Lesbók Morgunblaðsins - 21.08.1949, Blaðsíða 6

370
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Umhverfi er sviplitið, og borg-
arstæðið grýttir hólar og hæðir og
eru húsið dreifð um allstórt svæði.
Næst höfninni eru þó húsin með
litlu millibili og snúa sitt á hvað
og götur þröngar og krókóttar og
viða allbrattar og ófærar bifreið-
um. Aðeins næst höfninni eru stein-
steyptir vegarspottar. Flest húsin
eru fremur lítil og rnjög óvíða garð-
ar í kringum þau. í miðbænum eiu
þó nokkrar sætnilegar byggingar
myndarleg kirkja og vel við hald-
ið, þinghús og barnaskóli. Á hæð
þar skamt frá stendur hið svokall-
aða Konungsminni, reist árið 1874,
það er varða ferstrend og topp-
mynduð ca. 30 fet á hæð. Gat jeg
ekki varist þeirri hugsun, að betur
hefði sómt sjer á þessum stað
myndastytta af Grími rauða er
fyrstur byggði í Færeyjum, Sig-
mundi Brestissyni eða Jóhannesi
Paturson mesta stjórnmálaskörungi
Færeyinga. Þarna á hæðinni er við
sýni mikið, enda munu flestir ferða
langar leggja leið sína þangað
Konuugshjóniu
stiga á land
Kl. 10 að rnorgni lagðist konungs-
skipið „Dannebrog“ að bryggju í
Þórshöfn og fylgdi því allstórt her-
skip. Mikill mannfjöldi hafði safn-
ast niður á bryggjuna og voru mót-
tökurnar vel skipulagðar og virðu-
legar. Annars sje jeg ekki ástæðu
til þess að fjölyrða um hátíðahöld-
in í tilefni af þessari heimsókn kon-
ungshjónanna. En óþarflega áber-
andi þótti mjer auðmýktin og kon-
ungshyllin, t. d. var danski fáninn
í yfirgnæfandi rneiri hluta við þetta
tækifæri þótt Færeyingar sjálfir
eigi nú prýðilegan löggiltan þjóð-
arfána. Danskur prestur, en ekki
færeyskur, var valinn til þess að
flytja ræðu — auðvitað á dönsku
— við konungsmessuna í dómkirkj-
unni, og blaðið Dimmalætting taldi
þessa heimsókn konungsins sjer-
staklega þýðingarmikinn sögulegan
atburð, er tengdi aftur og treysti
á ný vináttu og bræðraböndin milli
þjóðanna Dana og Færeyinga sem
rofin hefði verið á stríðsárunum.
Jeg naut góðs af hátíðahöldun-
um. Til Þórshafnar hafði salnast
fjöldi fólks hingað og þangað af
eyjumim. Átti jeg tal við marga
ágæta menn, þar á meðal nokkra
skútuskipstjóra, sem stundað höfðu
veiðar hjer við land, og einn lög,-
þingsmann Johan Pálsson frá
Strendur. Bað hann mig að bera
landsímastj. Guðm. Hliðdal kveðju
og bestu þakkir fyrir góðar við-
tökur og fyrirgreiðslu, er hann var
hjer heima fyrir skömmu. Allir
þessir menn töluðu mjög vinsam-
lega um Islendinga og þau kvnni
scm þeir hefðu haft af þeim Þá
fjekk jeg og ósk mína uppfylta að
sjá þjóðdans Færeyinga í fullu
fjöri og algleymingi. Allir taka þátt
i dansinum, sem vellingi geta vald-
ið, ungir og gamlir, konur og karl-
ar haldast í hendur og dansa í stór-
um hring, sem oft er tvöfaldur.
Engin hljómsveit er eða annar
hljóðl'ærasláttur, en hver svngur
nreð sínu nefi gömul hetjukvæði
og fara hreyfingar í dansinum
nokkuð eftir efni kvæðisins, sern
sungið er. Ekki er mjer grunlaust
um að sumir hafi ljett fótaburðinn
og liðkað raddböndin með gleði-
veigum Bakkusar þessa kvö'd
stund, og er það ekki tiltökumál
við svo hátíðlegt tækifæri Alt fór
þó fram með spekt og varð jeg þess
ekki var að lögregluaðstoðar gerð-
ist þörf. Annars sá jeg engan marm
ölvaðan þá daga er jeg dvalrlist í
Þórshöfn, enda engin vínsala leyíð
í Eyunum. En heimilt mun vera að
panta vín frá Danmörku, en aðeins
lítinn skamt í einu. Dansleikum er
hætt kl. 12 á miðnætti og svo var
einnig í þetta sinn. — En allhávær
söngur helt áfram á götunum tiokk-
uð frameftir nóttu.
Grindaboð
Síðasta daginn sem eg var í Þórs-
höfn veitti jeg því eftirtekt um kl.
4 eftir hádegi, að allmikil ókyrð
var á götum borgarinnar. Sá jeg
ýmsa á harða spretti með langar
stengur um öxl með vöfðum oddi
og með slóra skeiðahnífa dinglandi
á marglitri snúru með skúfum á
endum, er bundin var urn mittið.
Var mjer sagt að grindaboð væri
komið. Öllum búðum var lokað á
svipstund og fólkið þusti á eftir
stríðshetjunum niður að höfninni.
Mátti þar sjá fólk á öllurn aldri
börn og gamalmenni, karla og kon-
ur og voru margar konurnar með
barnakerrur í eftirdragi. Jeg barst
með straumnum niður á hafnar-
bakkann. Þegar þangað kom gaf
að líta fjölda báta af ýmsurn stærð-
um, á að giska 40—50 ér lokuðu
hafnarmynninu og þokuðust hægt
og hægt nær landi. — Þegar að
þrengdi sást grindatorfan vaða of-
ansjávar með miklum bægslagangi
og rporðaköstum og leita færis til
útrásar gegnum bátagirðinguna.
En loks varð kreppt að þeim í lítilli
vík spölkorn innar en þar sem m.s.
Drotningin lá við bryggju. Stóð þar
uppskipun sem hæst. En öll vinna
stöðvaðist og ailir þustu af stað til
þess að sjá viðureignina. Var bá
svo mikill mannfjöldi þarna sam-
an kominn að litlu færra mun hafa
veriö en við konungsmóttökuna.
Hófst nú orustan. Köstuðu báts-
verjar spjótum í hvalfiskana eða
stungu á hol með langskeptum
lensum. Ærðust þá hvalirnir og
brunuðu beint til lands örvita af
hræðslu og kvölum. En þar voru
alls staðar menn fyrir með ífærur
í höndum. Óðu þeir út í sjóinn svo
sjór tók þeim á axlir og hiuggu
krókum í hvalina og drógu þá á
grunn. Voru þá sporðaköst og gusu-
gangur svo mikill, að áhorfendur
þurftu að hörfa frá til þess að forð-
ast sjó og blóðregn, því brátt varð