Lesbók Morgunblaðsins - 02.10.1949, Blaðsíða 4

416
LESBÓK MORGUNBLAÐSTNS
hinum veigaruestu árangrum bylt-
ingarinnar, þjóðernislegum, stiórn-
málalegum eða viðskiftalegum, og
nær til allra Sovjetborgara. hvort
sem þeir eru, innan lands eða ut-
an, og jaínt til þess hvort bað er
Sovjetborgari eða útlendingur sem
í hlut á.
Hver sá skilningur, sem ekki
fellur í kram stjórnarinnar. er
stranglega bannaður og heimfærð-
ur undir samsæri. Eitt ógætilegt
orð eða athöfn getur því orðið til
þess að maður sje tekinn fastur og
hverfi. Þess ber að gæta í þessu
sambandi, að leyniþjónustan hefir
umsjón með hinum fjölmörgu
vinnustöðvum við hin miklu fyrir-
tæki ríkisins, svo sem bygging iðju-
vera, skipaskurða, járnbrauta og
vegagerða.
Vinnuaflinu nær hún þanmg með
ofbeldi. Verkafólkið er þrælkað og
látið ganga sjer til húðarinnar eins
og skepnur, og falla því margir frá,
en stöðugt er fyllt í skörðin með
nýum handtökum.
Rjettur almúgans gagnvart rík-
inu er nú minni heldur en var á
dögum keisaranna og hafa menn
því enga lagavernd gegn ofbeld-
inu, allra síst þegar um pólitísk-
ar ákærur er að ræða.
Þeir, sem teknir eru höndum, fá
ekki að hafa neitt samband við ætt-
ingja sína og ekki fá þeir að kjósa
sjer löglærðan verjanda. Örlög
þeirra eru algjörlega í höndum
leyniþjónustunnar og starfsmenn
hennar eru grimmir og harðbrjósta
og hugsa eingöngu um sinn eigin
hag, að komast til hærri metorða.
Til þess að sýna röggsemi af sjer
hika þeir ekki við að beita hótun-
um, misþyrmingum, falsi og lyg-
um. Og þar sem menn eru teknir
fastir í stórþófjum fyrir hinn minsta
grun, fyrir getsakir og ákærur
manna, sem vilja hefna sín á þeim,
þá er almennur ótti og skelfing um
allt Sovjet Rússland við leyniþjón-
ustuna og þann óteljandi sæg sem
hún hefir af hlerurum, njósnurum,
snuðrurum, kjaftaskúmum, freist-
urum, og mönnum, sem eiga að
koma öðrum í gildru. Allt þjóðlífið
er gegnsýrt af tortrygni og yfir-
drepskap, sem eitrar öll viðskifti
manna manna“.
Athyglisverður er þessi kafli í
grein Löwenthals:
„Flokkurinn hefir í höndum sjer
öll yfirráð, eigi aðeins ríkis og við-
skifta, heldur einnig í öllum fjclags-
málum og menningarmálum. Hver
tilraun um myndun fjelagsskapar,
sem ekki er undir stjórn flokksins,
er talin landráð og hegnt grimrni-
lega fyrir hana.
En öll þau fjelög, sem eru und-
ir handarjaðri flokksins, svo sem
ungkommúnistar, verkamannafje-
lög, starfsmannafjelög, rithöfunda-
fjelög, tónskáldafjelög, verkfræð-
ýigafjelög o. s. frv., starfa öll að
því eingöngu að efla vald flokks-
ins.
Fjelagsskapur til styrktar ein-
hverju málefni eða fyrirtæki ein-
staklinga, er alls ekki liðinn, því
að talið er að slíkt geti leitt til
uppreisnaranda. Það er aðeins í at-
vinnugreinum, þar sem hver þekk-
ir annan gjörla, að leyft er að
stofna íþróttafjelög og fræðslufje-
lög undir eftirliti leyniþjónust-
unnar.
Málgögn stjórnarinnar eru mál-
gögn einveldisins, sem öll þjóðin
er kúguð undir, og það einveldi er
ekki alræði öreigannna heldur al-
ræði yfir öreigunum“.'
Löwenthal lýsir því á eftirfar-
andi hátt hvernig frelsið er afnum-
ið:
„Með Sovjetstjórnarskránni 1936
var í raun rjettri ekkert dregið úr
alveldi leyniþjónustunnar. Eins
og áður er hún ríki í ríkinu og hef-
ir meira að segja sinn eigin her.
Það eru ekki annað en innantóm
orð og yfirdrepskapur þar sem
sagt er að í Rússlandi sje ritfrelsi
og málfrelsi, fundafrelsi og fjelaga-
frelsi, einstaklingsfrelsi, friðhelgi
heimila og brjefa og allir sjeu
jafnir fyrir lögunum.
Strangasta eftirlit er haft með
öllu sem ritað er, og njósnarar
hlera efir hverju orði sem sagt er.
Vei þeim sem kvartar, hann hverf-
ur og sjest venjulega aldrei fram-
ar.
Rithöfundar, sem láta sjer verða
það á að fylgja ekki nákvæmlega
bjartsýnis forskriftum yfirvald-
anna, annað hvort með því að
drepa á eitthvað sem aflaga fer,
eða draga dár að einhverju á góð-
látlegan hátt, eru stimplaðir sem
„svikarar við hina miklu rússnesku
þjóð“ og „frægð hennar undir
stjórn Stalins.“ Rit þeirra fást ekki
birt, en þeir mega eiga von á að
fá að kenna á betrunaraðferðum
leyniþjónustunnar. Dómarar, sem
ekki dæma eftir hinni nýjustu
„línu“, verða fyrir svæsnustu árás-
um blaðanna, eða þá að þeir eru
blátt áfram settir af og fluttir í
fangabúðir.
Það er ekki um neitt almennings-
álit að ræða í Rússlandi, því að
blöðin taka ekki greinar af öðium
en þeim, sem eru á hinni rjettu
línu“.
Oft kvisast þó um misfellur, sum-
ar hinar alvarlegustu, en aðeins
þegar þær eru orðnar óþolandi og
flokknum og leyniþjónustunni er
greiði ger með því. En þar sem
engin sjálfstæð gagnrýni kemst að
og stjórnin er mjög afskiptalítil þar
sem ekki er um pólitísk málefni að
gera, þurfa menn lítt að óttast það,
þótt þeir geri embættisafglöp, því
að»„góð sambönd“ og mútur geta
þar gert kraftaverk.
Enginn maður má búast við því
að geta náð rjetti sínum. Þess
vegna er það skiljanlegt, að virð-
ing fyrir lögum og rjetti sje jafn-