Lesbók Morgunblaðsins - 27.02.1949, Blaðsíða 3

LESBÓK MOliG UJN BLAÐSIN S
okki síður en grammóíónarnir, þeg-
ar þeir komu fyrst. Stiftsbókasafn-
inu gaf hann nokkrar bækur. Lest-
armönnum úr Geysisferðinni gaf
hann 30 franka hverjum, en Geir
Zoega 50 franka. Þess má og jafn-
framt geta, að þegar hann heim
sótti prentsmiðjuna, gaf hann prent
urunum 60 franka í gulli.
Bókmentafjelagið hafði kosið
hann heiðursforseta sinn, en hann
bauð forseta deildarinnar að panta
hjá sjer frá Parísarborg hverjar
þær bsökur, franskar, breskar eða
þýskar, sem fjelagið langaði til að
eignast, og hlífast ekki við. En um
það hvernig þetta fór, segir Bene-
dikt Gröndal svo: „Þá hefðum við
getað eignast „Description de
l’Egyple“ eftir Napoleonsförina til
Egyptalands, heimsfrægt verk (26
binda texti og 12 málverkabindi í
l'olio, kostnaðurinn við útgáfuna
varð 3 miljónir franka), sem ávalt
er álitið eitt besta og merkasta
verk, sem gert hefur verið En þeir
báðu um tómt rusl, rómana og þess-
konar. Jón Sigurðsson varð hissa.“
Þá má og minnast þess, að áður
en hann lagði á stað í Geysisferð-
ina, skrapp hann til Viðeyjar að
sækja heini Ólaf sekretera Step-
hensen. Ævarvarpið í Viðey var
þá í sínum besta blóma og voru
kellurnar svo gæíar, að þær urpu
undir húsveggjunum. Þar sá prins-
inn eina kollu, sem lionum leist
mjög vel á, en Ólafur Stephensen
gaf honum kolluna með hreiðrinu.
Þótti prinsinum svo vænt um þessa
einkennilegu gjöf, að hann bauð
Ólafi um borð með sjer og leysti
hann þar út með gjöfum, en Magn ■
úsi syni hans sendi hann íorláta
byssu með skotfærum.
PKINSINN íor heðan 8. júlí og var
sagt að icrir.ni væri heitið til Jan
Maj'on og Grænlar.ds En a leiðinni
kom hann þó við í Dýrsfirði til
þess að skoða fjorðmn og þann stað,
Napoleon prins var sonor Jerome
Bonaparte, yngsta bróður Napoleons
mikla. Homim er svo lýst í Þjóðólfi:
Prins Napoleon er hár maóur vexti
og þrekinn 'vel ad því skapi og hinn
kavlmannlegasti og hófðinglegasti mað-
ur, Ijóslcitur í andliti, en dökkur á
hár og dökkeygður og snareygður og
mjög fagureygður, ennið mikið og
írítt, þykkleitur nokkuð hið neðra um
andlitið og mikill um kjálka, sem keis-
arinn mikli var, föðurbróðir hans.
sem Frakkar ágirntust til þess að
koma þar upp fiskverkunarstöð.
Var það á Þingeyri. Prinsinn kom
þar ljúímannlega fram eins og ann-
ars staðar og gaf ýmsum gjafir, en
Ijet síðan í haf. Ilafði hann gert
ráð fyrir því að koma aftur til
Reykjavíkur úr þeirri för eftir 25
daga.
Segir nú ekki aí ferðuin lians,
enda írjetlist ekkert af þeim, því
að þá voru engin loftskeytatæki til.
En Reykvíkingar bjuggu sig undir
að fagna prinsinum þegar hann
kæmi aftur. Var lalað um að hafa
samsæti og dansleik, íara með prins
inn eina dagstund upp um ná-
grannasveitirnar og hata leiksýn-
ingu í gildaskalar.um.. Haííi verið
san’.ir.n. sjór.leikur í eir.urr. þætti cg
ráðnir leikarar. Var í raði að þessi
J5
leiksýning færi fram 15 ágúst á
afmæli Napoleons mikla Ymsir
bæarbúar höfðu lofað að leggja
fram fje til þess að greiða kostnað
við þetta. Sumum þótti þó í nokkuð
mikið lagt og vildu helst sleppa
veislunni, því að hjer skorti föng,
„einkum boðieg vínföng“ til þess
að prinsinn þættist ekki vansæmd-
ur af.
En nú skeður það, að hinn 10.
ágúst kemur hingað breska gufu-
skipið „Tasmania", sem fylgt hafði
prinsinum til Grænlands Sögðu
skipverjar þær frjettir, að prinsinn
væri hættur við að koma hingað,
en ætlaði beint til Færeyja. Væri
skipið komið til að sækja kol og
fara með þau Færeyja í veg fyrir
hann.
Þetta þóttu leið tíðindi og fellu
nú auðvitað niður allar fyrirætlanir
um Veisluhald og annað. En hvað
skeður? Tveimur dögum seinna
siglir „la Reine Hortenze“ hjer inn
á höfn með prinsinn. Kom þetta
mjög ílatt upp á alla og urðu Iteyk-
víkingar að naga sig í handarbökr
fyrir það, að geta ekki tekið sóma
samlega á móti prinsinum. Ei
Napoleon gerði gott úr þessu, þ\ í
að á afmælisdegi Napoleons mikla
hafði hann boð inni á skipi sínu.
Þrumuðu þá fallbyssurnar og flug-
eldum var skotið til mikils augna-
yndis fyrir alla bæarbúa.
Benedikt Gröndal orkti kvæðidi!
Napoleons prins og segist hafa gert
það íyrir tilmæli Bjarna rektors.
Var kvæðið bæði á íslensku og
latínu, en Bjarni rektor sneri því
á frakknesku „i prosa“. Síðan
skrautritaði Gröndal kvæðið „og
hafði prinsinn orðið glaður af og
lá þetta síðan undir gleri í París;
þess er getió i Figuier Alinanae
Seientifique; prinsmn sæmdi mig
engu í ■ nr. en gaí oniexíulegum
strakum. cg korium storgjaíu', raum
ar ætlaðist jeg ekki til nei3s,.en jeg
hefði ejis vel verðskuldað það eins