Lesbók Morgunblaðsins - 23.04.1950, Blaðsíða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
227
*UiÉ fíoááinn
Af berginu fossinn byltist í gljúfrið niður,
blikar löðrið er kvöldroðinn gilið fyllir.
fm hljóða jörð ríkir hásumar nætur friður,
hnigandi röðull klettaborgina gvllir.
Áin rennur áfram með þungum straumi,
undir fótum mjer hamrarnir köldu titra.
Horfi jeg þöguli og heillaður sem í draumi
hvernig regnbogans litir í vatninu glitra.
Af titrandi brúninni stari jeg hálfvegis hræddur,
með hrollkenndri lotning og gleymi rúmi og tima.
Nú finn jeg best hve máttvana maður er fæddur
og megnar lítið við náttúruöflin að glíma.
1 helkulda vetrarins sumarsins blómjurtir sölna
og svo eru örlög þess manns, sem er breytingum háður,
vinirnir bregðast og fegurstu rósimar fölna,
falla í gleymsku þau loforð sem veittust oss áður.
En fossinn gamli fram af brúninni stekkur
og fæst ekki um þótt breytingum annað taki,
kveður hann ljóð um kletta, hiíðar og brekkur
og kannske um það er sá hann að f jalLabaki.
SVERRIR HARALDSSON.
600 e. Kr. Örvarnar eru svo vel
haldnar, ófúin sköftin og jafnvel
stýrifjaðrir, að þær hljóta að hafa
legið í snjó því nær allar þessar
aldir og því ekki fundist fyr en
fannir leysti í yfirstandandi hlý-
viðristímabili.
Vitanlega hafa veiðimenn týnt
örvum þessum, og sums staðar hafa
þær legið með hreindýrabeinum,
er bendir til þess, að sært dýr hafi
hlaupið með þær og gengið bog-
manninum úr greipum. Slíkur forn-
leifafundur gefur vissulega tilefni
til margra heilabrota.
Veðráttusveiflur lijer á landi.
Ein er sú skoðun, sem jeg vil
drepa á, af því að hún snertir okk-
ur sjerstaklega og hefur verið dreg-
in fram í sambandi við það efni,
sem jeg hef rætt hjer, en það er
tilgátan um, að loftslag hafi versn-
að stórum hjer á landi og á Norður-
löndum á 13. öld, og hafi það leitt
til efnahagslegrar og stjórnarfars-
legrar hnignunar í þessum lönd-
um.
Um þetta hefur verið geysimikið
ritað og harðlega deilt. Jeg sje mjer
ekki fært að taka upp rökin með og
móti þessari tilgátu. Það yrði of
langt mál. En jeg skal þegar taka
það fram, að mjer virðast flest rök-
in, sem færð hafa verið fram til
stuðnings þessari tilgátu næsta
haldlítil. Bæði Þorvaldur Thorodd-
sen og Friðþjófur Nansen höfnuðu
þessari skoðun, en hinir munu þó
vera öllu fleiri, sem hallast að
henni.
í grein, sem jeg skrifaði í Skírni
1926 er þetta mál rakið allítarlega,
og verð jeg að leyfa mjer að vísa
til þess, og síðan hefur ekkert kom-
ið fram, svo jeg viti, sem breytir
skoðun minni á þessu atriði.
Hitt tel jeg víst, að veðurfar hafi
tekið sveiflu niður á við — eða
versnað á tímabili, síðan landið
byggðist. En það tímabil hefst að
mínu áliti ekki fyr en á 17. öld og
stendur síðan með ýmsum smá-
sveiflum, vondum og góðum árum
á víxl, fram um síðustu aldamót
og mjer er næst skapi að segja fram
um 1920.
íW
HREINSKILNI
Söngkonan Ernestine Schumann-
Heink var bæði stór og feit. Og hún
var ákaflega geðgóð og kipti sjer ekki
upp við neitt. Einu sinni átti hún að
syngja í Detroit, en þar voru húsa-
kynni þannig að hún varð að ganga
þar um, sem hljómsveitin hafði bæki-
stöð sína og smeygja sjer á milli nótna
grindanna. Þarna var svo þröngt að
hún íeldi niður nokkrar nótnagrindur
og blöðin fuku sem skæðadrífa í allar
áttir.
— Uss, frú, hvíslaði hljómsveitar-
stjórinn, farið þjer hægt og rennið yð-
ur á rönd.
Frúm leit yfir þann glundroða, sem
hún hafði valdið, og ypti sínum feitu
öxlum. Svo varð henni iitið á áhorf-
endur, sem sátu agndofa út af þessu.
Þá rjetti hún upp hendina og sagði
hátt:
— Herra trúr, það er engin rönd á
mjer!