Lesbók Morgunblaðsins - 08.01.1950, Blaðsíða 2

2
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
hann ekki fótaferð og dó 23. nóvem-
ber.
Árið 1937 kom út hjá Gyldendal
minningarrit um hann og er þar
tekið ýmislegt upp úr dagbókum
hans meðan hann var hjer í Revkja
vík. En í bókinni segir svo um
þetta:
Frá sendiherratið Böggilds í
Reykjavík og viðskiítum hans við
íslendinga liggja fyrir svo mikil
gögn — brjef, dagbækur, blaða-
greinar og fyrirlestrar — að það
mundi ærið til að fylla margar
bækur. Margt af þessu á þó ekki
heima í ævisögu, en getur sennilega
komið að gagni fyrir þá, sem rita
nútíðarsögu íslands. —
Eitt af fyrstu verkum Böggilds
í Reykjavík var að reyna að fá
keypta eign, er bæði gæti orðið
skrifstofa og bústaður fyrir danska
sendiherrann. Tókst það ekki fyr
en eftir mikla vafninga, því að þá
var mikil húsnæðisekla í Reykja-
vík. Eignin, sem honum tókst að
ná -í, var hús Sturlu Jónssonar
kaupmanns, og kaupverðið var
210.000 krónur. Á íslenskan mæli-
kvarða var þetta stórhýsi, þrjár
hæðir úr járnbentri steinsteypu,
og tiltölulcga stór garður umhverf-
is.
Háðkvæði.
(Út af þessum kaupum kom skop
kvæði í danska blaðinu „B. T.“ og
er efni þess þetta:
Sturla Jónsson var i'átækur íiski-
maður í Reykjavík. Hann gekk í
duggarapeysu og það var stærsta
löngun hans að geta komið sjer
upp kofa, bygðum úr grjóti, torfi
og þangi. Að lokum tókst þetta.
Kofinn var að mestu grafinn í jörð,
og einhvern dag er Sturla situr
þarna og er að hugsa um hve gott
sjc að hafa húsaskjól, ber þar að
danskan tnínn, senfi er i húsnaeðis-
hraki H^hrí spyr Sturlu hvað hann
vilji fá fyrir kófann. Þa bra Sturlu
en hann hugsaði með sjálfum sjer
að ekki skyldi hann láta kotið fyr-
ir minna en 37.50 kr. Þá sagði sá
danski: „Jeg ætla ekki að fjefletta
þig. Jeg skal kaupa af þjer kofann
fyrir tvö hundruð þúsundir króna.“
Þegar Sturla heyrði það, fekk hann
hláturkrampa og dó. Nokkrum dög-
um seinna var honum ekið út í
kirkjugarð og á leiðinni þangað
hugsaði hann: „Ef jeg væri ekki
dauður, þá skyldi jeg nú kaupa alla
Reykjavík.“----------
Þetta lýtur að því, að Dönum
mun hafa þótt kaupverðið nokkuð
hátt, og að ekkert hús á íslandi
gæti verið svo mikils virði).
Fyrsta dvölin á íslandi.
Fyrst í stað notaði Böggild tím-
ann til þess að heilsa upp á eins
marga mikilsmetna íslendinga og
hægt var. Þess á milli fór hann í
útreiðartúra, heimsótti Alþing, fór
í kirkju og á söfn. Hann varð þegar
hugfanginn af hinni stórbrotnu
náttúrufegurð íslands og ágætum
listamönnum þess. Og þótt sam-
ræðurnar gengi fremur stirt, kemst
hann að því, að íslendingar voru
farnir að fá meiri áhuga fyrir dönsk
um málefnum en áður. Þeir gleðj-
ast út af því að Danir skuli endur-
heimta Suður-Jótland, og með á-
huga fylgjast þeir með öllu því
sem Danir gera til að bæta sam-
búðina milli íslands og Danmcrkur.
Þá verður hann og einnig að út-
vega sjer smiði til þess að gera
breytingar innan húss, og það sem
nýtt er fyrir hann, að auglýsa eftir
þjónustufólki og semja um kaup og
kjör við þær stúlkur, sem vilja
verða vinnukonur hjá honum. Þar
á meðal er roskin stúlka, sem heit-
ir Marsibil og meðan hann er að
tala við hana veröur henni litið á
mynd af frú Böggild og spyr: „Er
þetta nú konan yðar?“ Og svo rýk-
ur hun til að þurka af myrtdinni
með svuntuhoimuu smu. Auðvitað
tók Böggild hana í vist og næsta
morgun byrjaði hún á því að færa
honum morgunkaffi með niður-
soðnum plómum, pylsu og mysu-
osti.
í dagbók Böggilds er ýmislegt að
finna frá þessum tíma, meðal ann-
ars þetta:
Sunnudagur 31. ágúst: Fór aftur
í dómkirkjuna. Ungur prestur.*
Get fylgst með í sálmunum, en skil
ekki nema einstaka setningu í ræð-
unni. Guðsþjónustan hugnæm og
gamaldags. Skemtilegt að horfa á
hina mörgu þjóðbúninga og hin
svipmiklu andlit. Ágætt, samvalið
fólk.
14. sept.: Fekk heimsókn kap-
teins G. í Hjálpræðishernum. Það
er prúður maður og hann trúir á
velvild íslendinga í Dana garð. —
Að minsta kosti hundrað börn að
leika sjer í garðinum og tína ribs-
ber. Varð seinast að reka þau burtu.
Ljómandi norðurljós.
20. sept.: Fór í miðdegisverð hjá
M. og þar voru fleiri gestir. En
hvað þessir íslendingar eru undar-
legir og þöglir. Það var naumast
hægt að toga úr þeim orð fyrst, en
svo íóru þeir að blíðkast og seinast
brostu þeir. Oft fellu samræðurnar
alveg niður og við þögðum allir í
eina eða tvær mínútur. Það er ekki
hlaupið að því að komast að þeim
— þeir virðast undarlega þöglir og
fákunnandi, en þó finnur maður að
innan við hina ytri skel er sjald-
gæf gnægð fróðleiks og mann-
kosta.--------
Engir saingleðjast.
Eftir sex vikna dvöl á íslandi að
þessu sinni, hvarf Böggild til Dan-
merkur, en kom aftur á „fullveldis-
daginn“ 1. des. Og nú kom hann
ásamt „frú og fylgdarliði“, eins og
stóð í íslensku blöðunum, en fylgd-
arLiðið var dönsk cldabuska.
’ Það rar sjera Bjarrn Jónssbn, þa
nýkommn lungað.