Lesbók Morgunblaðsins - 16.10.1949, Blaðsíða 2

LESBÓK MOKGUNtíLAÐSLNS

hernámssvæði Rússa í Austur-
ríki:
„Fari’maðúi-'úih hin mörgu olíu-
lindasvcéði! og'táll' við verkamenn,
sem þaf*‘éríí'þúyúúdum saman, þá
getur máður'ökki varist þeirri hugs
un, að verá kóhiihii að minsta kosti
hálfa old aftur'1 tímann.
Verká'meftn tiafá engin rjettindi
og ófullnsfei’jdHöl'öryggi. Þeir verða
að hafast' Við í fufiíim örgustu hreys
um, og þéír tyéfiðá að kaupa allt
í söluskálum vinnustöðvanna, og
eru þanrtig fóThaflömb hins misk-
unnarlaUsaíí'a' -ár ðráns“.
suisiittnrvtiA ■
Hjer ^r att vic| fiinar austurrisku
olíulinúir hjá( Ölí^ierdorf, sem Rúss
ar starfrækja nú. .
.''.iiic.rfnnmsa
Blaðið segir ennfremur frá því,
að vopnuð varðsveit, skipuð arg-
vítugustu koramúnistum Austur-
ríkis, hafi þarna eftirlit, og fari
fram með.takmarkalausum hrotta-
skap og svifist ekki að taka menn
fasta, eí þeir. hafa illan bifur á
þeim, og ákæri þá fyrir skemdar-
verk.
Að lokum birti jeg hjer athygl-
isverða frásögn um ástandið í verk-
lýðsmálum Júgóslavíu. Hún er eft-
ir fyrverandi júgóslavneskan
kommúnista: „Svo kom þá hið
kommúnistiska ríki blátt áfram í
staðinn fyrir atvinnurekendur og
beitti ótæ<pt öllum þeim völdum,
sem stjórnum einum eru í hendur
fengin. Dauðarefsing var lögleidd,
og henni framfylgt, ef nokkur
verkamaður gerðist svo djarfur, að
vilja stofna til verkfalls. „Kapital-
istarnir“ höfðu þö áður viðurkfent
verkföll, sem löglegt vopn. Dýbliss-
ur, þræíkun í námum, fangabúð-
ir o. s. frv. beið allra þeirra, sem
grunaðir voru um skemdarverk, og
þangað fóru líka þeir verkamenn.
sem skiftu um vinnustað upp á
eigin eindæmi, eða kröfðust launa
fyrir yfirvinnu.-
Á fundum ogfráöstefnum, í blöð-
um og útvarpi var altaf hamrað á
þessu við verkamenn: Verkamenn
Júgóslavíu slíta sjer ekki lengur út
fyrir kapitalistiskar blóðsugur og
blóðhunda. Þeir vinna fyrir hið
kommúnistiska ríki. Þetta nýja ríki
er ríki verkamannanna og þess
vegna eru þeir að vinna fyrir sig.
Við ríkið er ekki hægt að semja.
Vinnutími og vinnulaun hefir verið
ákveðið af ríkinu, það er að segja
af verkamönnum eða þjóðinni. Rík-
ið gætir hagsmuna verkamannsins.
Þess vegna er alt, sem skaðað get-
ur ríkið ekki annað en landráð og
verðui hegnt eins og við á“.
„Aktivistarnir" hafa á hverjum
fundi verið að hvetja verkamenn
til þess að koma á vinnukeppni og
sjá hver geti afkastað mestu á
skemstum tíma. Auðvitað á þessi
keppni að fara fram undir eftir-
liti OZNA. Sá sem sigrar verður
kallaður „vinnuhetja“ og fær op-
inber verðlaun ....
En þegar nú einhver hefir sett
þetta met, þá verður þess fram-
vegis krafist af öllum verkamönn-
um í sömu grein, að þeir afkasti
jafn miklu eða meira. Þetta met
verður þá sem mælikvarði á lág-
mark í afköstum, sem allir verða
að ná. Sá, sem ekki nær því verð-
ur stimplaður skemdarvargur og
OZNA tekur hann til „meðferðar".
Þegar þessi mælikvarði á afköst
hefir verið fenginn, verður farið
að hugsa um að yíirstíga hann.
Aftur kemur einhver af Aktivist-
um á fund með verkamönnum og
segir að ný keppni eigi að fara
fram, og þeir verða auðvitað að
sætta sig við það. Aftur er svo sett
nýtt met, og svo er það notað sem
nýr mælikvarði á meðalafköst o.
s. frv. Afleiðingar þessa svokallaða
Stachanovismus er eyðilegging fyr
ir verkamenn. Þeir verða algjör-
iega úttaugaðir, veikjast og eru
brátt grafarmatur.
Hvernig eru launakjörin?
Ef Sovjet Rússland væri „sælu-
ríki verkamanna“ eins og haldið
er fram í áróðri kommúnista, þá
ætti það best að sjást á launakjör-
um verkamanna og starfsmanna,
jöfnuði á tekjum og bættum lífs-
kjörum. En hvernig er þessu var-
ið?
Sænski jafnaðarmaðurinn Bruno
Kalnins segir svo frá því:
„Síðan 1930 hefir verið stórkost-
legur munur á hinum hæstu og
lægstu launum í Sovjet Rússlandi.
Nú er það alvanalegt að munurinn
sje einn á móti 80.
Helstu flokksmenn og embættis-
menn, svo sem verkfræðingar, for-
stjórar, prófessorar, liðsforingjar,
rithöfundar, listamenn og Stacha-
novistar fá mánaðarlega 3000—
15.000 rúblur í kaup. En broddarnir
svo sem ritarar flokksins, ráðherr-
ar, lögreglustjórar, hershöfðingj-
ar og vísindamenn fá allt að
30.000 rúbla á mánuði, því að marg-
ir þeirrra gegna meira en einu vel-
launuðu embætti og svo eru verð-
laun fyrir sjerstök afrek.
Svo hafa broddarnir og ýmis önn
ur fríðindi. Þeir mega eiga sitt eig-
ið hús ásamt húsgögnum. Þeim
eru fengnir bílar til afnota. Þeir
hafa sín eigin veitingahús, hress-
ingarhæli, sjúkrahús. Einnig hafa
þeir aðgang að bestu sætunum í
leikhúsunum, óperunni og kvik-
myndahúsunum. Margir þeirra eiga
stóreignir, eigin „villur“ og stór-
fje í bönkum.
Einkennisbúningar, orður, titlar
og heiðursmerki hefir verið tekið
upp að nýja og nú útbýtt í miklu
stærri stíl en nokkru sinni var á
keisaratímunum. Margir vt**?a-
legir starfsmenn eru í einkennis-
búningum. Hin vtri merki stjelta-
mismunarins haía verið sett í
„system“ í Sovjetríkinu.
Liðsíoringjarnir í hernum liafa
íengið sínar gyltu snúrur, skraut-