Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1948, Blaðsíða 20

Páll Magnússon
ir menn til marks, að ef ekki
sprakk bára við Stafnestanga, þá
væri lendandi við Eldey, annars
ekki. — Komust skipin að Hafna-
bergi. Þar var kominn suðaustan
kaldi og sýnilega vaxandi land-
synningur. Var þar snúið aftur og
siglt heim að sinni. — Allir voru
þó tilbúnir, hvenær sem kallið
kæmi. Og það kom að kveldi hins
2. október. Kl. 4 að morgni skvldu
allir skipverjar mæta við Hvals-
nesvör. Það hafði verið norðan
stormur um stund og var vonast
eftir veðurleyfum næsta dag. Skipt
ar voru þó skoðanir að morgni
og spádómar á ýmsa lund um veð-
urútlit. Það var að vísu logn, en
ekki heiðskírt, nema lyfrauð rönd
neðan undir í austri og landnorðri
og sunnanhljóðið gaf til kynna að
bárur væri að brotna við Stafnes-
tanga. Skipin voru þá sett fram í
herrans nafni og til allrar lukku
borin í þau rífleg kjölfesta (grjót).
Á Þolinmóði, skipi Páls Magn-
ússonar, voru þessir 10 menn:
Páll Magnússon, Hvalsnesi, for-
maður.
Magnús Jónsson, Hvalsnesi, há-
seti.
Bjarni Magnússon. Hvalsnesi,
háseti.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Jónas Gunnarsson, Hvalsnesi,
háseti.
Guðmundur Guðmundsson,
Tjörn, háseti.
Einar Árnason, Garðbæ, háseti.
Jón Jónsson, Ökrnm. háseti.
Guðjón Jónsson, Ökrum, háseti.
M gnús Þórarinsson. Löndum,
háseti.
Jón Steingrímsson, Nesjum iiá-
seti.
Kl. 5 mánudagsrr orguninn, 3.
okt. var lagt á stað og tekinn logn-
róður suður með landi. Á Hafn-
arleir fundum við austan andvara
fyrst, voru þá sett öll segl og hald-
ið á Eldey. Sigldum við þá í gegn
um mikinn sæg útlendra botn-
vörpuskipa, sem voru þar að veið-
um djúpt á leirnum. Þegar við
komum að Eldey var andvari orð-
inn að blásandi byr og vindbáran
braut á landgönguklöppinni. Þó
voru segl felld og átti að „sjá til“
eins og þeir sögðu. Allt árdegið
hafði þó loft verið að „gróa upp“
og auðsjeð að hverju dró um veð-
ur. Suðurfall var fyrst við Eldey
og helt straumur við vind með
því að hafa árar stungnar í kjöl
og halda skipunum undan vindi.
— Sjómenn eru yfirleitt rólyndir
á sjóferðum og æðrast ekki þótt
óskir þeirra og fyrirætlanir renni
út í sandinn vegna veðurbreyt-
inga, þeir vita, að ekki þýðir „að
deila við dómarann“. — Sýnilegt
var löngu fyrr, að ferðin yrði ár-
angurslaus, en menn töldu vísa
skemtilega siglingu heim á rúm-
um 2 tímum með norðurfallið í
hönd. Tóku nú margir upp mal
sinn, mötuðust og voru glsðir.
Loks þegar fyrirliði uppgöngunn-
ar, Guðjón Jósepsson (Hjalti Jóns-
son var ekki með í þesgari ferð),
lýsti því yfir, að hann klifi ekki
Eldey í dag, kom formönnum sam-
an um, að þetta væri tilgangslaus
bið. Voru þá möstur reist og greitt
úr seglum í skyndi. En í sama bili
Sigurður Ólafsson.
helltist þykkur sortinn úr suðrinu
eins og feiknstór alda yíir Reykja-
nes, Sandvíkur og Hafnaberg. Þar
með var öll landsýn horfin, um
leið byrjaði að rigna og herða enn
veðrið. Enginn kompás var með í
förinni.
í hafvillu.
Var svo siglt látlaust í 5—6 tíma.
Okkur þótti einkennilegt að sjá
engan togara af þeim sæg, sem
áður var á leið okkar. Annars
gerðist ekkert markvert á þessari
leið, nema að stagfokka okkar rifn-
aði í hengla, enda var þá mál að
fækka seglum og s^agfokka ætíð
fyrst tekin frá. Við höfðum fyrir
löngu vonast eftir að sjá þess
merki, að land nálgaðist, t. d. með
smækkandi báru, kunnuglegu sjó-
lagi, æðarfugli, þangi á reki o. fl.
er sjómenn þeirra tíma notuðu í
stað bergmáls, miðunarstöðva, rad-
artækja og hvað það nú heitir allt
saman, sem notað er í dag og ekki
má án vera. Taka nú bæði skipin
að kanna dýpi. í skipi okkar var
90 faðma snæri, því var öllu rennt
en ekki fannst botn. Hreggviður
hafði aðeins 60 faðma færi. Sú stað
reynd blasti þá við okkur, að við
værum einhversstaðar úti á hafi, á