frumsamin kvæði,
heldur nam ensku, til þess að
verða fær um að leysa verkefni,
sem hann hafði sett sjer. Auk
Paradísarmissis þýddi hann Til-
raun um manninn eftir Pope. Þeg-
ar fjelagsskap einum í Lundúnum
varð kunnugt um fátækt hans og
snilli, var skotið saman 20 ster-
lingspundum og send honum. En
hjálpin kom um seinanj því að
áður en þetta fje var komið, sem
hefði getað aflað honum nokkurra
þæginda í eliinni, var skáldið lagst
í gröfina.
★
Meðal þeirra, sem jeg hitti í
Keflavík, var nýi presturinn í
Grindavík.*) Þessi ungi maður
var nýkominn frá háskólanum í
Kaupmannahöfn, og hafði hann
skarað þar fram úr að gáfum og
fengið mikið orð fyrir hæfileika
sína. Menn munu vart trúa því,
að margra ára iðjusemi og þraut-
seigja var launuð með prestakalli,
sem gefur af sjer um 50 shillings
á ári í mesta lagi. Þó var hann
ekki sjerstaklega óheppinn, því
að margir eiga ekki kost á brauði
eins og Grindavík, áratug eftir að
þeir hafa öðlást rjettindi til prest-
skapar, en þeir geta ekki komist
í klerkastjett fyr en þeim hefur
verið veitt eitthvert brauð.
Yegna þessarar biðar verða
margir stúdentar, sem hafa lokið
námi á Bessastöðum, að leita sjer
atvinnu við veraldlegan starfa,
þangað til þeir fá brauð. Og þar
sem þeir eru í sömu vandræðum
og rangláti ráðsmaðurinn, kjósa
þeir heldur að ganga í þjónustu
kaupmanna en að fara í vinnu-
mensku, og margir ráða sig til
*) Geir Jónsson Baehmann.
skrifstofustarfa um annatímann á
sumrin, þegar fleiri manna er
þörf; fáeinir fá verslunarstjóra-.
stöðu. Menn geta gert sjer í hug-
arlund, að búðarloka er ekki heppi
legasti maðurinn að fá sem prest.
og þetta finna margir, en þörfin
knýr flesta, sem geta ekki dvalist
heima hjá sjer, til þess að sæta
þessháttar atvinnu.
Illutskipti þeirra, sem svo eru
efnum búnir, að þeir geta haldið
áfram námi í Danmörku, er ekki
miklu betra. Fje það, sem þeir fá
frá foreldrum sínum, nægir sjald-
an til þess að halda þeim uppi í
Kaupmannahöfn, án þess að þeir
fái einhverja viðbót annarstaðar.
Hluti af háskólanum, sem nefnd-
ur er Regensen (Garður), er ætl-
aður íslenskum stúdentum, og fær
ákveðinn fjöldi þeirra þar her-
bergi, tveir saman um eitt, og
styrlr, sem nemur silfurrríkisdal á
viku og eldivið. Þarna lesa þessi
fátæku ungmenni af óþrotlegri
elju, og þegar þeir fara frá há-
skólanum, eftir að tognað hefur
úr námstímanum við það að veita
öðrum kenslu, vantar nöfn þeirra
sjaldan á skrána um þá, sem út-
skrifaðir eru með lofi.
Skoti nokkur skrifaði ritstjóra
tímarits og skýrði honum frá því,
að ef hann hætti ekki að prenta
Skotasögur í blaðinu þá myndi
hann hætta að fá blaðið lánað til
lesturs.
★
Sögupróf stóð yfir í mentaskóla
nokkrum. Kennarinn kallaði á
þann, sem næstur honum stóð og
byrjaði að yfirheyra hann.
— Hvenær var frelsisskráin
mikla undirrituð?
Ekkert svar.
— Hvenær dó Hinrik VIII.?
Ekkert svar.
— Hvar voruð þjer á föstudags-
kvöld?
— Jeg sat að drykkju með
nokkrum fjelögum mínum.
— Hvernig dettur yður í hug
að. þjer getið náð prófi hjer ef
þjer liggið í óreglu.
— Mjer hefir aldrei komið það
til hugar. Jeg kom til að gera við
rafmagnsleiðslur hjer í skólanum.
Cecil B. De Mille
Framh. af bls. 275.
varð nú milli De Mille’s og Para-
mount. Loksins gekk De Mille úr
fjelaginu og starfrækti sitt eigið
kvikmyndafjelag í 7 ár.
A því tímabili tók hann þá
mynd, sem honum fannst mest um
vert allra sinna mynda, en það var
„Konungur konunganna“. Sú kvik
mynd er byggð yfir líf Krists.
H. B. Warner ljek hlutverk
Krists í þessari mynd. Ilann átti
ekki sjö dagana sæla mánuðina
áður en byrjað var að taka mynd-
ina. Hann mátti ekki stunda næt-
urklúbbana, ekki reykja, ekki
drekka og ekki fara í boð, meðan
hanu var að setja sig inn hlutverk
sitt.
En mest var Warner hissa á því,
hvernig De Mille gat bölvað leik
hans án þess að glata lotningu
sinni fyrir frelsaranum.
★
De Mille var 48 ára gamall,
þegar talmyndir komu til sög-
unnar. Þá fór nú að hlakka í ó-
vinum hans. Þeir hjeldu að tal-
myndirnar myndu ríða honum að
fullu.
Síðan eru nú liðin 13 ár, en enn
hefir þessum óvinum De Mille’s
ekki orðið að ósk sinni. Ein nýj-
asta mynd De Milles, „Reap the
Wild Wind“ var sýnd í fimm vik-
ur samfleytt í Radio City Music
Ilall í New Ýork.
★
De Mille hefir nú hærri laun
en nokkur annar kvikmyndastjóri
í heiminum. En liann sjer líka um
skemtiskrá, sem útvarpað er frá
„Lux“ útvarpsstöðinni á hverju
mánudagskvöldi, og hefir hærri
laun og er vinsælli en nokkur mað-
ur annar, sem í útvarp skemmtir.
De Mille hefir mikið yndi af
jurtum og dýfum og sýnir þeim
meiri nærgætni en mönnunum.
Það var því ekki að furða, að
leikkonan fræga, Paulette God-
dard skyldi segja rjett áður en
hún átti að byrja að leika í mynd,
sem Mille stjórnaði: „Jeg vildi
óska þess, að jeg væri eiturnaðra,
því að þá myndi De Mille vera
svolítil betri vil mig“.