Lesbók Morgunblaðsins - 28.09.1947, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
289
LÍTIL ÞÚFA VELTIR ÞUNGU HLASSI
UPPHAF þessarar sögu er í borg-
inni Cleveland í Bandaríkjunum. Þar
er gaLa, sem heitir Gates Avenue. Um
liverfis hana voru snotur hverfi, bar
sem menn hirtu vel garða sína og hús.
En Gates Avenue var í niðurníðslu.
Það var moldargata, þar voru engin
ljósker, þar var engin vatnsleiðsla.
og konurnar heltu öllu skolpi í götu-
rennurnar. Húsin voru ómáluð og fá-
tækleg, enda hjó þarna fátækt fólk.
Allar girðingar voru hrörlegar og all-
ir húsagarðar í megnustu vanhirðu
og fullir af allskonar rusli.
Þetta var vorið 1909. Skamt frá
Gates Avenue var barnaskóli. Flestar
litlu stúlkurnar í skólanum höfðu
fengið ný sumarföt, nema lítil stúlka
frá Gates Avenue. Hún var enn í sama
kjólnum, sem hún hafði verið í allan
veturinn, og hann var orðinn mjög
kámugur. Sjálf var hún altaf óhrein
og ókembd.
Annars var hún efnilegasta barn,
næm og námfús og siðprúð í allri
hegðun. Kenslukonuna tók það sárt
að hún ein allra barnanna skyldi vera
svo illa útlítandi. Hún sagði því einu
sinni Við litlu stúlkuna.
„Viltu nú ekki gera það fyrir mig
að þvo þjer, áður en þú kemur í skól
ann í fyrramálið?“
Næsta morgun kom litla stúlkan
þvegin og greidd og var nær óþekkj-
anleg. En hún var í sama óþriftoga
kjólnum.
,,3iddu mömmu þína að þvo kjól-
inn þinn,“ sagði kennarinn.
Daginn eftir kom telpan í kjólnum
óþvegnum. Móðir hennar hlýtur að
vera trassi og sóði, hugsaði kenslu-
konan. Hún keypti því bláan sumar-
kjól og gaf hann litlu telpunni. Hún
varð heldur en ekki fegin að bafa
kjólaskiftí, og hljóp heim yfirkomin
af fögnuði. Daginn eftir sagði hún
við kenslukonuna:
„Mamma fell í stafi þegar hún sá
mig. Pabbi var ekki heima, en bíddu
við, hann fær að sjá mig í kvöld.“
Þegar faðir hennar sá hana varð
hann mjög undrandi, og hann komst
nú að þeirri niðurstöðu í fyrsta sinn
á ævinni, að hann ætti mjög laglega
dóttur. En honum brá nærri því eins
mikið þegar hann sá að hvítur dúkur
var á borðinu. Fjölskyldan hafði al-
drei setið við dúkað borð áður.
„Hvað á þetta að þýða?“ spurði
hann.
„Það þýðir að við verðum að gæta
meira þrifnaðar framvegis, vegna
hennar dóttur okkar,“ sagði konan.
Að máltíð lokinni f#r konan að þvo
gólfið. Bóndi hennar horfði á hana
nokjira stund, öldungis forviða. En
svo fór hann út í húsagarðinn og tók
að lagfæra girðinguna, sem var öll
úr sjer gengin.
Daginn eftir hjálpuðust þau öll að
því að hreinsa alt rusl úr garðinum
og svo stakk bóndinn hann upp.
Nágranni þeirra tók eftir þessu, og
eftir fáa daga var hann byrjaður að
mála húsið sitt. Það hafði ekki verið
málað í tíu ár.
Sóknarpresturinn, T. Alfred Flem-
ming gekk þar fram hjá. Hann sá
þessa tvo menn, sem voru að snvrta
til í kring um sig. Hann tók eftir því
að engin vatnsleiðsla var í götunni,
Honum var það enn í fersku minni er
173 börn fórust árið áður, þegar Coll-
inwood barnaskólinn brann. Hvernig
færi ef eldur kæmi upp í þessu hverfi7
„íbúarnir hjer eru svo duglegir, að
þeir verðskulda að þeim sje hjálpað,"
hugsaði hann með sjálfum sjer.
Hann fór til borgarstjórnarinnar
og fekk hana til að leggja vatnsæð
um Gates Avenue og malbika hana.
Ennfremur að setja þar götuljós. —
Síðan fekk hann yfirvöldin í lið við
sig til að þröngva húseigendum að
gera við húsin.
Gatan breytti algjörlega um svip.
Og um leið fór fólkið að ganga betur
til fara. Það fór jafnvel að sækja
kirkju.
Sex mánuðum eftir að litla stúlkan
fekk bláa kjólinn, var Gates Avenue
orðin fallegasta gata, heimilin við-
kunnanleg og fólkið gjörbreytt. Og
fregnir um þetta bárust til annara
borga.
Meðal þeirra, sem söguna heyrðu
var J. Conway björgunarsveitar for-
stjóri í Cincinnati. Árum saman hafði
hann reynt að draga úr eldsvoða-
hættu í borginni, en lítið orðið ágengt.
Nú sá hann að besta ráðið til þess var
að þrífa til í borginni og gera hana
um leið að einhverri heilnæmustu
borg meginlandsins. Og árið 1913 var
hafist handa um hreinsun borgarinn-
ar. Skólabörn voru fengin til þess,,
fullorðnir hjálpuðu til og ýmis fjelög.
Þetta þótti svo góð hugmynd að
hún festi víða rætur. Miljónir af flug-
ritum voru sendar út um alt til að
glæða áhuga manna fyrir henni. Til-
gangurinn var tvenns konar, að fegra
borgirnar og draga úr brunahættu.
Margar borgir ákváðu hjá sjer sjer-