Lesbók Morgunblaðsins - 11.06.1950, Blaðsíða 4

312
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Hann mjaltaði ljónynju
fleiri, er jafrmn mcm minnst í sögu
sænskrar leiklistar,
Eftir aldamótin 1800 gekk á ýmsu
fyrir leil^húsimi. Margskonar erf-
iðleika þurfti. að yfirstíga en oft-
ast var teiknúsið -svo heppið að
eiga dugmikla forráðamenn og ber
þar einna.Jjrst að telja Erik af
Edholm. gem gengdi forstjóraslarf-
inu um 'fimmtán ára skeið frá
1866—81. Skömmu fyrir síðustu
aldamót eða 1898 er lokið bygg-
ingu nýsMp&’uhúss og þá hefst
merkilegt tímabil í sögu óperunn-
ar með sýningum á verkum Wagn-
ers og mapgl’a annarra tónskálda.
Hjer a| frdhan hefur saga óper-
unnar verufrakin í höfuðdráttum
án þess að.^greint hafi verið frá,
hver áhr«og|ivert hlutverk óper-
an hafi l«Wsí»4ff hendi fyrir sænska
þjóðarmenningu. Sú saga verður
eigi rakin í stuttri grein, sem bess-
ari. Ópejfcy^iefur verið sá vett-
vangur, 8?lr sem sænsk tónlist,
sönglist og listdans hefur þróast og
þar meðglyfffjsænskri menningu á
hærra stig* A sama vettvangi, hafa
menningaráhöf frá öðrum þjóðum
blandast jj^jflkum, þannig varð til
dæmis s^FS^Ör listdans fyrir mikl-
um áhriíem ^frá Veru og Michel
Fokin, er þau heimsóttu Stokk-
hólm snífffffiá á þessari öld.
Sæpsk xonMcáld hafa ekki látið
sitt eftir liggja og hpfa Svíar e:gn-
ast tvo söngleika, sem telja má al-
þjóðareign. ■■ Þeir eru Arnljótur
eftir Peterson-Berger og Krón-
brúðurin eftir Túre Ragnstrom.
Mörg önnur tónskáld Svía fyrr og
síðar hafa samið söngleika. Frá
síðari árum er helst að telja „Far-
al og Aladdin“ eftir Kurt Atter-
berg, í „Judith“, I „Birgitta“ og
„Genova" eftir Natanael Berg.
„SingoaUa“ eftir Gunnar de Frum-
erie. „Kóngsdótturinn frá Cypern“
eftir Lar^-.Eith Larsson og „Sælu-
eyjan“ e/tir Jiilding Rosenberg.
V ^ V
í FORNÖLD urðu menn að leysa
af hendi einhverjar þrautir til þess
að eignast þá stúlku, sem þeir
vildu. Voru sumar þær þrautir
þannig, að til þess þurfti bæði
karlmensku og ofdirfsku að leysa
þær. En tæplega hafa þær verið
erfiðari en sú braut, sem hjer skal
sagt frá.
Maður er nefndur Daniel C. Est-
erhuyse og er loftskeytamaður hjá
Suður-Afríku flugfjelaginu. Hann
er aðeins 22 ára gamalL Hann átti
heima í þorpi nokkru, sem heitir
Germinston, og á hverju kvöldi
skrapp hann til Pretoria til þess
að hitta þar unnustu sína. Hún
heitir Queda og starfaði þar í
skrifstofu.
Svo ákváðu þau að gifta sig, en
til þess þurftu þau samþykki föð-
ur hennar. Hann var áður lögfræð-
ingur, en hefir nú tekið að stunda
búskap hjá Outjo, litlu þorpi, og
er þangað sólarhrings ferðalag frá
Windhoek.
Þegar hjónaleysin komu þangað
og pilturinn bar upp erindi sitt.
varð karl þungur á brúnina og
spurði hvort hann gæti sjeð fyrir
konu. Jú, Esterhuyse helt það.
„Jæja, sýndu mjer það að ein-
hver dugur sje í þjer“, sagði karl.
„Leystu af hendi eitthvert þrek-
virki, til dæmis að mjólka ljón-
ynju. Það er nóg af þeim hjer um
slóðir“.
Queda grátbændi föður sinn um
að vera ekki að þessu. Og þá sagði
karl að hann þyrfti ekki að gera
þetta nú þegar, en benti á að nú
stæði einmitt á gottímanum hjá
ljónunum.
David afrjeð að reyna þetta þeg-
ar í stað. Hann leit svo á að þetta
ætti fyrir sjer að liggja og var því
ótrauður.
Tilvonandi tengdafaðir hans
bauð honum allan þann útbúnað
er hann þyrfti, og Daniel fekk hjá
honum bíl, riffil, reipi og trúan
mann. Og svo lögðu þeir á stað og
óku rakleitt til næsta vatnsbóls,
þar sem ljónin leituðu drykkjar
um nætur. Þarna settu þeir þrjár
ljónasnörur og festu þær uppi í
trjám. Síðan fóru þeir heim og
biðu þess, er verða vildi.
Árla næsta morgun var farið út
í skóg að vitja um snörurnar. Höfðu
þeir ekki langt farið er þeir heyrðu
ógurleg ljónsöskur og er þeir komu
í námunda við vatnsbólið, sáu þeir
að stór og falleg ljónynja var föst
í einni snörunni og hekk þar svo
að segja í lausu lofti. Daniel byrj-
aði á því að kasta vaðslöngu um
hrammana á henni og reyra þá
við trjeð svo að hún gæti ekki
hieyft þá. En frá hnútunum gekk