Lesbók Morgunblaðsins - 13.09.1942, Blaðsíða 1
JfHcrðwnMitðsiws
30. tölublað. Sunnudagur 13. september 1942. XVII. árgangur.
IIIIIIIIII111 ll II ti 11111 ll 111111 ll IIIIIIIII11
Árni Óla:
ililllllllllllllllllllllllllllllllllllllllr
Sjómannaheimili
Siglufjarðar
S j ómannaheimilið.
T 7 íðs vegar um land, þar sem nú
* er lítil eða engin bygð, má
með sjó fram sjá grænar tættur
og mannvirki. Það eru leifar af ver
unum, þar sem sjómenn söfnuðust
forðum saman úr öllum áttum, og
stunduðu útræði um vertíðar. Nú
ríkij; þarna víðast þöglin ein, en
það fór heldur ófagurt orð af
líferni vermanna lijer áður. Al-
kunnugt er máltækið: „Allir eru
ógiftir í verinu“, en þar ríkti eigi
aðeins lausung, heldur margskon-
ar slark, óregla og ófriður. Eru
enn á lofti sögur af framferði
manna í ýmsum stöðum, svo sem
undir Jökli og í Kambstúni í
Suðursveit.
Sjómönnum er hættara við því
heldur en öðrum, að gefa lífinu
lausan tauminn og mun ástæðuna
að rekja*til sálarlífs þeirra, sem
mótast af erfiði og lífsháska, og
oft og tíðum illri aðbúð. En
sjómenn eru ekki ver innrættir
heldur en aðrir menn, nema síður
sje. Þeir eru næmari heldur en
aðrir menn fyrir öllum áhrifum,
bæði vondum og góðum. Á fyrri
öldum var ekki verið að hugsa
um þetta, og vegna einstæðings-
skapar og illrar aðbúðar, gætti
hinna óhollu áhrifa mest í verun-
um, og því fór sem fór.
Nú eru verstöðvar íslands með
öðrum hætti en áður voru
þær. Þó eiga þær það sammerkt
við gömlu verin, að það er alls
staðar hægara fyrir sjómenn að
verða fyrir óhollum áhrifum, held
ur en góðum áhrifum. Þeir eru
enn víðast hvar einstæðingar, sem
ört geð og freistingar leiða út í
að gera „hið vonda, sem þeir vilja
ekki“. Þeir eiga ekki hvíldarstað
og ekki heimili, þegar þeir koma
þreyttir á sál og líkama úr sjó-
volki. Frístundir þeirra verða þeim
vandræðatímar, sem þeir vita ekki
livað þeir eiga við að gera, og
leiðast þeir þá oft út í það, er
þeir mundu sjálfir síst kjósa. —
Þessir menn, Isem þjóðfjelagið á
svo mikið að þakka, eru eins og
útlagar í sínu eigin föðurlandi,
vegna þess að þjóðfjelagið segir
sem svo við þá: „Sjái hver um
sig — jeg sje um mig“. Hugul-
semi í garð þessara manna meðan
þeir eru í verinu, gælir ekki hjá
hinu opinbera og víst ekki nema að
litlu leyti hjá vinnuveitendum. —
Það hefir skort hinn næma skiln-
ing, sem sýnir oss að sjómennirnir
eru ekki vinnuvjelar heldur menn,
með mannlegum tilhneygingum og
tilfinningum. Menn, sem geta tek-
ið undir þessa sjálfslýsingu:
Jeg er eins og veröld vill
velta, kátur, hljóður,
þegar við mig er hún ill
ekki’ er jeg heldur góður.