Lesbók Morgunblaðsins - 20.09.1942, Side 1
JföicrgMMblaðsine
31. tölublað. Sunnudagur 20. september 1942. XVTI. árgangur.
... m.
r r
Arni O/a:
H ÚSAVÍ K
HÚSAVÍK stendur austan
megin Skjálfandaflóa, ekki
langt frá botni hans. Er þar all-
stór og sljett kvos .umgirt liæðum
og hálsum á þrjá vegu, og í suð-
austri gnæfir Húsavíkurfjall, hátt
og litauðugt yfir bygðina. í fjall-
inu eru skriður miklar, alt ofan
frá brún víðast hvar, en milli
þeirra teygist gróður upp eftir
fjallshlíðinni og er tilsýndar eins
og grænar greinar með laufskrúði
á ljósgulum, rauðleitum og gráum
grunni. 'Gæti hinar högu sauma-
nunnur þorpsins fengið þar fagra
fyrirmynd að litsaum eða flosi í
dúka.
Norðan við þorpið er Húsavíkur-
höfði, hár nokkuð, og skagar
fram í sjóinn, svo að sunnan við
hann myndast víkin, sem þorpið
dregur nafn af. Eru þarna alls
staðar háir bakkar með sjónum,
svo að þegar komið er á höfnina
sýnist þorpið standa hátt.
Bygð var óregluleg á Húsavík
til skamms tíma, en það, sem nú
byggist, alt skipulegra. Engar
götur hafa nöfn, en hvert hús er
nefnt sínu nafni og er það nægi-
legt, þar sem hver maður þekkir
hvert einasta hús og hvern ein-
asta mann. Eftir endilöngu þorp-
inu liggur ein gata, að vísu ekki
bein, en í beinu framhaldi af þjóð-
veginum frá Akureyri, og fram-
hald hennar er vegurinn út á
Tjörne*.
Suðvestan undir Húsavíkur-
fjalli er djúpt og fagurt vatn,
sem Botnsvatn nefnist. Kemur úr
því á, sem Búðará heitir og renn-
ur í gegn um þorpið. Fyrir sunn-
an ána kallaðist bygðin Stangar-
bakki. Miðbik bæjarins var í
venjulegu tali nefnt „plássið“ eða
„Yerslunarplássið“. En norðan við
það, þar sem Höfðinn byrjar, heit-
ir Beinabakki. Bygð er ennfrem-
ur upp með Búðaránni báðum
megin og eins meðfram brekkun-
um fyrir ofan kvosina, en þar á
milli er alt ræktað.
Húsavík er sviphýr staður yfir
að líta. Á vel við hann lýsing
skáldkonunnar Huldu:
Hjer er frítt þótt skorti skóg
og skjól sje lítt.
Kvöldskin hlýtt við hafið nóg
og hugrúm vítt»
Útsýn úr sjálfu þorpinu er ekki
mikil, en mjög fögur af Ilöfðan
um. Sjer þar yfir allan flóann og
inn í Aðaldal. í vestri gnæfa
Víknafjöllin, há' og tignarleg, í
bláum feldi með hvítum fanna-
kniplingum, og speglast í sjónum.
í þeirri speglan má líta grænan
blett, sem er eins og fleki, er flýt-
ur á hafinu. Það er Flatey. En í
hafi rís Grímsey og gnæfir hátt
þegar gott skygni og hyllingar
eru. Til hægri sjest Tjörnesið út
að Sandhólum. Skaga þar fram
Síldarvinna á steinpallinum í fjörunni. Uppi á bakkanum gnæfir
kirkjan hátt yfir bygðina.