Lesbók Morgunblaðsins - 06.12.1942, Blaðsíða 7

LESBÓR MORGUNBLAÐSINS
383
hafa fengið nóg, þá var farið að
skifta og síðan fengnir sleðar
og korninu ekið í land.
Björn fór með sinn hlut til
Geitavíkur.
Kl. 5 morguninn eftir báru
þeir kornið í bátinn og hjeldu
áleiðis til Ósa við Hjeraðssanda.
Veður var hið besta, logn og
blíða. Fullfermi var í bátnum.
Förin gekk ágætlega, og þeir
komust inn í Selfljótsósinn og
inn á svonefnda Krosseyri og
báru þar af bátunum.
Svo var haldið til Borgarfjarð
ar aftur, og þangað komu þeir
kl. 12 á hádegi. Þetta var 9.
apríl, og uppboðið átti að hefj-
ast þennan dag.
Þegar leið á daginn, þyknaði
hann upp og gerði norðaustan-
snjóbleytu veður, og ísinn rak
þjett að landinu.
Verðið á korninu var um krónu
sekkurinn, og það, sem var í
haugum fjekst fyrir sama og
ekki neitt.
Nú var loku skotið fyrir sjó-
leiðina, svo að Björn leggur til
Sandaskarðs, fjallvegs milli Borg
arfjarðar og Hjeraðs og heim í
Staffell.
á stað með 2 sleða út að ósum
Daginn eftir leggur hann svo
að sækja kornið, sem þangað
var komið og flutti það heim. —
Þegar hann kom úr þeirri ferð,
sá hann af björgum, sem eru við
bæinn, að ísinn greiddi sundur og
rak frá landinu.
Björn lagði þá enn af stað
gangandi og ofan Sandaskörð til
Borgarfjarðar. Isinn hafði þá
rekið dálítið frá.
Á Borgarfirði fær hann með
sjer 2 bændur af Hjeraði, Magn-
úsa að nafni, og bjuggu báðir á
Hrolllaugsstöðum.
Björn var aðeins um nóttina í
Borgarfirði. Um morguninn bera
þeir í bátinn fullfermi og leggja
af stað til ósa. Þegar kemur út
hjá Njarðvík, sem er norðan við
fjörðinn, rekur á storm af norð-
austri og tekur þá ísinn að reka
að óðfluga. Samt var haldið á-
fram, þar til kom að svonefndum
Stjórnum, klettum, Hjeraðs-
megin við ósafjöllin. Var þá kom
inn krakkandi, svo að vont var
að verja bátinn.
Þarna hafði stóra ísinn rekið
frá, en straumband, þjappað
saman íshroða, alveg upp að
landi, svo langt norður sem
augað eygði. —
Nú vandaðist málið. Báturinn
hlaðinn, svo að gaf yfir hann og
tveir kostir fyrir hendi, hvorug-
ur góður.. Annar var sá, að snúa
aftur, en hinn að hleypa inn í
hrönnina og reyna að stjaka sjer
áfram, en í land voru um 300
faðmar. Björn rjeði þá af að
hleypa inn í hrönnina. Þegar inn
í hrönnina kom, var farið að
stjaka, en ísinn var fastur fyrir.
Væri hægt að losa einn jaka frá
bátnum, rak annan að í hans
stað. Báturinn var fastur, svo
hvorki varð komist fram eða
aftur.
Fjelagar mínir urðu nú heldur
smeykir, segir Björn, og jeg var
það í rauninni líka, þó að jeg
reyndi að láta ekki á því bera.
Sannast að segja sýndust von-
irnar ekki vera okkar megin. —
Nú varð eitthvað til bragðs að
taka. Björn hafði langan, sterk-
an streng í bátnum. öðrum enda
strengsins bindur hann í stefnið
á bátnum, en hinum í sauðband
um sig. Strjáljakar stóðu þarna
grunn alla leið upp undir land.
Hugmynd Björns var að reyna
að komast að föstum jaka, toga
þaðan í bátinn og láta hina>
stjaka. Með því móti væri hugs-
anlegt að pína bátinn áfram.
Björn gerði nú strenginn upp
í aðra hönd sjer, en í hina tekur
hann krókstaf, sem var í bátnum
og stígur út á hrönnina. Hann
sagði f jelögum sínum, að ef hann
færi niður, skyldu þeir tosa sjer
að bátnum aftur, annaðhvort
dauðum eða lifandi. Með hraða
og leikni tókst honum svo að
stikla á hrönglinu að næsta
fasta jaka. Þaðan togaði hann
svo í bátinn og hinir stjökuðu
og allt gekk eftir áætlun. Þannig
náðu þeir alla leið upp undir
land, þó að seint gengi. Þar var
kornið borið úr bátnum og hon-
um hvolft.
Þeir fjelagar lögðu nú á stað
gangandi inn í ó«. Allir voru þeir
holdvotir og verjulausir. Þegar í
ós kom var kl. 12 að kveldi, en
af Borgarfirði höfðu þeir farið
um hádegi.
Á Ósi bjuggu hjónin Ásgrím-
ur Guðmundsson og Vilhelmína
Þorvaldsdóttir. Okkur var tekið
hið besta og um morguninn feng
um við brennheitt kaffi og
lummur. öll fötin voru okkur
færð þur. Þarna var engin elda-
vjel, heldur hafði húsfreyjan vak
að um nóttina og þurkað allt af
okkur á hlóðum.
Björn fór svo heim í Staffell
um kvöldið, og af stað morguninn
eftir með hest og sleða til að
sækja kornið.
Eftir nokkra daga rak ísinn
frá á ný. Lagði þá Björn enn upp
og tók þá fjelaga með sjer og
fór til Borgarfjarðar á bátnum
til að sækja meira korn. En á
meðan hafði Ásgrímur farið til
Borgarfjarðar með bátinn og
orðið að því mikil björg.
Þessi ferð Björns gekk með
ágætum. Þeir fóru norður með
öllum Hjeraðssöndum og norður
að Lagarfljótsósi. Þar settu þeir
kornið á land, fluttu það á hest-
um inn í Hól og þaðan var því
ekið.
Bátinn lánaði svo Björn Hjalta
staða-þinghármönnum til flutn-
inga. Þeir náðu sjer í mikið korn,
sem bjargaði fjenaði þeirra.
að og malað og haft til mann-
Sumt af korni þessu var þurk-
eldis.
Halldór Pjetursson
Yfirhershöfðingi hjelt nokkr-
um liðsforingjum veislu. Um
leið og settst var að borðum sagði
hann: „Ráðist þið nú á matinn,
eins og hann væri óvinurinn".
Þegar staðið var upp frá borð-
um, tók hann eftir því, að einn
liðsforingjanna hafði stungið á
sig tveim bjórflöskum.
„Hvað eruð þjer að gera, liðs-
foringi?" hrópaði hann.
„Framkvæma skipanir, herra
hershöfðingi", sagði liðsforing-
inn. „Þegar við vinnum orrustu,
þá tökum við fanga“.
.