Lesbók Morgunblaðsins - 15.05.1949, Blaðsíða 1
18. tölublað.
Sunnudagur 15. maí 1949.
XXIV. árgangur.
Bergsteinn Kristjánsson:
TORFSKURÐUR OG HEYGEYMSLA
SVO ÖRAR gerast nú breytingar á lifnaðarháttum íslendinga, að ýmis vinnubrögð, sem voru al-
geng frá ómunatíð fram á þcssa öld, eru nu að falla í gleyms ku. I.r Jívi nauðsynlegt að halda til
haga lýsingum á þeim. Hjer er lýst heyskap og störfum í sambandi við liann, eins og þau gerðust
á Suðurlandi til skamms tíma*
HEYFLUTNINGUR af engjum og
túnum og heygeymsla í tóftum og
heygörðum, hefur sennilega alt frá
landnámsöld verið með svipuðum
hætti. Þó mun það fullvíst, að á
söguöld fluttu menn hey á sleðum
eða stórum ækjum og beittu fvrir
uxum eða hestum. En eftir því sem
meira er aflað af heyum á rækt-
uðu landi, og menn gera meiri
kröfur til afkasta í vinnubrögðum,
og minni rýrnunar í geymslu, breyt
ist bæði flutningur og geymsla
heyanna. Og þótt enn megi finna
dæmi þess, að hey sje reitt á
klökkum og geymt í hevgörðum,
er ekki að efa að þeir tímar eru
ekki langt undan, að slík vinnu-
brögð verða talin með þeirn þióð-
háttum, sem hafa vikið fyrir öðr-
um öruggari og fljótvirkari aðferð-
um.
Það er því ekki með öllu óþarft
að lýsa þessum gilda þætti í at-
hafnalífi íslenskra bænda með fá-
um orðum.
En áður en komist er að aðal-
efninu, þarf að segja frá vorverki
Heyband.
einu, sem var nauðsynlegur und-
irbúningur að hinum mikla hey-
flutningi og upphleðslu heyanna,
en það er torf- og reiðingsskurð-
ur.
Torfrista.
Þegar skera skyldi torf eða reið-
ing, þurfti að velja til þess hlýan
þurveðursdag. Þetta verk var
vanalega unnið um eða fyrir miðj-
an júní, þó stundum væri það
nokkru seinna, en þessi tími var
valinn með tilliti til þess, að bú-
ið væri að þurka torfið sæmi-
lega áður en það væri notað. Þó
var stundum frá þessu brugðið og
heytorfið notað blautt úr pælunni,
en það var erfitt og óhreinlegt við
að eiga, og var því sjaldan gert
nema ef torfbirgðirnar þraut
Það voru nokkur vandkvæði á