Lesbók Morgunblaðsins - 13.08.1950, Blaðsíða 6
388
LESBÓK MORG UNBLAÐSINS
armynninu. ~ Hún varð fyrir
sprengju þar og baðir mennirnir
ljetu líf sitt
í þessari árás mistu ítalir þrjá
menn, en unnu ekkert á.
FJÓRÐA árásin var gerð aðfara-
nótt 7. maí 1943. Fyrirliðinn í
þeirri árás hjet Notori. Hann af-
tók að fara inn i Gibraltarhöfn, en
rjeðist á skip, sem lágu á ytri höfn-
inni. í þeirri árás skemdust stór-
kostlega skipin „Pat Harrison“ 7000
smál. og „Mahsud“ 7500 smál., en
„Camerata“ var sökt; það var 4875
smál. Allir árásarmenn komust
heilu og höldnu til „Olterra" aft-
ur.
Fimta árásin var gerð í ágúst
1943 og var Notori enn fyrirliðinn.
Þrjár torpeitur voru sendar. Notori
þræddi með strönd Spánar til þess
að forðast leitarljósin. Hann hafði
kosið sjer að ráðast á 7000 smál.
skip sem „Harrison Grey Otis“ hiet.
En þegar hann kom þangað, rakst
hann á óvænta hindrun — gadda-
vírsflækjur í sjónum. Hann kafaði
undir vírinn og komst að botni
skipsins. Aðstoðarmaður hans hjet
Gianoli og var viðvaningur. Þess
vegna tókst honum svo slysalega
að missa hakann, sem hann átti að
Giannoli og var viðvaningur. Þess
vegna varð nú að binda sprengj-
una við ruggukjölinn á bakborða
aðeins. Þegar því var lokið tók
torpeitan að hefjast og lá við að
henni mundi skjóta úr kafi. Notori
varð það á að opna sjóhylkin of
mikið og nú stakst torpeitan niður
á fleygiferð og Notori rjeði ekki
við neitt. Þeir komust niður í 112
feta dýpi, þrisvar sinnum dýpra en
ráð var fyrir gert að torpeitur gætu
farið. Notori fanst hann vera að
kafna af vatnsþrýstingnum. Alt í
einu sneri torpeitan við og brun-
aði nú upp á við og kom upp á
yfirborðið rjett hjá skipinu. Notori
var eins og milli heims og heljar
og bjóst við kúlnaregni. En ekkert
skeði. Smám saman fór hann að
átta sig. Giannoli var horfinn. Ekki
var hægt að fara í kaf, þar sem
torpeitan Ijet ekki að stjórn og
Notori tók þann kost að sigla ofan-
sjávar með fullri ferð, og honum
tókst að komast aftur til „01terra“.
Giannoli hafði slöngvast úr sæti
sinu þegar torpeitan ljet sem verst.
Honum skaut upp hinum megin
við skipið. Hann helt að Notori
væri dauður, svo að hann synti að
akkerisfestinni og helt sjer þar.
Hann klæddi sig úr kafarabúningi
sínum og svo hekk hann þarna í
tvær klukkustundir eða þangað til
hann bjóst við að torpeiturnar
væri komnar heilu og höldnu til
„Olterra". Þá hrópaði hann á hjálp
og var innbyrtur. Skipið tilkynnti
þegar þennan atburð og rjett á eft-
ir kom varðbátur og lagðist að
hliðinni á „Harrison Grey Otis“.
Nú var farið með fangann niður í
bátinn, en um leið varð sprenging
hinum megin við skipið. Sprenging-
in reif stórt gat á byrðinginn í vjela
rúmi og þeytti stóru járnstykki
þvert í gegn um byrðinginn hinum
megin. Það kom á manninn, sem
helt vörð um Giannoli og drap
hann samstundis.
Tíu mínútum seinna varð spreng
ing undir 10.000 smálesta norsku
skipi, sem „Thorshövdi“ hjet. Það
brotnaði í tvennt og olían flaut út
um allan sjó. Þriðja sprengjan
grandaði 6000 smálesta bresku
skipi, sem „Stanridge“ hjet. Öll
skipin sukku.
Að Giannoli einum undanteknum
flugu árásarmennirnir allir heim
til Ítalíu daginn eftir og var þar
vel fagnað.
EKKI ljetu ítalir sjer nægja að
gera torpeituárásir á Gibraltar-
höfn, heldur rjeðust þeir einnig á
höfnina í Alexandríu.
Það var í desembermánuði 1941
að þrjár ítalskar torpeitur komust
þar inn í höfnina. Þar tókst þeim
að gera svo mikil spjöll á ensku
orustuskipunum „Queen Eliza-
beth“ og „Vahant", að annað þeirra
var ósjófært í fimtán mánuði og
hitt í fimm mánuði. Ennfremur
tókst þeim að sökkva þar stóru
olíuskipi. Eftir þetta áfall hafði
breski flotinn mist yfirhöndina í
viðureigninni á austanverðu Mið-
jarðarhafi og aldrei í hernaðarsög-
unni hefir sex mönnum tekist að
valda óvinum sínum slíku tjóni.
Um lágnættið sáust tveir ítalir
á sundi hjá skipinu „Valiant“. Það
voru þeir Biandi undirliðsforingi
og de la Penna liðsforingi. Þeir
voru dregnir upp á skipið, en
hvorugur ljet sjer orð um munn
fara. Morgan skipherra skipaði þá
að flytja þá niður í botn á skipinu,
þar sem hann bjóst við að sprengj-
an væri undir. Og þarna sátu þeir
þöglir í rúmar tvær klukkustundir.
Þá æskti Penna þess að fá að tala
við skipherrann: „Jeg ætla að að-
vara yður. Skipið springur bráð-
um í loft upp“.
Meira vildi hann ekki segja og
alls ekki hvar sprengjan hefði ver-
ið fest við skipið. Skipherra ljet
þá kalla alla menn á þiljur og enn
fremur ljet hann loka öllum hinum
vatnsþjettu skilrúmum í skipinu.
Fimtán mínútum seinna varð
sprenging. Enginn maður fórst. Svo
að segja samtímis urðu sprenging-
arnar í hinum skipunum.
Allir ítalirnir náðust svo að eng-
inn varð til frásagnar um hið mikla
tjón, sem Bretar höfðu orðið fyr-
ir. Þegar stríðinu var lokið hitt-
ust þeir Penna og Morgan skip-
herra. Penna sagði þá frá því að
sjer hefði ekki tekist að festa
sprengjuna við „Valiant" og þess
vegna hefði hann skilið hana eftir
á sjávarbotni rjett undir skipinu.
Hefði skipið því verið flutt til í