Lesbók Morgunblaðsins - 10.04.1949, Blaðsíða 13
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
201
ATOMÖLDIN GETUR ORÐIÐ
GLÆSILEG FRIÐARÖLD
ÞAÐ HEFIR verið svo mikið rætt um hættuna, sem stafar af kjarn-
orkunni, að það ætti að vera mönnum nokkur hugarljettir að lesa þessa
grein. Hún er eftir Robert M. Hutchins, rektor við háskólann í Chicago.
Hann lýsir því hverja blessun atomöldin getur fært mannkyninu.
Sá reginmunur er á kjarnork-
unni og þeim aflgjöfum, sem vjer
höfum þekt fram að þessu, að
kjarnorkuna er hægt að fá úr ör-
litlu efni. Jeg get alls ekki gert
mjer í hugarlund hve margar milj-
ónir smálesta af fallandi vatni, hve
margar miljónir smálesta af kol-
um og hve margar miljónir smá-
lesta af olíu þarf til þess að fram-
leiða þá raforku, sem Bandaríkin
nota á einum mánuði. En jeg veit
að tæplega 7 kg. af „atom-brenni“-
— ekki meira en lítið barn getur
borið í fanginu — nægir til þess
að framleiða þá raforku er full-
nægir þörfum Bandaríkjanna í
heilt ár — og jafnvel lengur. Það,
sem kæmist fyrir í einum járn-
brautarvagni, af þessu efni, nægði
sem orkugjafi til þess að hita
hvert einasta hús, knýa hverja ein-
ustu vjel og tendra hvern einasta
rafmagnslampa í heiminum í þús-
und ár samfleytt.
Nú er ráðgert að koma upp
tvennskonar kjarnorkustöðvum. —
Aðrar framleiða orku, sem dreift
verður um stór hjeruð eins og raf-
orkunni nú. Hinar verða um borð
í hinum stóru úthafsskipum og her-
skipum. Skipin verða ákaflega
þung vegna þess hve geisimikið
þarf í þau af einangrunarefni, svo
að skipverjar verði ekki fyrir hættu
legum geislunum. Það er ástæðan
til þess að kjarnorku verður ekki
hægt að nota til þess að knýja bíla
og flugvjelar — að minsta kosti
ekki fyrst um sinn. En áður en
langt um líður munum vjer aka í
sporvögnum og járnbrautarlestum,
sem knúið er áfram með kjarn-
orku.
Kjanrorkustöðvarnar verða áreið
anlega umfangsminni eftir því sem
þekking á orkuframleiðslunni
eykst, en henni mun fleygja fram
eins og þekkingu á öðrum sviðum.
Vjer verðum að verja miljónum
dollara til rannsókna til að finna
betri aðferðir við beislun og hag-
nýtingu orkunnar. Þetta fje verð-
ur annað hvort að koma frá rík-
inu, og það hafi svo einkaleyfi á
kjarnorkunni, eða frá iðnaðinum,
sem á að njóta góðs af henni.
Hið merkasta við þessar rann-
sókn'ir verður auðvitað það, að
kjarhorkan verði mörgum sinnum
ódýrari en hún er nú. Og í dag er
hún þó miklu ódýrari heldur en
hún var í fyrra. Áður en langt
um líður, verður hún sennilega
hinn ódýrasti aflgjafi sem heimur-
inn hefir þekt.
Kjarnorkan er beisluð. Það er
staðreynd. Og með því eru úreltar
allar skoðanir vorar um daglegt líf
mannkynsins. Með því er rutt úr
vegi mörgum hindrunum, er vjer
töldum óyfirstíganlegar. Með því
eru sköpuð skilyrði til þess að
sigrast á öllum sjúkdómum. Og
með því skapast mönnum skilyrði
til þess að lifa jafn áhyggjulausu
lífi og íbúar Suðurhafseyja hafa
lifað, þar sem þeir hafa ekki ann-
að gera en baða sig í sól og tína
fæðu sína af jörðinni. Þegar fram
á atomöldina kemur verður það
mesta vandamál mannanna hvað
þeir eiga að gera við frítíma sinn.
Ef oss tekst að vernda friðinn,
þá er nokkurn veginn hægt áð gera
sjer í hugarlund hvernig úmh'orfs
muni verða í borgum á atomöld-
inni. En það er þó enn sem komið
er aðeins hugmyndasmíð. Borgirn-
ar verða bygðar þannig að hvér
maður njóti þar hámarks lífsþæg-
inda og vellíðunar. Göturnar verða
50—100 metra breiðar. Húsið verða
með löngu millibili.Þar verður
enginn reykur, nema ef menn gera
sjer það til gamans að hafa éíd
á arni, en ekki af neinni þörf. Þá
verður ekki neinn skortur á hita.
Vjer höfum svo öflugan hitagjafa
að hann verður notaður til' þess
að bræða snjó af götunum og vég-
unum.
Þá verða þarna fegurri • skrauf-
garðar en menn hafa þekt, því að
með kjarnorkunni verður hægt að
framleiða betri áburðarefni og á-
hrifameiri en nú þekkjast. Þá
munu verða ræktuð blóm, sem nú
eru ekki til, því að kjarnorkan get-
ur breytt jarðargróðri aiveg eins
og hún getur breytt málmúm. Þar
verður mikið af stórum aldingörð-
um, leikvöllum og hressingarstöð-
um, þar sem almenningur hefst
við, því allir hafa þá nógan tíma.
Það þarf ekki nema nokkra menn
til þess að vinna stund úr degi við
kjarnorkustöðvarnar, en þær frám-