Lesbók Morgunblaðsins - 16.04.1950, Side 7
LESBÖK MORGUNBLAÐSIKS
211
ETHIOPIA
%
ÞETTA marghrjáð'a land er nú að rjetta við, undir viturlegri stjórn
Haile Selassie keisara. Aðalinnflutningur landsins er mannvit og þekk-
ing.
FYRIR rúmum aldarfjórðungi stóð
Haile Selassie keisari í Ethiopiu
frammi fyrir ráðstefnu þjóðabanda
-lagsins gamla og grátbændi það
um að bregðast ekki skyldu sinjii,
en koma Ethiopiu til hjálpar þegar
í stað. Mussolini hafði þá sent ó-
vígan her inn í landið til þess að
leggja það undir sig. Bæði ríkin,
Ethiopia og Ítalía voru í þjóða-
bandalaginu, og enginn efaðist um
að Mussolini væri að fremja níð-
ingsverk. En þjóðabandalagið þótt-
ist ekkert geta, annað en setja við-
skiftabann á ítalíu, sem livorki
varð þó fugl nje fiskur.
„í dag mjer, á morgun þjer.“
Þær þjóðir, sem ekki vildu reisa
rönd við ofbeldinu þá, fengu sjálf-
ar seinna að kenna á því, og skilja
nú máske betur en áður hvernig
Haile Selassie var innanbrjósts,
þegar honum var neitað um hjálp.
Síðan hefur hann ekki komið
mikið við alþjóðamál. Þó vakti
talsvert umtal, skeyti sem kom frá
honum til S.Þ. í Lake Success fyrir
tveimur árum. Það var á þá leið,
að þrátt fyrir hernað og hervirki
í landinu, ætluðu Ethiopiumenn
ekki að biðja um alþjóðahjálp til
endurreisnar, og skyldi S.Þ. því
beina þeirri hjálp til þjóða, sem
væri ver á vegi staddar.
Hvort er nú heldur, að Haile
Selassie er of stoltur til þess að
þiggja alþjóðahjálp, eftir það sem
á undan var gengið, eða hefur land
hans rjett við upp úr styrjöldinni?
Hvort tveggja.
Það er margt einkennilegt að ger-
ast í Ethiopiu. Ferðamaður nokkur
spurði keisarann, hvað hann segði
um þá ítala, sem orðið hafa eftir í
landinu.
„Mjer líkar ágætlega við þá,“
svaraði keisarinn. En þegar hann
sá að undrunarsvipur kom á and-
lit spyrjandans, brosti hann og
sagði: „Jeg á við ítölsku landnem-
ana hjerna, en ekki fasistana, sem
óðu yfir landið með báli og brandi
og brytjuðu þjóðina niður.“
Þegar ítalir höfðu lagt Ethiopiu
undir sig, þóttust þeir vissir um að
hún mundi aldrei ganga sjer úr
greipum. Hófust þeir því handa þar
um miklar framkvæmdir. Þeir
fluttu þangað landnema í stórhóp-
um, gerðu vegi, reistu brýr, lögðu
járnbrautir og reistu verksmiðjur.
Þeir fluttu þangað nýung í húsa-
gerð.
Frumbyggjarnir voru ekkert sjer
-lega hissa þótt þeir sæi flugvjelar,
eða heyrðu í útvarpi, en þegar þeir
sáu vatn koma rennandi um krana
inni í húsi, þá gekk alveg fram af
þeim. Og síðan telja þeir rennandi
vatn inni í húsum hámark menn-
ingar og framfara. Nú þykir þar
enginn maður með mönnum nema
því aðeins að hann eigi baðker og
geti baðað sig heima. Það er því
kapphlaup um að ná í baðker, og
það er látið sitja fyrir öllu öðru.
Þegar Bretar leystu Ethiopiu
undan oki ítala árið 1941, þá kom
Haile Salassie í veg fyrir það að
þeir ítalir, sem flust höfðu þangað
búferlum, væri settir í fangabúðir.
Þakklæti sitt fyrir það hafa þeir
sýnt með því að vera kyrrir í land-
inu og hjálpa »til við endurreisn
þess, hver á sínu sviði. Og það er
gott fyrir landið, því að margir
Drotningin.
þeirra eru iðnlærðir menn og verk-
fræðingar.
Annars er það táknrænt fyrir
stjórn Haile Selassie, að aðalinn-
flutningur landsins seinustu árin
hefur verið — mannvit og þekking.
Hann hefur fengið húsameistara
frá Austurríki, fjármálamann frá
New York til þess að stjórna þjóð-
bankanum, breskan hershöfðingja