Lesbók Morgunblaðsins - 04.06.1950, Page 4

304
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sumt hjúkruriarlaust með öllu
nema hvað ’séknarnir gerðu sjer
far um það að néimsækja sem allra
flestá áliverjum degi. Sums staðar
var enginn fær um það að halda
við híbýíahita hjá sjúklingunum,
en vegna þess hve kalt var í veðri,
mun þáð hafa átt sinn þátt í því
hve margir fengu lungnabólgu. —
Ssgt er og að lyf hafi verið hjer af
skormirií skamti, og þegar veikin
stóð sem hæst vildi það óhapp til,
að geymsluhús og efnarannsókna-
stofa lyfjabúðarinnar brann til
kaldra kóla. Það var 26. júní Var
það fyrir vasklega frameöngu
slökkviliðsins að sjálfri lyfjabúð-
inni var bjargað og þótti það hið
mesta happ.
VETURINN áður en mislingarnir
gengu, dreymdi Ingibjörgu Jó-
hannsdóttur, konu Einars Jónsson-
ar, sem kallaður var spillemann,
að til sinjíæmi svört og ljót kerling
og bæði næturgistingar. Ingibjörg
vorkendi henni eitthvað og bauð
henni að vera lengur, en það kvaðst
kerliijg ekki mega, hún hefði engan
tíma*til þess, hún þyrfti að fara svo
ákaflega víða.
Seinaa ; töldu menn að þessi
draufnur. hefði boðað mislingana,
því að þeir fóru um alt land. Varð
engum vörnum við komið. Skóla-
piltar lögðu á stað heim til sín
þegar ef þeir voru staðnir upp úr
veikinni, og dreifðust um alt land
og hafa eflaust borið með sjer veik-
ina hver til sinna heimkynna. —
Einnig hefir hún borist með ver-
mönnum og póstum.
SVO bágt var þá ástandið á ís-
landi, að Hilmar Finsen landshöfð-
ingi skrjfaði íslandsráðgjafanum í
Kaupmanftahöfn 26. júní, og segir
að almerift hungursneyð sje yfir-
vofandi véstán lands og sunnan, og
ofan á þetta bætist svo mislingarn-
ir, sem hafi Jagt helming Reykvík-
Ferðir fuglanna
MARGT ER enn óskiljanlegt um
ferðir fuglanna. En þegar um þær
er talað, er venjulega átt við ferð-
ir farfuglanna, sem ferðast á viss-
um tímum vor og haust suður og
norður, og einnig austur og vest-
ur yfir meginlöndin. En sjófugl-
arnir fara einnig langferðir í stór-
hópum.
Um farfuglana er það að segja,
að þeir fljúga oftast nær milli
vissra staða. Þeir dveljast á ákveðn
um stöðum á sumrin og ferðast á
haustin til ákveðinna staða. Það
má vel vera að á þessum lang-
ferðalögum styðjist þeir við land-
sýn og kennileiti og rati þess
vegna. En ekki á þetta þó við um
alia farfugla. Um gaukinn er það
til dæmis vitað, að ungarnir leggja
á stað í suðurferðina á haustin,
löngu eftir að foreldrar þeirra eru
farnir. Þeir hafa því enga leiðsögu
og þeir geta ekkert vitað um það
land, sem þeir eru að fara til. En
þó rata þeir. Ungir gaukar, sem
eru fæddir og uppaldir í Evrópu,
- - ---- IM — ..............
inga í rúmið og drepið marga. Um
sumarið var efnt til samskota
handa íslendingum erlendis, í Dan-
mörk, Noregi, Þýskalandi og Eng-
landi. Og þá um haustið kom meist-
ari Eiríkur Magnússon hingað
hlöðnu eimskipi og útbýtti mat-
vörum um alt land og bjargaði með
því mörgum mannslífum.
En þrátt fyrií hið slæma ástand
hjer í bænum þetta sumar, var þó
nokkuð um byggingar. Þá var bygð
-ur barnaskólinn í Pósthússtræti,
hús Helga E. Helgasonar skóla-
stjóra og Hótel ísland. Enn fremur
voru Elliðaárnar þá brúaðar, og
þótti það hið mesta mannvirki.
A. ó.
fljúga á haustin rakleitt til Suður-
Afríku eða Arabíu. Maður á bágt
með að trúa að þeim sje það með-
fætt að vita hvert þeir eiga að
fara. Og ekki er sú skýring lík-
legri, að hitabreytingar í lofti eða
vindar ráði ferðum þeirra. En þeir
komast altaf á ákvörðunarstað.
Tökum vjer til dæmis farfugl,
sem er fæddur og upp alinn í
Grænlandi, þá verður hann að
fljúga þrisvar sinnum yfir haf áð-
ur en hann kemst til Hjaltlands,
fyrst milli Grænlands og íslands,
svo milli íslands og Færeyja, og
seinast milli Færeya og Hjalt-
lands. En hver þessi áfangi er um
300 mílur. Þeir hafa þó landsýn
við að styðjast á leiðinni.
Öðru máli er að gegna með sjó-
fuglana, en þeir munu jafnan
sækja á vissar slóðir undir vetur.
Á hinu mikla landgrunni hjá New
Foundland hefir fjöldi sjófugla vet-
urvist. Þar hafa veiðst 8 ungir
mávar og tveir ungir lundar, sem
höfðu verið merktir í Bretlandi.
Enn fremur hafa væiðst hjá New
Foundland og Labrador mávar,
sem merktir hafa verið í Dan-
mörk, Grænlandi og íslandi. Tveir
mávarnir frá íslandi voru fullorðn-
ir þegar þeir voru merktir. Um
þessar tegundir fugla er hið sama
að segja og um gaukana, að ung-
arnir og fullorðnu fuglarnir verða
ekki samferða. Verða ungarnir því
að rata sjálfir á þær slóðir, þar
sem foreldrar þeirra eru vanir að
dveljast á vetrum. En hvernig fara
þeir að því að rata á þá staði?
Máske slást þeir í fylgd með ein-
hverjum öðrum fuglum, sem rata.
Þó er sú getgáta ekki fullnægjandi.
Mávar, sem merktir hafa verið í
Frh. á bls. 306