Lesbók Morgunblaðsins - 30.04.1950, Blaðsíða 6

242
LESBOK morlunblaðsins
/
að verð útflutningsframleiðslu okk
ar fer sílækkandi og að við höfum
lifað um efni fram á undanförnum
árum. Nú er efnahag þjóðarinnar
svo komið, að allir verða að neita
sjer um ýmis þau þægindi, sem
þeir hafa veitt sjer á undanförnum
Fyrir lýðræði gegn einræði.
FRIÐLEIFUR I. FRIÐRIKS-
SON, form. Vörubílstjórafje-
lagsins „Þróttar“, hefur um
langt skeið verið einn af helstu
forustumönnum vörubílstjóra
og hefur níu sinnum verið kos-
inn formaður fjelagsins. Frið-
leifur er manna kunnugastur
þróun verkalýðssamtakanna í
landinu og hefur tekið virkan
þátt í uppbyggingu þeirra og
starfsemi.
— Hvað getur þú sagt okkur um
1. maí?
— Fyrsti maí var í upphafi kröfu-
dagur fyrir 8 stunda vinnudegi. Á
alþjóðafundi sosialdemocrata, sem
haldinn var í París árið 1889 var
ákveðið að gera þennan dag að al-
mennum hátíðis- og kröfudegi
verkalýðssamtakanna. Síðan, eða
um'60 ára tímabil, hefur svo þessi
dagur verið haldinn hátíðlegur af
verkamönnum og launþegum allra
landa, þar sem starfandi er skipu-
lögð og frjáls verkalýðshreyfing.
Sigrar
verkalýðshreyfingarinnar.
— Hvað er að segja um verka-
lýðshreyfinguna hjer á landi?
— Hjer á landi er skipulögð
verkalýðshreyfing mun yngri held-
ur en í nágrannalöndunum, eða
milli 30 og 40 ára gömul. Þrátt
fyrir það og margháttaða erfiðleika
í brautryðjendastarfinu hefur
árum. Neiti verkalýðsfjelögin að
viðurkenna þetta breytta viðhorf er
vá fyrir dyrum. Að sjálfsögðu verða
þeir, er breiðust hafa bökin að bera
þyngstu byrðarnar, en það er ó-
hjákvæmilegt, að það komi að ein-
hverju leyti niður á öllum.
fyrir verkalýðshreyfinguna, að hún
gangi einhuga og samstilt til verks,
en ali ekki við brjóst sjer flugu-
menn, sem hugsa um það eitt að
ala á sundrung og hatri innan
verkalýðshreyfingarinnar í pólitísk
um tilgangi.
Friðleijur I. Friðriksson
verkalýðshreyfingin unnið marga
og mikla sigra. Átta stunda vinnu-
dagur er fyrir löngu viðurkendur.
Verkamönnum og öðrum launþeg-
um er með lögum trygt sumarfrí á
fullum launum og fyrir atbeina
verkalýðshreyfingarinnar hafa ver-
ið sett lög um almannatryggingar,
sem fela í sjer mikið öryggi fyrir
verkalýðinn.
í sem fæstum orðum sagt, hafa
lífskjör hinna vinnandi stjetta
batnað stórkostlega mikið nú á síð-
ari árum á öllum sviðum og eru nú
gjörólík því, sem þau voru þegar
verkalýðshreyfingin hóf göngu
sína hjer á landi.
Þrátt fyrir þessi miklu umskipti,
sem orðið hafa á kjörum og aðbún-
aði verkalýðsins, vantar þó mikið
á, að settu marki sje náð. „Tím-
arnir breytast og mennirnir með“.
Altaf koma ný og ný viðfangsefni
að glíma við og veltur þá á mestu
Bæta þarf fjárhagsástandið.
— Hvert er álit þitt á ástandinu
í efnahagsmálum þjóðarinnar?
— Það hefur verið flestum al-
varlega hugsandi mönnum ljóst nú
um alllangt skeið, að sú efnahags-
þróun, sem átt hefur sjer stað hjer
á landi á undanförnum árum myndí
leiða til öngþveitis fyrr eða síðar,
ef ekki yrði spyrnt við fótum í tæka
tíð. Þrátt fyrir hina stórauknu
tækni hafa atvinnuvegirnir ekki
borið sig og í samkepni við aðrar
þjóðir hafa framleiðsluvörur okkar
verið of dýrar. Þegar svo er komið.
er fótunum kippt undan framl.-
starfseminni með þeim afleiðing-
um fyrir þjóðfjelagið, sem ekki
þarf að fjölyrða um, en sem sárast
og þyngst mundi bitna á launþeg-
um.
Og í stað þess að taka fyrir mein-
semdina á byrjunarstigi og að fyrir-
byggja með því að hið sjúklega
efnahagsástand kæmist á það stig,
sem nú er, þá voru notaðar „homo-
pata“-aðgerðir, svo sem niður-
greiðslur á vörum innanlands og
fjárstyrkir til aðalatvinnuveganna.
En í kjölfar þessa sigldu svo dráps-
klifjar tolla og skatta, uns svo var
komið að •öllum landslýð var með
öllu ókleift að rísa undir þessum
byrðum lengur, hvað þá að auka
þær.
Og nú stöndum við andspænis
þeirri staðreynd, að til þess að hægt
sje að bjarga því sem bjargað verð-
ur, það er aðalatvinnuvegum lands-
manna frá algerri stöðvun og þar
með allri þjóðinni frá atvinnuleysi
og efnahagslegu hruni, þá verður
að gera ýmsar þær ráðstafanir af