Lesbók Morgunblaðsins - 06.08.1950, Blaðsíða 6

378
LESBOK MORGUNBLaÐSLNS
KOSTAMEÐAL
það skiljanlegt hvers vegna breska
stjórnin varð áhyggjufull út af
framkomu Malans. Og til þess að
blíðka hann ákvað Gordon-Walk-
er, nýlendumálaráðherra Breta, að
kalla Seretse Khama til Londorn
Konungur var tregur til þessarar
ferðar, því að honum gat ekki
skilist að neinar þær væringar
væri milli sín og bresku stjórnar-
innnar að ekki væri hægt að út-
kljá þær heima í Bechuanalandi.
Drotningin var komin að því að
ala barn, og hann vildi ógjarna fara
frá henni. Hann grunaði líka að
hjer ætti að tæla sig í einhverja
gildru. Baring, landstjóri Breta
fullvissaði haxm þó um það, að
honum mundi ekkert verða gert, og
að hann fengi að hverfa aftur
heim.
En þegar hann kom til London,
þá varð nú annað uppi á teningn-
um. Fyrst í stað var farið að hon-
um með góðu og reynt að fá hann
til þess afsala sjer konungdómi af
frjálsum vilja. En þegar það mis-
hepnaðist, þá lýsti Gordon-Walker
yfir því að Seretse væri um fimm
ára skeið bannað að hverfa heim
til Bechuanalands, en breska stjórn
in mundi veita honum þær sára-
bætur, að láta hann fá nokkrai
þúsundir sterlingspunda á ári þenn
an tíma. En Seretse tók það ekki
í máL Drotningin símaði til l'ans
og bað harm að standa sig. Hann
þverneitaði að leggja niður völd
og heimtaði að fá að hverfa heim
aftur undir eins. Þá fór mál hans
að vekja umtal. Blaðamenn þyrpt-
ust um hann og blöðin birtu lang-
ar gréinar um mál hans. Eriend
blöð tóku líka að ræða málið og
þeim fanst breska stjórxún hafa
gert lítið úr sjer.
íhaldsflokkurixm fór einníg á
kreik. Churchill lýsti yfir því í
neðri deild þingsins, að Attlee og
stjórn hans ætti að hafa annan
metnað en þaxm að hjálpa Malan
FYRIR TUTTUGU árum gekk
Dr. Geoffrey Ainsworth frá rann-
sóknastofu sirrni í Beckenhara í
Englandi og út í sveitina, með tvær
sótthreinsaðar dósir undir hend-
inni. Haxm hitti þar garðyrkju-
mann og bað um leyfi til þess að
fylla jressar tvær dósir með jarð-
vegi, sem nýlega hefði verið borið
á. Leyfið til þess var auðfengið. Dr.
Ainsworth fylti dósirnar og fór
til þess að „malanisera“ Suður-Af-
ríku. Fjölda margir þingmenn úr
verkamannaflokknum snerust eixm
ig á móti stjórninni í þessu máli.
Stjórnin varð því að beygja sig.
Forsætisráðherrann lýsti yfir því i
þinginu að stjórnin hefði sjeð sig
um hönd og Seretse mætti fara frá
London Menn skildu þetta svo, að
honum væri nú heimilt að hverfa
aftur til Bechuanalands. Og Ser-
etse var sjálfur viss um þetta og
tók sjer þegar far með skipi til
Afríku. En er þangað kom var hon-
um tilkynt að það þætti ekki æski-
legt að hann hyrfi heim til þegna
sinna. Þegnarnir mótmæltu þessari
meðferð og þegar Baring landstjóri
kvaddi þá saman á ráðstefnu til að
hlusta á rök bresku stjórnarinnar
fyrir þessu, vildu þeir ekki hlusta
á hann en þustu út í skóg.
Nokkru síðar veiktist drotning-
in og þá gaf breska stjórnin Ser-
etse leyfi til þess að hverfa heim
um stundarsakir. Honum var tek-
ið eins og sigurvegara í landi
sínu.
Málinu er tæplega lokið með
þessu, því að Malan mun ekki
vilja sætta sig við þessi mála-
lok.
>W >W
með þær heim til sín i rannsókna-
stofuna, sem heitir Wellcome
Physiological Laboratory og er ein
af frægustu rannsóknastofum í
EnglandL «i«m
Þarna rannsakaði nú doktorinn
þessi jarðvegs sýnishorn. Hann var
að leita að bakteríum í jarðveg-
inum, er verða mætti til þess að
hægt væri að búa til lyf gegn ýms-
um sjúkdómum. Hann var þá á
sömu braut og þeir, er seinna
fundu upp penicillin og strepto-
mycin. Hann hafði lengi fengist við
þessar rannsóknir, leitað í mold úr
ótal görðum þar í nágrenninu, en
einkis orðið vísari.
En í þessu sýnishorni fann hann
einnkemiilega bakteríu. Hann sá
þegar að hún var lík „bacillus
aerosporus“, sem Frank E. Greer i
Chicago hafði fundið i skolpi. En
það var sagt um þessa bakteríu að
hún væri alveg gagnslaus. Greer
hafði reynt hana á músum, en það
hafði engan árangur borið. Þar við
sat svo þangað til Ainsworth rakst
þarna á hana aftur. Og hann á-
kvað að ganga úr skugga um hvort
hún væri með öllu gagnslaus. Hann
ræktaði hana 1 blöndu af sykri og
manganese og fekk af því það með-
al, sem nú er kallað aerosporin.
Þessar rannsóknir stóðu í mörg
ár, enn nú er svo komið, að vísinda-
menn þykjast geta staðhæft að
nú sje hægt að lækna ýmsa sjúk-
dóma, sem öirnur meðul liaía
ekki dugað við. Við rannsóknir
hefir það reynst mjög örugt gegn
blóðsótt, kóleru og öðrum smitandi
sjúkdómum í meltingarfærunum.
Þá hefir það reynst ágætlega gegn
kikhósta. Tilraunamýs höfðu altaf
drepist ef þær voru sýktar af Kik-
hósta, en nú brá svo við að hægt
var að lækna þær. Fyrstu mann-