Lesbók Morgunblaðsins - 06.03.1949, Blaðsíða 14

i 122
LESBÚK MOllGUNBLADSINS
en rauð eru páfans gullnu gjöld,
glapt hafa þau nú hjer.
Þrávalt börnin þakkarorð
þáðu áður heima,
en tilraun landa um trúarmorð
trautt r an ísland gleyma
meðan Island er;
fjegirndin á forna slóð
fíflin ungu ber;
þau heyra ei íslands hjartablóð
Iirópa yfir sjer.
Læknast mun þó linveitt sár;
liknina veitir drottinn,
ennisfögur ennþá stár
eftir dreyraþvottinn
fósturjörðin fríð;
börnum sínum boðar hún frið
en burtflæmingjum stríð,
að verjast vel við hennar hlið
heimtar hún allan lýð.
Seint er um langan veg að
spyrja sönn tíðindi, og svo fór
hjer, því að Gröndal skrifaði aldrei
neitt um kaþólskuna. Mun það vera
út af þessu að hann reiddist Jóm
Guðmundssyni og skrifaði þjösna-
lega um liann í „Gefn“ að sjálfs
sin sögn.
EN ÞAÐ er af sjera Bernard að
segja, að eftir ársdvöl í Seyðisfirði
fór hann utan og kom þá þangað
annar prestur, Baudoin að nafn',
Sumarið 1858 kom sjera Bernard
aftur og fór þá til Grundarfjarð-
ar og settist að í búsi, er Frakkar
höfðu reist þar á hinni nýfengnu
lóð. Um haustið fór sjera Baudoin
landveg frá Seyðisfirði þangað
vestur og voru þeir prestarnir þar
báðir um veturinn.
En Djúnki kemur ekki íramar
við sögu íslands. Hann var seinna
settur af fyrir drykkjuskap og
segist Gröndal hafa heyrt aö hann
hafi þá farið tH Rússlands og gersi
Kósakk:. Á. O.
__ V 5W
NORÐURFARARBRAGUR
KVÆÐI þetta mun orkt um miðja seinustu öld, eða litlu seinna, en þá leitaði
fólk að sunnan mjög kaupavinnu á Norðurlandi, og fór þá venjulega fjöll báðar
leiðir. Er hjer geymd ein slík ferðasaga og hvernig fór fyrir þeim, sem lítt kunnu
til heyskapar. Gefur það kvæðinu gildi, þótt það sje ekki vel orkt. Annað verður
og að telja því til gildis, að það flaug um alt á sínum tíma, og voru vísurnar oft
kveðnar á ferðalögum, og jafn kurmar til sjós og sveita.
Jeg hef fengið tvö handrit af þessu kvæði, annað frá Stefáni Filippussyni frá
Kálfafellskoti, en hitt frá Páli Guðmundssyni á Hjálmstööum. Haía báðir skrifað
það eftir minni. Ber þeim dálitið á milli um orðalag og röð vísnanna, .og sumar
vísurnar hefur aðeins annar þeirra. Hjá Stefáni eru vísurnar 24, en hjá Páli 26.
Jeg hef tekið úr hvoru handriti það, sem mjer þótti betur fara, og fylgt því
sem mjer þótti líklegra um röð vísnanna, þar sem þá greindi á.
Hvorugur þeirra veit með vissu hver höfundurinn er. Stefán segir: „Sá, sem
orkti þennan brag hjet Jón. Er mjer sagt að hann hafi verið kallaður Jón smali
og átt heima á Álftanesi." En Páll segir: „Eitt sinn átti jeg tal við Hjört heitinn
Björnsson frá Skálabrekku um brag þenna. Sagðist hann hafa heyrt nefnda tvo
menn, sem gæti verið höfundar hans. Annar var Jón „lúsi“, þektur hagyrðingur
um og eftir miðja seinustu öld. Hinn var Hákon frá Höll á Álítanesi, en þann
mann hef jeg ckki heyrt nefndan, hvorki fyr nje síðar.“ Á. Ó.
Fór jeg norður, flýtti mjer, 7. Leðjan einatt lak úr sokk
fýsti þar að dvélja. lands á vegi breiðum.
Jeg reið síðan, int skal þjer, Altaf rákum undir brokk
upp í dalinn Seija. Arnarvatns á heiðum.
. Góða veðrið guð mjer gaf, 8. Hestar vildu fegnir fá
gekk því fátt að tjóni, fæði í Álftakrókum.
Mosfeilsheiði alla af. Bralta þá við Búðará
ýtti jeg beisialjóni. bagga ofan tókum.
Við ei neinum gaíum grið, 9. Allir girtu ólarband
góð var eining hjer uin. upp að nýu í trygðum.
annan daginn áðum við Lögðum svo á leiðan sand
í efri Víðikerum. langt frá mannabygðum.
Tókum hrossin tíu og þrjú 10. Stíf.er Blanda straums við fall,
trússum á sem halda, sterkir mega voga
frímóðugir fórum nú út í hana, en hún skall
fram á dalinn Kalda. yfir söðulboga.
Öli var lestin orðin treg 11. Upp úr ánni votur var.
undir böggum þungu. Vildi ei lengur flakka,
Rákum við svo ruddan veg af lók hnakk og áði þar
rjett að Kalmanstungu. undir moldarbakka.
VaLn í gotum víóa rann 12. Matlyptugur mjög jeg var,
— var haó síó’ur hagur — myrk var orðin gríma.
byrt svo þfSan ver.rja vann. Jeg jsvai v^ert og aði þar
Var þa laugardagur. atta klukkutíma.