Lesbók Morgunblaðsins - 26.03.1950, Blaðsíða 10

132
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
irnir gæta þess að stökkva af ,,trill-
unni“ nógu snemma. Það eru aðeins
farþegar, sem verða fyrU slysum“.
Vjer mættum öðrum „trillum“
hlöðnum með te. í hvert skifti veltu
þá ökumenn okkar sinni trillu út af
brautinni, svo að hinai gæti kom-
ist leiðar sinnar.
CHIAOPANSHAN stendur á hárri
tungu milli tveggja gljúfra. Þar er
veitingahús, sem Japani átti áður,
en nú ríkir þar frú Li Goat-kian,
vingjarnleg kona og háttprúð. Hún
er með „hjúskaparmerkið", breiða
svarta rönd frá munnvikum út að
eyrum.
Það var gott að komast í húsa-
skjól og fá heitt bað og mikinn og
góðan mat.
Frú Li var um skeið fulltrúi
hjeraðs síns á þinginu í höfuðborg-
inni. Það var árið 1946.
„Hún sagði af sjer vegna þess að
hún er kona og ekki vön að fást við
stjórnmál“, sagði túlkurinn. „Hún
segir að jafnrjetti karla og kvenna
sje ekki til neinnar blessunar fyrir
kvenfólkið.“
Morguninn eftir var lagt á stað
og fyrst farið yfir hættulega brú á
Tanshui-ánni. Þar sáum vjer einn
af þessum stóru, svörtu afríkönsku
sniglum (achotina fulica), sem nú
eru orðnir landplága víða á Kyrra-
hafseyjum. Japanar fluttu þá þang-
að, og ætluðu að hafa þá til mann-
eldis, því að viðkoman er gífurleg.
Hjer á Formosa safna Kínverjar
þeim og ala endur á þeim, en af-
komendur frumbyggjanna hafa þá
til matar, sjóða úr þeim súpu og
segja að hún sje ágæt!
Hjá þorpinu Chikoutai kom hóp-
ur af börnum á móti okkur. Þau
voru feimin fyrst, en það fór af
þeim þegar vjer gáfum þeim ame-
rískt sælgæti. Frú Li hafði fylgt oss
hingað, því að þarna bjuggu frænd-
ur hennar. Og þarna sáum vjer
fjóra ættliði og þeir voru talandi
tákn þeirrar breytingar, sem þarna
er að verða. Það var nú fyrst faðir
Li, áttræður að aldri og seinni kona
hans. Þau voru bæði með hörunds-
merki kynstofnsins, svartan blett
í enni. Li sjálf var líka með hör-
undsflúr, eins og áður er getið. En
sonur hennar og kona hans voru
ekki með ættarmerkið og barn
þeirra 7 mánaða gamalt, var klætt
eins og amerísk ungbörn nú á dög-
um.
Um kvöldið fórum vjer aftur til
Taipei og hvíldum oss þar um nótt-
ina, en daginn eftir átti að fara í
hringferð um eyna.
FYRST var ferðinni heitið til Chia-
ochi á austurströndinni. Vegurinn
liggur í gegnum skóg utan í snar-
brattri skriðu. Þar höfðu Japanar
gert hella mikla fyrir landvarnar-
lið sitt. Skriður falla oft yfir veg-
inn, og voru unglingar, aðallega
stúlkur, að vinna við að hreinsa
veginn og báru grjótið í tágakörf-
um og fleygðu því fram af vegar-
brúninni. Var þar víða hengiflug
og leið nokkur tími áður en vjer
heyrðum grjótið skella á sjónum
íyrir neðan.
Undir sólarlag beygði jeppinn
fyrir klettanef. Þar blasti við dýr-
leg sjón, fagurgræn sljetta og
Kyrrahafið framundan. Skamt und
-an landi reis klettaeyan Kueishan
eins og ferleg skjaldbaka upp úr
sjónum (hún heitir líka Skjald-
bökuey) og gylti sólin hana en frið-
arbogi hvelfdist yfir alt saman eins
og fögur umgjörð.
Daginn eftir var haldið suður
sljettuna og fórum vjer fram hjá
mörgum pappírsverksmiðjum og
fá þær nóg hráefni úr skógunum í
fjöllunum. Þarna í fjöllunum vaxa
einnig kamfórutrje. Hafði Formosa
áður miklar tekjur af því að flytja
út kamfóru, en nú hefur dregið
mjög úr því síðan menn komust
upp á að framleiða kamfóru úr
terpentínu.
Hjá Suao lýkur sljeitunni og fjöll
ganga aftur fram í sjó. Og þarna
hófst sá glasfralegasti vegur, sem
jeg hef sjeð. Japanar höfðu höggv-
ið hann inn í 1000 feta há björgin.
Sums staðar eru göng boruð í gegn
um snasir, jeg taldi 14 slík göng.
Vegurinn er svo mjór, að bílar geta
ekki mæst, en á stöku stað eru út-
skot. Steyptur öryggisgarður er á
fremri brún, en hann var víða brot-
inn og hafði fallið niður í hafið
djúpt fyrir neðan. Einhver gaman-
samur náungi hafði raðað lausum
steinum í hallfleytt skörðin.
Vjer komum að Tarokoánni, sem
kemur fram úr gljúfrum. Þar var
rafmagnsstöð, en hún var nú gagn-
laus, því að hún hafði stíflast af
leðju úr ánni. Önnur rafmagnsstöð
hjá Tungmen var þó ver farin,
því að hún var komin í kaf í leðju
og sand. Árfarvegurinn hafði þar
hækkað um 56^/2 fet.
Eyarskeggjar hafa þann sið þarna
að brenna skógarspildur f fjalls-
hlíðunum, rækta þar kartöflur á
meðan nokkurt frjómagn er í mold-
inni, og taka svo annan stað fyrir.
Þá nær rigningarvatnið sjer niðri
í flögunum og scpar öllum jarð-
vegi niður í árnar, enda eru þær
oft þykkar eins og grautur.
Bílvegur nær ekki lengra en að
Hualienchiang. Þar er höfn og þar
áttu Japanar aluminium-verk-
smiðju. Þaðan liggur svo járnbraut
til Taitung 108 mílum sunnar. Vjer
frjettum þarna að miklir vatna-
vextir hefði tekið af járnbrautina
á nokkrum stöðum, og yrði farþeg-
ar því að ganga langa leið og bera
farangur sinn.
Jeg settist einn upp í lestina, hin-
ir urðu eftir. Lestin var troðfull af
fólki og það reyndi að hliðra til
fyrir mjer. Jeg efast um að það
hefði verið hliðrað til fyrir Kín-
verja í járnbraut í Ameríku.