Lesbók Morgunblaðsins - 06.04.1950, Blaðsíða 3

LfcáiíÚK MORGUWtíLADöJUNt)
i'Ji
farangur aiiur iatinn i ierjubaunn,
en hestannr reknir á sund í ána.
Þegar báturinn kom yfir voru hest-
arnir komnir upp úr ánni og höfðu
velt sjer. Jeg var sendur að sækja
þá, og stóð það heima að pabbi var
að ljúka við að bera af bátnum
þegar jeg kom með þá.
Komið var að hádegi er við lögð-
um á stað frá ferjustaðnum, og fór-
um sem leið lá út á Ásaveginn, hjá
Vælugerði og Onundarholti, niður
í lága Flóann, suður hjá Sviðu-
görðum og Gegnishólum. Suður í
Hólavöll fórum við um kvöldið,
tjölduðum þar og sváfum um nótt-
ina.
Næsta morgun fórum við á fæt-
ur kl. 5. Þá var glaða sólskin og
skafheiðríkt loft. Jeg flýtti mjer
eins og jeg gat að ná saman hest-
unum, því tilhlökkunin var mikil
að sjá Eyrarbakka og hina marg-
umtöluðu og margþráðu Bakkabúð,
sem var svo há, að þeir sögðu að
hraunið, sem kom úr Krakatindi
hjá Heklu 1872 og hlóðst upp með
Valahnúk, væri ekki hærra!
Við fórum niður á sjávarbakk-
ann vestan við Baugstaði og svo út
að Stokkseyri. En þar fórum við
niður fyrir sjógarðinn, því að eng-
inn vegur var í gegnum þorpið; þar
var þá heldur engin verslun. Þegar
við komum út að Gamla-Hrauni,
þurfti pabbi að stansa þar, og á
meðan gat jeg litast um. Og þeirri
sjón gleymi jeg aldrei.
Á skipalegunni á Eyrarbakka
lágu tvö stór seglskip,- mcð danska
fána við hún. Og svo blasti vjð mjer
hin mikla og íagra Eyrarbakkabúð,
rneð tvo danska íána á stöng. Þessa
íjóra iána á búðinni og skipunum
bar við bláa fjallshlíðina í baksýn,
og þótti mjer það svo tíguleg og
fögur sjón að rnjer fanst jeg vera
kominn í annan heim, og mjer
hefði opnast dýrlegt ævintýraland.
Og enn i dag ber ljóma af þessari
fyrstu för minni á Eyrarbakka,
þótt langt sje um liðið.
SVO var það fyrsta rjettaferðin
mín. Jeg hafði hlakkað svo mikið
til hennar, að jeg byrjaði að telja
dagana hálfum mánuði áður.
Fimtudagskvöldið fyrir rjettir
var ætíð lagt á stað, hvernig sem
veður var. Fólk af ýmsum bæum
hópaðist saman, og voru oft 20—30
í hóp. Upp í Landrjettir var full 3
stunda hröð ferð heiman frá mjer,
en þótt lagt væri nokkuð tíman-
lega á stað, var ekki komið í rjett-
irnar fyr en í myrkri. Menn þurftu
oft að staðnæmast á leiðinni og
fara af baki. Eldri piltarnir höfðu
með sjer á rjettapelanum og þurftu
oft að dreypa á honum. Stundum
var íarið heim á bæi til að fá sjer
kaffi, og alt tafði þetta fyrir.
Hjettarnes liggur í alnbogabót
Rangár. Vefur hún sig blá og tær
að því á tvo vegu, en fyrir ofan
eru grasi grónir vellir og svo kletta
-belti sem lykur þarna um. Þarna
undir klettabfeltinu voru tjöld fjalla
-manna, hvert við hliðina á öðru,
á rennsljettum völlum, sem nýlega
höfðu verið slegnir, og fallegri ljá-
för og skára hef jeg aldrei sjeð. í
nesinu var fjársafnið geymt í sjálf-
heldu. Þar voru og hestar fjall-
manna og þangað var farið með
alla aðra hesta, svo að þeir skiftu
hundruðum.
Við byrjuðum á því að hitta fjall-
mann okkar og fá hjá honum kaffi,
en stúlkur, sem voru með í ferðinni,
gáfu honum lummur af nesti sínu.
Engin stúlka cða kona fór $vo í
rjettirnar, að hún hefði ekki með
sjer iullan klút af lummum. Um
nóttina voru þær svo í pukri að
lauma lummum að þeim piltum,
sem þeim leist best á. Varð af þessu
talsverður metnaður, því að strák-
arnir spurðu hvor annan á eftir:
„llvað voru það margar stúlkur,
sem gáfu þjer lummur í rjettun-
um?“ Sá þótti mestur maðurinn,
sem flestar átti lummu-stúlkurnar!
Þegar leið að miðnætti fór fólkið
að hópa sig saman og syngja. Var
þá oft sungið vel, og þótti það
prýðileg skemtun. Við strákarnir
tókum okkur út úr og fórum að
glíma; það þótti okkur betri skemt-
un. En sumir karlarmr fengu sjer
vel í staupinu, urðu svo saupsáttir
og lentu upp úr því í áflogum, svo
að þeir gengu bláir og blóðugir úr
þeim hildarleik. Gæti jeg nefnt þá^
til nokkra kunna menn, en skal láta
nægja að segja frá einni viðureign.
Með birtu rjettamorguninn sat
jeg á fallegum bala uppi undir
klettunum, og var að horfa á hesta-
mergðina og fjársafnið mikla, sem
breiddist um nesið. Þá sje jeg hvar
maður kemur hlaupandi frá rjett-
inni og ræðst á nokkjra menn, sem
stóðu í hóp á flötinni fyrir neðan
mig. Þeir reyndu að verjast lion-
um, en hann gekk berserksgang,
grenjaði og froðufeldi og barði óður
á báðar hendur. Þusti nú fólk að,
bæði konur og karlar, og stóðu allir
ráðalausir, því að enginn þorði að
ráðast gegn þessum óða manili. Að
lokum gengur þó þreklega vaxinn
maður út úr hópnum, hleypur á
hinn óða mann, tekur hann hrygg-
spennu pg lyftir honum upp á
bi^ingu sjer eins og það væri dreng-
ur. Síðan hljóp hann með hann í
fanginu nokkuð út fyrir mann-
hringinn, skellir honum þar niður
og legst ofan á hann. Hinn óði mað-
ur barðist um á hæl og hnakka, cn
gat ekki losað sig úr þessum lieljar-
greipum, og þannig helt hinn hon-
um í fulla klukkustund, meðan
mesta æðið var að renna af honum.
Jeg hef aldrei sjeð hraustlegri
handtök á ævi minni.
Þegar björgin fórst
við bæarvegginn.
PABBI var ekki talinn fatækur, en